Του Κωνσταντίνου Ευθυμίου
Η παρούσα κριτική/ανάλυση περιέχει ελαφριά spoilers. Ελαφριά σαν τα μοσχαρίσια σάντουιτς που φτιάχνουν στην πρώτη σεζόν.
Η τηλεοπτική σειρά The Bear ήρθε και έδεσε σαν καλοφτιαγμένη σάλτσα, το καλοκαίρι του 2022, έκανε πρεμιέρα στο Hulu και πρωταγωνιστούν μεταξύ άλλων οι Jeremy Allen White, Ebon Moss-Bachrach και Ayo Edebiri.
Ο δημιουργός της comedy-drama σειράς Christopher Storer δεν είχε στο βιογραφικό του κάποια διεθνώς αναγνωρισμένη δουλειά πριν από αυτήν, παρόλα αυτά αξίζει να σημειωθεί πως βρέθηκε σε σκηνοθετικό ρόλο σε δύο από τα παλιότερα comedy special του ιντερνετικού αγαπημένου Bo Burnham.
Στα δικά μας τώρα, πριν ξεκινήσω θέλω να τονίσω με κάθε δυνατό τρόπο πως εν γένει δεν ενδιαφέρομαι καθόλου για τη μαγειρική ως θεματικό άξονα της αφήγησης. Από άλλες γνωστές ταινίες και σειρές μαγειρικής, μέχρι τα ριάλιτι που έγιναν τρομακτικά δημοφιλή, δεν με τράβηξε ποτέ κάτι σχετικό με το να βλέπω εξαιρετικά αγχωμένους ανθρώπους πάνω από τηγάνια. Ε λοιπόν, το The Bear είναι μια σειρά γεμάτη εξαιρετικά αγχωμένους ανθρώπους πάνω από τηγάνια. Και την λ ά τ ρ ε ψ α.
Η βασική πλοκή της σειράς ακολουθεί τον Carmy, έναν ταλαντούχο και βραβευμένο σεφ, ο οποίος επιστρέφει στην πόλη του, ίσως το Γκόθαμ της Αμερικής, το Σικάγο. Εκεί, η ζωή τον οδηγεί στο να αναλάβει το λαϊκό σαντουιτσάδικο της οικογένειας του, με το οποίο έχει μία πολύπλοκη σχέση, καθώς αφηγηματικά, το κατάστημα απεικονίζει τα οικογενειακά τραύματα στις σχέσεις με τον αδερφό και τη μητέρα του.
Μέσα από διάφορες δυσκολίες και ευτράπελα, και έχοντας να παλέψει παγιωμένες αντιλήψεις, ο Carmy επιδιώκει να φτιάξει μια μαγειρική ομάδα, με στόχο να πάει το μικρό εστιατόριο σε ένα επόμενο επίπεδο. Οι πρωταγωνιστές καλούνται να μάθουν να συνεργάζονται, να πρωτοτυπούν και κυρίως να βρούνε νόημα και σκοπό, ώστε να ξεδιπλώσουν τους εαυτούς τους και να προσφέρουν το μέγιστο δυναμικό τους.
Αρκετά όμως με την πλοκή, και με ευαισθησία στην αποφυγή spoilers, θα ήθελα να τονίσω τα σημεία στα οποία θεωρώ πως η σειρά ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα προϊόντα του καιρού της. Αρκετές φορές, το The Bear μου θύμισε μια άλλη πολυαγαπημένη σειρά, το Breaking Bad. Σε πολλά σημεία, η ροή των σκηνών χτίζει συναισθηματική ένταση, δημιουργώντας αγωνιώδη φόρτιση στον θεατή για το τι θα συμβεί, για το πώς θα “σκάσει” μία παρεξήγηση επηρεάζοντας τους πρωταγωνιστές, κρατώντας τους πάντα στο επίκεντρο της πλοκής. Με απλά λόγια, η σειρά οικοδομεί πολυδιάστατους χαρακτήρες τους οποίους μας πείθει να ακολουθήσουμε σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα με το που τους οδηγεί η ιστορία τους.
Ένα ακόμα πολύ σημαντικό δομικό στοιχείο της σειράς, άρρηκτα συνδεδεμένο με το χτίσιμο της ροής, είναι η επιλογή της μουσικής. Σαν άλλο Peaky Blinders, τα μουσικά κομμάτια στοThe Bearέρχονται να ντύσουν, να προετοιμάσουν και να εξυψώσουν τα κωμικοδραματικά γεγονότα και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πρωταγωνιστών. Μεταξύ πολλών άλλων, χρησιμοποιούνται κομμάτια συγκροτημάτων από την 90s και 00s alternative rock σκηνή όπως: Pearl Jam, R.E.M., Radiohead, Counting Crows, αλλά και αποσπάσματα από LCD Soundsystem, Van Morrison, Genesis και Refused.
Για να είμαστε ειλικρινείς, αν μπορούσα να χρησιμοποιήσω μονάχα ένα στοιχείο, ίσως και αποδεικτικό, για να πείσω κάποιον να δει την σειρά, θα ήταν το ίδιο στοιχείο που αποτέλεσε την αφορμή για τον τίτλο αυτού του άρθρου. Οι πιο επιδερμικές, κατά προσωπική άποψη, κριτικές στέκονται στο πως το The Bear χειρίζεται το restaurant trauma, δηλαδή όλα εκείνα τα μικρά και μεγάλα πράγματα που συμβαίνουν στον φρικτά απαιτητικό κλάδο της εστίασης και προκαλούν στους εργαζομένους προβλήματα υγείας και παθογένειες όπως υπερκόπωση, κρίσεις πανικού, σύμπλεγμα κατωτερότητας, ψυχαναγκασμό κ.ά.
