Πουλί και πεταλούδα
δεν το ξέρουν αυτό το λουλούδι;
Φθινοπωρινός ουρανός
(χαϊκού)
Στο Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας φιλοξενείται έκθεση του Νεκτάριου Κοντοβράκη υπό τον τίτλο ο μύθος του τοπίου: αποτελεί προάγγελο της επικείμενης έκθεσής του στο Μόναχο τον Οκτώβρη του 2017. Εάν ο τρόπος με τον οποίο ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης προβάλλει την ψυχή του επάνω στην ύλη καλείται ''τοπίο'', τότε η εν λόγω έκθεση δεν κάνει τίποτα άλλο από το να μας ξεναγεί στο μύθο που αυτό (το τοπίο δηλαδή) φέρει εντός του[1]. Εκεί παρακολουθούμε το ενορατικό βλέμμα του δημιουργού να μας παρουσιάζει ένα παλίμψηστο επιθυμιών σε tempo ου-τοπικό. Ενώ διαφαίνεται ένα ακατέργαστο ''είναι'' στη ρίζα του τοπίου, ο Νεκτάριος πασχίζει να του δώσει μορφή καίτοι γνωρίζει καλά πως η συνείδηση πριν να χειραφετηθεί , υπάρχει κίνδυνος να ραγίσει. Εξάπαντος, στα τοπία της ψυχής του είναι που πρωτίστως ξεπροβάλλει η αμέριστη ζωντάνια της φύσης ˙ τοπία που διαθέτουν μια φυσικότητα της οποίας η ομορφιά ολοένα και αυξάνεται γεωμετρικά.
Το συναρπαστικό στους πίνακες του νησιώτη ζωγράφου πηγάζει από την απεραντοσύνη του χρωστήρα που ο ίδιος μετέρχεται, καθώς αναζητά διακαώς θεματικά άλλοθι πέρα από αναλογίες και συμμετρίες. Για τον ίδιο η ζωγραφική είναι μια terra nullius[2], γι ᾿ αυτό ως εγγαστρίμυθος – στην τεχνική του – μας ευφραίνει καθώς διέρχεται από το σημαινόμενο προς το σημαίνον. Αποκαλυπτόμενος (ως δημιουργός) προκαλεί έλξη (στον θεατή) με τρόπο σιωπηλά διαφανή˙ ταυτόχρονα, μεταμορφώνει τις πλάνες της φαντασίας σε α-πλανή (στοιχεία) του νου. Η τεχνοτροπία του, ανορθόδοξα ευαίσθητη, ενσαρκώνει εκείνο που έλεγε ο Οράτιος δηλαδή ''ut picture, poesis''[3], διατηρώντας – ανάμεσα στις διακυμάνσεις του εγώ και της εμπειρίας – πάντοτε ένα ελάχιστο ''obbligato''[4]˙ το τελευταίο αφορά στο ότι ‹‹η καθαρότητα του εντός δεν μπορεί εφεξής να αποκατασταθεί παρά μόνον αποδίδοντας στην εσωτερικότητα την κατηγορία του μη ουσιώδους και εντούτοις επιβλαβούς για την ουσία αναπληρώματος, του πλεονάσματος που θα όφειλε να μην έρθει ποτέ να προστεθεί στην άθιχτη πληρότητα του εντός››[5]. Του Κοντοβράκη ο μύθος, επομένως, είναι σαν να μας ψιθυρίζει: ''άναψα την καρδιά μου και πύρωσα τη δύση του ήλιου να καταυγάζει τις ερημιές όλων των ποιητών που νηστεύουν την έπαρση''[6] – εσείς τον ακούσατε;
[1] Τηρουμένων των αναλογιών, η περίπτωση Κοντοβράκη ''αναμοχλεύει'' μυστηριακά την καλλιτεχνική δυναμική ενός ιταλού ζωγράφου της Αναγέννησης, του περίφημου Τζορτζόνε (Giorgio Barbarelli da Castelfranco, 1478-1510), ο οποίος υπήρξε ιδρυτής της Βενετικής σχολής.
[2] Γη που δεν ανήκει σε κανέναν
[3] Όπως η ζωγραφική, έτσι και η ποίηση
[4] Μουσικός όρος που σημαίνει ''απαραίτητο''
[5] Ντερριντά , ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ, μτφ. Χ.Γ.Λάζος, εκδ.Άγρα, σελ.166
[6] Από την ποιητική συλλογή Η μοναξιά ένα έπος (εκδ.Κέδρος, 2015) της Κατερίνας Μαυρομάττη
