Ψηλό κτίριο στο κέντρο της πόλης. Το ρετιρέ, όροφοδιαμέρισμα. Η πιο
ματσωμένη ένοικος ή τουλάχιστον αυτή που ξοδεύει τα πιο πολλά. Η κυρία
Ελλάδα. Υπερχρεωμένη, σχεδόν εν αγνοία της, με μεγάλη ιστορία από τις
πιο παλιές αστές, κοιτάζει υπεροπτικά τις ''από κάτω'' τις οποίες
απαξιεί και να γνωρίσει. Αμυδρά λέει, ένα γεια σε κάποια που θα
συναντήσει στο πλατύσκαλο ενώ γυρνάει από την αγορά. Πάει στις μισές
συνελεύσεις της πολυκατοικίας πάντοτε με μια αίσθηση ότι τους κάνει
χάρη. Δε συγκρατεί εύκολα ονόματα και θεωρεί ότι δεν έχει κανένα κοινό
σημείο με τις υπόλοιπες ή τουλάχιστον δε θα ήθελε να έχει. Δεν έχει μπει
ποτέ μέσα στα σπίτια τους και ούτε θα το επιθυμούσε και δεν έχει ιδέα
για τη καθημερινότητα και τα προβλήματα τους. Της έχει μείνει ένας
βολικά απομακρυσμένος οίκτος για τις σοβαρές οικονομικές δυσκολίες που
είχαν όλες τους κάποτε και μερικές ακόμα και σήμερα. Δε συμμετείχε στα
μαλώματα τους διότι τα θεωρούσε αποτέλεσμα της φτώχειας τους και επειδή
της θυμίζουν τις εποχές που και η ίδια πιο νέα και όχι τόσο ευκατάστατη
όσο σήμερα είχε διαφορές μαζί τους και έπεσε στο επίπεδο τους.
Αλλά όχι, ποτέ ξανά. Τώρα παρέα μόνο με τις κυρίες των προαστείων που
έχουν και μονοκατοικίες, όπως οι αρχόντισσες Γαλλία και Αγγλία. Αυτές
τουλάχιστον έχουν τρόπους και της δανείζουνε που και που. Από μακριά και
αγαπημένοι λοιπόν, μια καλημέρα και αυτή με την κυρία Ρουμανία από κάτω
ή την κυρία Βουλγαρία. Τουλάχιστον αυτές έχουν και μια περιουσία τέλος
πάντων.
Παρακάτω, η κυρία Σερβία. Ένδοξο παρελθόν, μεγάλη οικογένεια, κάποτε
στο ρετιρέ κι αυτή με περιουσία, αλλά δεν της πήγαν καλά οι δουλειές
και τώρα δεν μπορεί να κάνει αλλιώς από το να ζει άβολά στο
διαμερισματάκι της. Καμιά φορά βγάζει καμιά κακία αλλά δεν την
παρεξηγούνε οι σύνοικοι.
Πιο χαμηλά οι κυρίες Μαυροβούνιο,
Σλοβενία και Κροατία. Ανερχόμενες κυρίες της μεσαίας τάξης με πολλή καλή
μόρφωση και τρόπους, για μεσαία τάξη φυσικά.
Μικρές αδερφές της απαιτητικής κυρίας Σερβίας ώσπου τα τσουγκρίσανε και κάνανε καιρό να ξαναμιλήσουνε.
Έπειτα, η κυρία ''Μακεδονία'' όπως θέλει να τη φωνάζουνε. Πιο μικρή
αδερφή της κυρίας Σερβίας για πολλά χρόνια έμεναν μαζί, αλλά μόλις βρήκε
την ευκαιρία σήκωσε μπαϊράκι πήρε και ένα καινούργιο όνομα που να
φαντάζει με τα ''μεγαλεία'' των σημερινών ρετιρέ και τώρα έχει το δικό
της διαμέρισμα που το φροντίζει σαν τα μάτια της.
