Ο Republic εκπέμπει από τον Εξώστη
Θέατρο Γης, 6 Σεπτεμβρίου 2010 και με ένα μπαστούνι, την κελεμπία του και το ευγενικό του όπως πάντα ύφος, ο Ντέμης Ρούσσος ανεβαίνει στη σκηνή. Τότε πίστευα πως είμαι απλά τυχερός που θα τον ακούσω από κοντά. Γιατί θυμάμαι πως πάντα μου μιλούσε για εκείνον ο πατέρας μου με λόγια που δεν μου άφηναν καμία επιλογή, από το να τον λατρέψω και να τον θεωρώ έναν άνθρωπο αυθεντία, μια μουσική πατρική μορφή. Σήμερα, που πλέον δεν είναι ανάμεσα μας, αισθάνομαι πολύ παραπάνω από τυχερός. Νιώθω ευτυχής που έστω για μερικές ώρες κατάφερα να βρεθώ απέναντι του και να τον ακούσω να τραγουδά το «Rain and Tears», το «Goodbye my love, goodbye» και το «For ever and ever». Έτσι συμβαίνει όμως με τις ιστορικές μορφές και τους φωτισμένους ανθρώπους. Όλη τους τη ζωή αφιερώνονται στο να κατασκευάσουν ένα καλώδιο που θα μπεί στη πρίζα τη ακριβώς τη στιγμή που θα μας αφήσουν για πάντα, ανάβοντας την πιο φωτεινή λάμπα του κόσμου, τη λάμπα της μνήμης που θα τους τοποθετήσει εκεί ψηλά, στο πάνθεον των μεγάλων καλλιτεχνών.
Η προσωπολατρία συνήθως συμβαίνει όταν κάποιος είναι μοναδικός στο είδος του, όταν για κάποιον δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης με τους υπόλοιπους του είδους του ή όταν κάποιος αποτελεί φαινόμενο. Η περίπτωση όμως του Ντέμη Ρούσσου είναι και πάλι διαφορετική, χωρίς κατηγορία. Η ζωή του και όχι μόνο η καλλιτεχνική, συνδυάστηκε με ιστορικά γεγονότα που άλλαξαν τα πολιτικά δεδομένα της δεκαετίας του 60'. Αναφερόμαστε βέβαια στον Μάιο του 1968 και την εξέγερση που αποτέλεσε το πιο σημαντικό επαναστατικό γεγονός του 20ου αιώνα. Αν όμως πρέπει να επικεντρωθούμε στο καθαρά μουσικό κομμάτι, ο Ρούσσος ήταν ο πρώτος Έλληνας που μετέφερε μαζί με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου τη φωνή της Ελλάδας εκτός συνόρων, σε Γαλλία και Βρετανία. Αυτό για την Ελλάδα δεν ήταν μια απλή εκπροσώπηση, ο Ρούσσος δεν ήταν ένας απλός πολιτιστικός και πολιτισμικός πρέσβης. Ήταν η Ελλάδα που τότε δειλά δειλά μετέφερε το μουσικό φως της στην Ευρώπη, όπως και μετέπειτα με την Νανά Μούσχουρη. Η φωνή του Ντέμη παραμένει μέχρι και σήμερα ένα από τα μυστήρια που σίγουρα δημιούργησαν την όχι άδικα μεγάλη φήμη του. Κανείς δεν έχει καταφέρει να προσδιορίσει τον αριθμό των οκτάβων που η φωνή του μπορούσε να πιάσει ενώ αντίστοιχα μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Pavarotti και ο Barry White ίσως είναι οι μόνοι που θα μπορούσαν να συγκριθούν μαζί του στις φωνητικές ικανότητες χωρίς ποτέ φυσικά να μοιάζει με κανέναν.
