(Le gamin au vélo)
Δράμα, 2011, Βέλγιο/Γαλλία/Ιταλία, 87 λεπτά
Σκηνοθεσία: Ζαν Πιερ και Λικ Νταρντέν
Πρωταγωνιστούν: Τόμας Ντορέ, Σεσίλ ντε Φρανς
Ο Συρίλ, είναι 12 χρονών και το μόνο σχέδιο στη ζωή του, είναι να βρει τον πατέρα του που τον άφησε προσωρινά σε ορφανοτροφείο. Συναντά τυχαία τη Σαμάνθα, μια κομμώτρια, η οποία συμφωνεί να μένει μαζί της τα σαββατοκύριακα. Ο Συρίλ δεν αναγνωρίζει την αγάπη που του δείχνει η Σαμάνθα, την αγάπη που χρειάζεται απελπισμένα για να ηρεμίσει την οργή του.
Ανατρέχοντας στη φιλμογραφία των Νταρντέν διαπιστώνει κανείς την όλο και αυξανόμενη παρουσία λύσεων που προκύπτουν μέσα από ανθρώπινες πράξεις και όχι από θεσμούς της κοινωνίας. Χωρίς ποτέ φυσικά να μην τονίζουν τη σημασία της ύπαρξης τους, οι Βέλγοι αδερφοί με όπλο την αμεσότητα των πλάνων τους διαπιστώνουν πως ακόμη και αν υπήρχε η τέλεια κοινωνική πολιτική, θα πήγαινε στράφι σε μια κοινωνία που κυριαρχεί η απανθρωπιά.
Για την αμεσότητα, το εντυπωσιακότερο όλων είναι, πως αυτή θεωρείται δεδομένη στο σινεμά τους, ένα επίτευγμα μοναδικό στη θέαση που σ’ αυτούς θεωρείται πλέον ως στάνταρντ. Βλέποντας τον 12χρονο ήρωα να τρέχει, να πέφτει, να σκαρφαλώνει και να ξεγλιστρά από τα χέρια των μεγάλων, με περίσσεια γαϊδουρινού πείσματος, μέσα σε λίγα λεπτά ο καθένας μπορεί συνειρμικά να ξεχάσει ότι βλέπει μυθοπλασία. Ο περιπέτειες του Συρίλ μοιάζουν περισσότερο να είναι κρυφά κινηματογραφημένες σκηνές από την αληθινή ζωή, το σενάριο δε μοιάζει με σενάριο ταινίας. Κι όμως υπάρχει από πίσω μια φροντίδα, που δεν είναι δυνατόν να πηγάζει μόνο από ταλέντο. Οι Νταρντέν είναι αληθινοί γιατί νοιάζονται πάνω απ’ όλα οι ίδιοι για αυτά που παρουσιάζουν.
Η κομμώτρια Σαμάνθα, που αναλαμβάνει χωρίς κανένα όφελος την προστασία του παιδιού, είναι οι δύο σκηνοθέτες ή όποιος άλλος τέλος πάντων μπορεί να νοιάζεται, όχι φιλολογικά διαβάζοντας καθημερινά δυσάρεστα νέα, αλλά προσπαθώντας όσο μπορεί να βοηθήσει ανθρώπινες καταστάσεις που βλέπει μπροστά του. Οι Νταρντέν μάλιστα για να ενισχύσουν αυτή την άποψη, βάζουν ως προστάτη μια κομμώτρια (μια ανεξάρτητη επαγγελματία) και όχι μια με οποιαδήποτε άλλη θέση που πιθανά να βόλευε σεναριακά (όπως π.χ. μια γιατρό, κάτι που ήταν αρχική σκέψη και απορρίφθηκε). Το κριτήριο είναι μόνο το ανθρώπινο ενδιαφέρον και τίποτε άλλο.
Ταυτόχρονα αφήνοντας κατά μέρος τις αιτίες για μια καλή πράξη, οι Βέλγοι αφήνουν και στην άκρη τις αντίστοιχες αιτίες που προκαλούν πόνο. Ο Συρίλ είναι ουσιαστικά παρατημένος από τον πατέρα του, χωρίς κάποιον προφανή λόγο, η πράξη ενσωματώνεται στον γενικότερο άδικο σημερινό κόσμο. Εν μέρει αυτό δικαιολογεί και το πείσμα του παιδιού, που στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, δρα σχεδόν ενοχλητικά επειδή θέλει πρώτον να βρει τον πατέρα του και δεύτερον να επιβεβαιωθεί ότι δεν το θέλει κοντά του. Όταν αυτό επιτέλους γίνει πραγματικότητα, ο χαρακτήρας του αλλάζει εντυπωσιακά (κάτι άμεσα αντιληπτό έστω και αν περιλαμβάνεται σε λίγο φιλμικό χρόνο) , δείχνει για πρώτη φορά μεταμέλεια και όρεξη για ειρηνική συνύπαρξη. Ένα παιδί άλλωστε δεν μπορεί να καταλάβει άμεσα τις πράξεις των ενηλίκων και χρειάζεται υπομονή ώστε να καταλαγιάσει μέσα του η οργή. Κυρίως όμως, να έχει δίπλα του κάποιον που νοιάζεται. Αν κάποιος σκοντάψει στο δρόμο, σχεδόν άμεσα και εθελοντικά ένας περαστικός θα βοηθήσει. Αν σκοντάψει στη ζωή, οι εθελοντές είναι πολύ λιγότεροι.