Παρακάτω, η
κυρία Αλβανία προσφάτως ανερχόμενη από πολύ χαμηλά. Αποκλεισμένη στο
υπόγειο για πολλά χρόνια, το διαμέρισμα με μπαλκόνι τώρα, είναι σαν
όνειρο αν και έχει δρόμο ακόμα για τη μεσαία τάξη.
Η κυρία Βοσνία-Ερζεγοβίνη και αυτή μαλωμένη με τη κυρία Σερβία δε
θέλει να δίνει δικαιώματα όμως. Στο ανώγειο διαμέρισμα πρώην ιδιοκτησία
της κυρίας Σερβίας, η κυρία Κόσοβο η πιο καινούργια, επαρχιώτισσα,
ξαδέλφη της κυρίας Αλβανίας μόνιμα μαλωμένη με τη κυρία Σερβία που της
ζητάει ακόμα νοίκι.
Έτσι λοιπόν ο χρόνος περνάει στη πολυκατοικία ''Τα Βαλκάνια''.
Οι κυρίες από τα χαμηλά διαμερίσματα φθονούν και θαυμάζουν τα ρετιρέ αλλά τα βάζουν με τις ακριβώς ''από πάνω''.
Οι κυρίες που έφτασαν από πιο χαμηλά είναι οι πιο ευχαριστημένες. Αυτές
που μόλις απέκτησαν ένα δικό τους διαμέρισμα το εκτιμάνε και ας είχανε
περασμένα μεγαλεία. Οι κυρίες που έπεσαν από ψηλά τρώγονται λιγάκι.
Τέλος, η κυρία Ελλάδα από το ρετιρέ αρχίζει να βλέπει το μύθο της να
κλονίζεται. Οι λογαριασμοί πλέον δε κρύβονται στο γραμματοκιβώτιο και οι
υπόλοιπες το έχουν πάρει μυρωδιά ενώ αναμένουν ποιά θα πάρει τη θέση
της, ώστε και αυτή με τη σειρά της να κάνει τα ίδια λάθη περιφρονώντας
τις ''από κάτω''.
Πόσος καιρός θα χρειαστεί άραγε για τον πολιτικό κόσμο των χωρών
των Βαλκανίων ώστε να βρεθεί ένας κοινός παρανομαστής. Ώστε να
συνειδητοποιήσουν όλες οι χώρες ότι στο κάτω – κάτω όλοι ζούμε όλοι στην
ίδια ''πολυκατοικία'', και έχουμε κοινά προβλήματα.
Ότι λάθη έχουν
γίνει από όλες τις πλευρές και ότι η πολιτική των συρράξεων, των
συνόρων και των αποκλεισμών δεν λειτούργησε στο παρελθόν και ούτε
επρόκειτο να ευδοκιμήσει και στο μέλλον.
Σίγουρα ο όρος, ''Ηνωμένες Πολιτείες των Βαλκανίων'' να ηχεί σαν ταινία
επιστημονικής φαντασίας, όμως εάν έστω ρομαντικά προσδοκούμε κάτι τέτοιο
θα πρέπει όλοι μαζί να γκρεμίσουμε αυτή την πολυκατοικία και να
χτίσουμε από κοινού μονοκατοικίες μικρότερες μεν, πιο ίσες και
λειτουργικές δε, εντός μιας κοινότητας εθνών με κοινά συμφέροντα
κοιτώντας προς ένα μέλλον κοινό.
Σίγουρα το παράδειγμα θα πρέπει να δώσουν οι ''όχι για πολύ''
τωρινοί ένοικοι των ρετιρέ. Και επειδή κριτική χωρίς προτάσεις είναι
εύγευστο φαγητό χωρίς θρεπτικά στοιχεία, σαν πρώτο βήμα καλό θα ήταν να
ανοίγαμε τις πόρτες της χώρας μας και να επισκεπτόμασταν τους γείτονες
μας για να γνωριστούμε καλύτερα.
Ακόμα καλύτερο βέβαια θα ήταν να τις αφήναμε και ανοιχτές.