Η ιστορία του Ντέμη Ρούσσου ξεκινάει στην Αίγυπτο όταν οι γονείς του Γεώργιος και Όλγα τον φέρνουν στον κόσμο στις 15 Ιουνίου του 1946, στην Αλεξάνδρεια. Ο Ντέμης Ρούσσος αγαπούσε πολύ τη γενέτειρα του. Σε συνέντευξη του, είχε πεί: «Η Αλεξάνδρεια είναι μία πόλη, πολύ ελληνική. Αν πάμε πίσω, χτίστηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο.Ήταν δυνατή η ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου. Και το Πατριαρχείο μας εκεί, είναι πολύ γερό. Καμιά φορά άμα σκέπτομαι όλες αυτές τις εικόνες των παιδικών μου χρόνων, είναι σαν να βλέπεις ένα φιλμ της Αγκάθα Κρίστι…Από την Αλεξάνδρεια έφερα μαζί μου μία όρεξη για να είμαι πάνω σε μία σκηνή. Η αγάπη μου για τη σκηνή είναι οικογενειακό μας. Το είχε ο πατέρας μου, το είχε η μητέρα μου. Θέλαμε να διασκεδάζουμε τον κόσμο».
Λίγα χρόνια αργότερα, χάνουν τα πάντα και έρχονται πίσω στην πατρίδα την εποχή των αναταραχών του Σουέζ. Αφού εγκαθίστανται στην Ελλάδα, ο Ντέμης συμμετέχει σε διάφορα μουσικά συγκροτήματα αρχίζοντας με τους The Idols σε ηλικία 17 χρόνων. Αργότερα, συνεργάζεται με το σχήμα των We Five χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Το 1968 θα είναι η χρονιά του. Οι Aphrodite's Child, η ιδέα του μεγάλου Βαγγέλη Παπαθανασίου και του Ρούσσου και μέλη τους Αργύρη Κουλούρη και Λουκά Σιδερά, δημιουργούνται αλλά “κολλούν στο Παρίσι ενώ αρχικά το σχέδιο ήταν να ταξιδέψουν για οντισιόν στο Λονδίνο. Το φωνητικό ύφος του Ρούσσου έφερε το συγκρότημα σε διεθνή φήμη, ιδιαίτερα με το “666, κλασική επιτυχία και ένας από τους καλύτερους psy rock δίσκους εκείνης της εποχής αλλά και ανεκτίμητης αξίας και στο σήμερα.
Απλός και σεμνός όπως πάντα, ο Ντέμης Ρούσσος σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ λέει: «Στη δουλειά τη δική μας, η επιτυχία σχηματίζεται από διάφορους παράγοντες. Το ταλέντο είναι πολύ σημαντικό. Έτσι δεν είναι; Το άλλο είναι το timing. Εμείς ήμασταν τυχεροί γιατί εκείνη την εποχή γινόντουσαν οι μεγάλες απεργίες και οι μεγάλες μάχες στους δρόμους του Παρισιού. Ο Μάης του '68. Εμείς τότε γράψαμε το Rain and Tears που πάει να πει βροχή και δάρκυα. Τότε έπεφταν τα δακρυγόνα και τα ραδιόφωνα το έπαιζαν συνεχώς και εμείς κάναμε επιτυχία και πουλήσαμε ένα εκατομμύριο δίσκους. Συμπωματικά είχαμε γράψει αυτό το τραγούδι!».
Στις αρχές της δεκαετίας του 70, “Τα παιδιά της Αφροδίτης διαλύονται ενώ ο τραγουδιστής συνεχίζει με διάφορες σποραδικές ηχογραφήσεις. Με τον Παπαθανασίου, κυκλοφορούν το 1970 τον δίσκο Sex Power, και το 1977 το Magic. Η μεγαλύτερη επιτυχία της συνεργασίας τους ήρθε με το Race to the End, μια φωνητική προσαρμογή του μουσικού θέματος από το βραβευμένο με Oscar “Οι Δρόμοι της Φωτιάς (Chariots of Fire) που εκδόθηκε και στα ισπανικά με τον τίτλο Tu Libertad.
Η σόλο καριέρα του μεγάλου καλλιτέχνη ξεκινά με το τραγούδι We Shall Dance το 1971. Την επόμενη χρονιά, ηχογραφεί το συγκινητικό Forever and Ever με το εξώφυλλο του Cow Boy και τον Ρούσσο να κοιτάζει διψασμένος και ταλαιπωρημένος ενώ “σπάει τα Ευρωπαϊκά charts το 1973. Το 1974 κυκλοφορεί το “White Sails, μια αγγλική διασκευή του τραγουδιού Άσπρα, Κόκκινα, Κίτρινα, Μπλε από τον δίσκο Συνοικισμός Α΄ του 1972, σηματοδοτώντας μια σύντομη περίοδο συνεργασίας του με τον συνθέτη Δήμο Μούτση.
