Γράφει ο Τάσος Γέροντας
Bella Mackie «Πώς να σκοτώσεις την οικογένειά σου». Μετάφραση Ρηγούλα Γεωργιάδου. Εκδόσεις Διόπτρα 2023.
504 σελίδες σε μέτριας υφής χαρτί, με πολύ καλή επιμέλεια, εκτύπωση και βιβλιοδεσία.
Το βιβλίο αποτελείται από δύο άνισα και αναμιγνυόμενα μεταξύ τους μέρη. Το πρώτο και πολύ μεγαλύτερο μέρος είναι το ημερολόγιο της Γκρέις Μπέρναρντ. Ποια είναι αυτή και γιατί γράφει ημερολόγιο;
Η Γκρέις και η Γαλλίδα μητέρα της Μαρί ζουν στο Λονδίνο. Ο πατέρας της, ο πολύ πλούσιος Σάιμον Άρτεμις, την απέκτησε σε μια γνωριμία της μιας νύχτας. Στη συνέχεια αδιαφόρησε στις εκκλήσεις της μητέρας της για βοήθεια. Η Μαρί πέθανε νέα και άφησε την Γκρέις μόνη της. Την ανέλαβαν οικογενειακοί φίλοι, οι οποίοι τη μεγάλωσαν όντως σαν δικό τους παιδί. Και όταν αργότερα η Γκρέις έμαθε την ιστορία του πατέρα και της μητέρας της, ορκίστηκε να τον σκοτώσει. Όχι απλώς να σκοτώσει τον πατέρα της, αλλά και όλους τους δικούς του: γονείς, αδέλφια, παιδιά.
Από νωρίς μαθαίνουμε πως η Γκρέις γράφει το ημερολόγιό της στη φυλακή. Επιμένει, δε, να λέει πως είναι στη φυλακή για φόνο που δεν έχει κάνει και όχι γι’ αυτούς που έχει ήδη κάνει. Είναι όντως έτσι; Κι αν ναι, τι σχέση έχει με το θύμα;
Οι περιγραφές δεν ακολουθούν χρονικά ευθεία γραμμή. Η καθημερινότητα στη φυλακή ανακατεύεται με το παρελθόν, με τις μεθόδους, τις προετοιμασίες, τους φόνους. Μέχρι που οι δύο διαδρομές ενώνονται στο σήμερα. Κι εκεί μπαίνει το δεύτερο μέρος. Είναι μια ηλεκτρονική επιστολή που παίρνει η Γκρέις. Μια επιστολή που αφήνει άφωνη και άναυδη και την Γκρέις και τον αναγνώστη.
Η συγγραφέας δίνει πολύ παραστατικά την εικόνα της Μεγάλης Βρετανίας κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια. Διεισδύει στους πλούσιους, στους τιτλούχους (με αγορασμένους τίτλους), στην «υψηλή κοινωνία». Αποκαλύπτει τη ρηχότητα της καθημερινότητάς τους, την ένδεια του εσωτερικού τους κόσμου, την ακατανίκητη ανάγκη για επίδειξη, αλλά και το άγχος τους για οδυνηρές αποκαλύψεις. Από την άλλη, παρουσιάζει και τη μεσαία τάξη, τους ανθρώπους της διπλανής πόρτας, που πρέπει καθημερινά να παλεύουν για τον επιούσιο.
Μην φανταστείτε πως είναι ένα δυσάρεστο, ένα θλιβερό ανάγνωσμα. Όλο το βιβλίο είναι διαποτισμένο με χιούμορ. Αλλά, από την άλλη, μην φανταστείτε πως είναι κάποιο ανάλαφρο ανάγνωσμα. Το χιούμορ είναι καυστικό, βιτριολικό, αδυσώπητο, ενίοτε μαύρο. «Σφάζει» με το γάντι και με το γέλιο την υψηλή κοινωνία της σύγχρονης Μεγάλης Βρετανίας. Πετυχαίνει ώστε ο αναγνώστης, την ίδια στιγμή που γελάει με τη γραφή, να προβληματίζεται με την κοινωνική αιχμή που αφήνει.
Με αχαλίνωτη φαντασία και αιχμηρό χιούμορ δίνει τέτοιο ρυθμό στην ανάγνωση, που ο αναγνώστης δεν θέλει να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Η Γεωργιάδου δεν έκανε μια απλή μετάφραση. Νιώθω σαν να μπήκε στη θέση της αφηγήτριας και να έβαλε στο κείμενό της τα αισθήματα που της προκάλεσε η γραφή της Μακί. Το βιβλίο διαβάζεται όχι απλώς απρόσκοπτα, αλλά με ιδιαίτερη απόλαυση. Η ικανοποίηση του αναγνώστη είναι δεδομένη!
«μια στολή φτιαγμένη από εύφλεκτο υλικό που θα σαπίζει στη χωματερή εκατό χρόνια. Ούτε η Γη δεν το θέλει».
«Τα λεφτά μιλάνε, ο πλούτος ψιθυρίζει».
«Δεν ήταν ακριβώς ηλίθια, απλώς δεν είχε χρειαστεί ποτέ να είναι έξυπνη».
«…έκανε ό,τι κάνει κάθε άτομο που δεν σέβεται ιδιαίτερα τον εαυτό του στην εποχή μας. Έγινε ινφλουένσερ.»
«’αφύσικη κοιλάδα’. Ο ειδικός στη ρομποτική Μασαχίρο Μόρι επινόησε τον όρο το 1970 για να περιγράψει την αποστροφή μας απέναντι στα ρομπότ ή στις εικόνες που δημιουργούνται από υπολογιστή και μοιάζουν σχεδόν με ανθρώπινα όντα… αλλά όχι ακριβώς»
