Γράφει ο Τάσος Γέροντας
- A. Cosby«Δάκρυα ξυράφι». Μετάφραση Κίκα Κραμβουσάνου. Εκδόσεις Gutenberg, σειρά Aldina, αριθμός 76.
Σκληρό, ωμό, βίαιο. Ξεγυμνώνει ψυχές, ξεμπροστιάζει μύχιους φόβους, προκαλεί εσωτερικές εξομολογήσεις, ωθεί σε οδυνηρές παραδοχές.
Συνεπαίρνει, συνταράζει, συγκλονίζει.
Πόνος, μίσος, εκδίκηση, πένθος, φιλία, αγάπη. Σεβασμός. Συγχώρεση.
Πολιτεία Βιρτζίνια, ΗΠΑ, σήμερα. Άικ Ράντολφ και Μπάντυ Λη Τζένκινς. Δύο κάτοικοι της πολιτείας χωρίς σχεδόν τίποτα κοινό, πέρα από το ότι είναι αμφότεροι ηλικιωμένοι. Ο ένας είναι μαύρος, πρώην κατάδικος, με καθωσπρέπει εργασία, σύζυγο, σπίτι. Ο άλλος είναι λευκός, ρατσιστής, ρεμάλι, μόνος, κατοικεί σε ερείπιο τροχόσπιτο. Αυτό που τους συνδέει, πονάει πολύ και τους δύο. Τα παιδιά τους, τα αγόρια τους, παντρεύτηκαν μεταξύ τους. Στη Βιρτζίνια. Στην καρδιά της συνομοσπονδίας των Νοτίων. Όπου η νοοτροπία έχει ελάχιστα αλλάξει από την εποχή του Εμφυλίου. Εκεί ο Αιζέια Ράντολφ είναι μαύρος και γκέι και ο Ντέρεκ Τζένκινς είναι γκέι και παντρεμένος με μαύρο. Δεν είναι αναμενόμενο, όταν ζουν σε τέτοια κοινωνία, να βρεθούν φριχτά δολοφονημένοι; Κι όταν οι πατεράδες συναντήθηκαν στην κοινή κηδεία, δεν είναι λογικό να αντιπαθήσει ο ένας τον άλλον;
Όταν ο λευκός Μπάντυ Λη διαπιστώσει πως η αστυνομία ελάχιστα ενδιαφέρεται να βρει τους δολοφόνους των δύο γκέι, θα προσπαθήσει να πείσει τον μαύρο Άικ να συνεργαστούν για να τους εντοπίσουν αυτοί. Εκείνο που δεν ήξερε ο Μπάντυ είναι το παρελθόν του Άικ, το πολύ βίαιο παρελθόν. Όχι πως ο ίδιος ήταν «καλός καγαθός»! Οι δυο τους θα απαρτίσουν ένα εκρηκτικό δίδυμο· εκρηκτικό στη μεταξύ τους κόντρα, εκρηκτικό και στην αποτελεσματικότητα της αποστολής τους.
Νομίζετε πως θα διαβάσετε αστυνομικό μυθιστόρημα; Ναι. Εν μέρει. Όντως οι ηλικιωμένοι θα συνεργαστούν για να βρουν τους ενόχους, θα ξυλοκοπήσουν και θα ξυλοκοπηθούν, θα μπλέξουν με συμμορίες, με υψηλά πρόσωπα, με τον νόμο. Στο τέλος θα βρουν τους ενόχους. Αλλά αυτό δεν είναι η ουσία του βιβλίου.
Όσο οι δύο ηλικιωμένοι θα βρίσκονται σε αυτό που θα γίνει η αποστολή της ζωής τους, θα ανακαλούν στιγμές με τους γιούς τους. Ενσυνείδητα θα βυθίζονται στην οδύνη και θα λούζονται τις τύψεις που θα προκαλούν αυτές οι συζητήσεις, αυτές οι αναμνήσεις. Επειδή έτσι θα ξαναζούν όλες τις άσχημες, τις προσβλητικές, τις γεμάτες μίσος συζητήσεις με τους γιούς τους. Και θα έρθουν αντιμέτωποι με το μεγάλο κενό μέσα τους: δεν είπαν ποτέ στα παιδιά τους ότι τα αγαπούν. Κι αυτό είναι το πιο δύσκολο να χωνέψουν.
Οι δύο πατεράδες θα διαβούν δύο διαφορετικούς δρόμους. Ο ένας, ο εύκολος, είναι ο δρόμος της βίας, της εκδίκησης, του μίσους. Ο άλλος, ο δύσκολος, είναι ο δρόμος της αποδοχής, της συγγνώμης, της αγάπης. Κι όταν θα φτάσουν στο τέρμα των δύο δρόμων, θα βιώσουμε την ύψιστη αντίφαση: θα έχουν σκορπίσει αίμα, τρόμο, θάνατο τριγύρω, αλλά μέσα τους θα έχουν κατακτήσει την αγάπη.
Πιθανόν να φανταστείτε πως θα διαβάσετε ένα βιβλίο για την ομοφυλοφιλία και την αποδοχή της. Ίσως. Είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που μιλάει για τον ρατσισμό σε βάρος των ομοφυλοφίλων και των μαύρων, που όμως αναδεικνύει την ανάγκη, τη δύναμη της αγάπης, της αποδοχής, της συγχώρεσης.
Είναι βιβλίο σκληρό. Όχι μόνο για τις μάχες και τα αίματα. Περισσότερο σκληρό είναι για τον αγώνα της αποδοχής, για την παραδοχή του λάθους, εκείνου του λάθους που πια δεν διορθώνεται. Όμως η διαδρομή των δύο ηλικιωμένων μέσα από τόση βία θα φέρει τελικά τη δικαίωση, τη λύτρωση. Μια λύτρωση που θα τους φέρει δάκρυα. Αλλά τώρα πια όχι δάκρυα οργής, αλλά δάκρυα γαλήνης, που δεν θα τους χαράζουν τη ψυχή σαν ξυράφια.
Περίπου 500 σελίδες σε εξαιρετική έκδοση, όπως όλα της σειράς Aldina του Gutenberg.