Ακολουθούν τα My Friend the Wind, My Reason, Velvet Mornings, Goodbye My Love, Goodbye, Someday Somewhere και Lovely Lady of Arcadia. Το 1980 τραγουδά το Lost in Love των Air Supply σε ντουέτο μαζί με την Florence Warner και με τον σαξοφωνίστα Dick Morrissey. Μετά από μια περίοδο σιωπής και κλινικής κατάθλιψης τη δεκαετία του 80', το 1993 επανέρχεται με το Insight (Morning has Broken) και συνεργάζεται με την ολλανδική BR Music για τους δίσκους Immortel, Serenade και In Holland, όπου χρησιμοποίησε διάφορα ethnic και ηλεκτρονικά στυλ.
Περιστατικά όπως εκείνο του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, που προκειμένου να μην χαλάσει η συναυλία του στην Αγία Πετρούπολη για τα 300 χρόνια από την ίδρυση της, χρησιμοποίησε αεροσκάφη καιρού, αποδεικνύουν την οικουμενική αγάπη για τη μουσική και τη φωνή του. Το περιστατικό αποκάλυψε ο ίδιος σε συνέντευξη του το 2013: «Ήταν η μεγάλη συναυλία που έδωσα μαζί με τον Luciano Pavarotti στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 300 χρόνια από την ίδρυση της Αγίας Πετρούπολης, απ' όπου κατάγεται και ο ίδιος ο Πούτιν. Η συναυλία έγινε σε ένα μεγάλο κάστρο έξω από την πόλη και υπήρχε ο φόβος της βροχής. Έστειλαν, λοιπόν, τα αεροπλάνα για να διαλύσουν με ειδικό τρόπο τα σύννεφα και ν' αποτρέψουν αυτό το ενδεχόμενο. Εκείνη την εποχή μου έδωσαν και παράσημο να με τιμήσουν».
Κατά τη διάρκεια της πτήσης 847 της TWA, στις 14 Ιουνίου του 1985, ο Ντέμης Ρούσσος ως επιβάτης, πέφτει θύμα αεροπειρατείας. Οι αεροπειρατές γιόρτασαν ακόμη και τα γενέθλιά του όταν αντιλήφθηκαν πως βρίσκεται ανάμεσα στους ομήρους. Ο Ρούσσος δεν υπήρξε απλά μια μουσική περσόνα. Οι μεγάλοι άνθρωποι και δη οι μουσικοί, θα ενώνουν πάντα τον κόσμο και τους λαούς σε πείσμα όλων όσων πιστεύουν στις φυλετικές διαφορές και προσπαθούν να διχάσουν την ανθρωπότητα.
Έτσι απλά, ήρθε στην χώρα από την οποία κατάγονται οι γονείς του και το βράδυ του Σαββάτου της 24/1/2015, μας αποχαιρέτησε για πάντα. Αλήθεια, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερο και πιο συγκινητικό τρόπο για αντίο σε έναν άνθρωπο που έζησε τα λιγότερα χρόνια στην δεύτερη από τις δύο πατρίδες του όπου όμως αγάπησε περισσότερο και στην οποία από τύχη (;) έμελε να αφήσει και την τελευταία του ανάσα. 60 εκατομμύρια δίσκοι, ένα από τα μεγαλύτερα αστέρια της μουσικής του 70' και μια πρωτόγνωρης χροιάς φωνή που από παιδί χαλούσα κασέτες και ταινίες για να την ακούσω ξανά και ξανά. Ανυπομονούμε να δούμε τη ζωή του σε ντοκιμαντέρ, θα είναι σίγουρα ένα μαγικό ταξίδι στην συναρπαστική πορεία ενός καλλιτέχνη με «Κ» κεφαλαίο.
Good Bye my Friend, Goodbye. Σ'αγαπάμε.