Φαινομενικά, συμφωνώ και επαυξάνω, έχοντας υπάρξει και εγώ στα ενδότερα κουζινών με υψηλή πίεση, αναγνωρίζω γιατί σε πάρα πολλά σχόλια οι θεατές ισχυρίζονται πως βίωσαν κάτι κοντά σε PTSD, δηλαδή μετατραυματικό στρες. Η σειρά καταφέρνει να σε βυθίσει πλήρως στο αγχωτικό περιβάλλον ενός εστιατορίου, μιας και όλα συμβαίνουν απότομα και πιεστικά, καθώς ακούγονται συνέχεια θόρυβοι από κατσαρόλες και τσιγαρίσματα, ενώ ταυτόχρονα οι μάγειρες φωνάζουν ακατάπαυστα ο ένας στον άλλον, δημιουργώντας την εντύπωση πως ανά πάσα στιγμή κάποιος μπορεί να πάθει εγκεφαλικό ή να λιποθυμήσει.
Η πραγματική όμως επιτυχία της σειράς είναι ο τρόπος που απεικονίζει το διαπροσωπικό και διαγενεακό τραύμα. Όσο περισσότερο χρόνο περνάμε με τους χαρακτήρες και τους γνωρίζουμε καλύτερα, παρατηρούμε σημάδια που μας επιτρέπουν να καταλάβουμε τα βαθύτερα αίτια των πράξεων τους, από που έρχονται οι συμπεριφορικές αδυναμίες τους και κυρίως, με ποιον τρόπο οι συσχετισμοί με την οικογένεια και τους συνεργάτες (που μερικές φορές λειτουργούν ως άλλη οικογένεια) επηρεάζουν την ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου στο πιο πυρηνικό επίπεδο. Ειδικότερα, οι σχέσεις του πρωταγωνιστή σεφ με την οικογένεια του, παίζουν κεντρικό ρόλο στην ψυχογραφία των συμπεριφορών του ίδιου, καθώς κατά την πορεία των επεισοδίων ξεδιπλώνονται όλες οι πηγές των ευαίσθητων σημείων του.
Αυτό δημιουργείται κυρίως με σκηνές υψηλής έντασης, σκηνοθετημένες με τον ιδανικό τρόπο ώστε να αναδειχθεί πώς οι παθογένειες στην οικογένεια προκαλούν φανερά και υπόγεια ψυχολογικά θέματα στα παιδιά.
Τελευταίο μα επίσης ιδιαίτερα σημαντικό, είναι πως οι δημιουργοί του The Bear επιδεικνύουν μέγιστη κατανόηση του τι σημαίνει να χτίζεις ατμόσφαιρα. Ο ρυθμός των σκηνών σε παίρνει απο το χεράκι, χωρίς να σου ταΐζει μασημένα πλάνα και αυτονόητους διαλόγους. Η συχνότητα των στιγμών που κορυφώνεται η ένταση και η αγωνία επιβραβεύεται με ρεαλιστικές νίκες, μιας και οι χαρακτήρες ποτέ δεν παρουσιάζονται ιδανικοί ή αήττητοι. Έξυπνοι, αφαιρετικοί, μα πλήρως ανθρώπινοι διάλογοι σχηματίζουν τις ισορροπίες μεταξύ των πρωταγωνιστών και μαγνητίζουν υποσυνείδητα τον θεατή, που προσωρινά δεν σκέφτεται πως παρακολουθεί καλογραμμένο σενάριο, αλλά ένα κομμάτι πίτας μέσα από την αληθινή ζωή.
Το συμπέρασμα είναι πως το The Bear είναι μία από τις πιο καλογραμμένες τηλεοπτικές σειρές του καιρού μας, είναι φανερό πως δημιουργήθηκε με πολύ αγάπη και προσοχή στις λεπτομέρειες και πως μπορεί να κάνει ακόμα και τον πιο απαιτητικό θεατή να νιώσει στο πετσί του τις κατακτήσεις των πρωταγωνιστών. Γιατί σε τελικό επίπεδο, οι πρωταγωνιστές κατακτούν τον έλεγχο πάνω στον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτό ορίζει και την κεντρική θεματική αφετηρία της δραματουργίας, το πάθος και την νοηματοδότηση, όπου εδώ τυχαίνει να εξιστορείται ανάμεσα σε τηγάνια και φωνές. Συναισθηματικά και λειτουργικά, οι πρωταγωνιστές μας ακροβατούν στην πολύ λεπτή γραμμή μεταξύ της προσήλωσης και της εμμονής, μεταξύ της τελειομανίας και της αυτοκαταστροφής. Και εκεί ανάμεσα επιχειρούν να ανακαλύψουν τι είναι αυτό που τους καθιστά χαρούμενους στη ζωή που επέλεξαν.
Υ.Γ. Το ότι θα βρείτε πολλούς δημοφιλείς και αγαπημένους ηθοποιούς σε guest εμφανίσεις με εξαιρετικούς ρόλους, δεν θεωρώ πως θα έπρεπε να αποτελεί επιπλέον κίνητρο για να παρακολουθήσετε τη σειρά, αλλά σίγουρα σας περιμένουν αρκετές ευχάριστες εκπλήξεις.
– BEHIND! –
