Σεπτέμβρης 30, 1955
Ήταν ακριβώς 5.15 το απόγευμα εκείνης της Παρασκευής όταν μια Ford Tudor έμπαινε στην λωρίδα της περιφερειακής οδού U.S. Route 466. Η υπερβολικά υψηλή ταχύτητά του αυτοκινήτου και ο επικίνδυνος ελιγμός του οδήγησε σε σύγκρουση με την Porsche που ερχόταν από πίσω του με αποτέλεσμα την ανατροπή των δύο οχημάτων. Ο οδηγός της Porsche υπέστη πολλούς τραυματισμούς μεταξύ των οποίων και κρανιακούς οι οποίοι και οδήγησαν τελικά στον θάνατό του. Ήταν ο James Dean, ηθοποιός και έμπειρος οδηγός σε αγώνες ταχύτητας.
Με τον πιο πικρά ειρωνικό τρόπο που έχει ποτέ χρησιμοποιήσει το πεπρωμένο, ήταν μόλις 2 μήνες νωρίτερα όταν ο James Dean ανάμεσα στα γυρίσματα της τελευταίας του ταινίας – που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ – πραγματοποίησε και το ακόλουθο τηλεοπτικό σπότ:
Σε αυτήν την συνέντευξη ο ήδη διάσημος ηθοποιός – αν και έχοντας πραγματοποιήσει μόνο δύο ταινίες στην ζωή του – ερωτάται για τους κίνδυνους της οδήγησης με υψηλή ταχύτητα στις highways της Αμερικής. Δηλώνει πως αν και συνηθισμένος να οδηγεί σε πολύ υψηλότερες ταχύτητες είναι πάρα πολύ πιο προσεκτικός όταν βγαίνει σε αυτές τις οδούς γιατί είναι πολύ πιο επικίνδυνες και καλεί τους ακροατές να κάνουν το ίδιο. Φεύγοντας, ο δημοσιογράφος τον σταματά και τον ρωτάει:
– Any special advice for the young people who drive?
– Take it easy, drive, you know, the life you might save may be mine.
απαντάει αυτός.
Αυτό που όμως στοιχειώνει τις σκέψεις μου είναι ότι ο Dean σε αυτήν την ατάκα αυτοσχεδιάζει. Το αρχικό σενάριο έγραφε την απάντηση the life you might save may be yours αλλά ο ηθοποιός άλλαξε την κτητική μετοχή σε mine βάζοντας τον εαυτό του μέσα στην απάντηση, την δική του ζωή. Μια ζωή που δεν σώθηκε.
Σήμερα
Αυτό όμως συνέβη εν έτη 1955. Θα περίμενε κανείς, μετά από 60 χρόνια τεχνολογικής εξέλιξης και συλλογικής εμπειρίας να έχουμε προχωρήσει σε αυτό το κομμάτι της πρόβλεψης ατυχημάτων ώστε να μην ξαναχρειαστεί να θρηνήσουμε σε τέτοια περιστατικά. Άλλωστε έχουμε έξυπνα συστήματα, αυτόματα φρένα, υδραυλικά τιμόνια, GPS και μια κυκλοφορική εκπαίδευση. Ναι, τα έχουμε όλα αυτά αλλά δεν έχουμε αποφύγει τον θάνατο. Γιατί οποιοσδήποτε ήπιε λίγο παραπάνω, έλα μωρέ θα περάσω με κόκκινο και σιγά μην τρέξω κάτω από 30 σήμερα έχει επιλογή πάνω στην δική ΣΟΥ ζωή και τον θάνατο.
Όπως και του James Dean.
Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε τρεις μήνες που άτομο που γνωρίζω προσωπικά, που έχω περάσει μέρες και νύχτες μαζί του πεθαίνει σε ηλικία 25 ετών εξ' αιτίας κάποιου οδηγού. Ο πρώτος, μακριά στην Γαλλία παρασύρθηκε από μεθυσμένο.
Ο δεύτερος, πριν από λίγες μέρες εδώ στην Αθήνα παρασύρθηκε από κάποιον που παραβίασε τον κόκκινο σηματοδότη. Το αφύσικο αυτών των γεγονότων με κάνει να μένω χωρίς σκέψεις, χωρίς φωνή. Απλά με το αυτονόητο. Πόσοι ακόμα δηλαδή πρέπει να πεθάνουν πριν αλλάξουμε κάτι;
Η Αθήνα είναι μια πόλη που τρομοκρατεί οποιονδήποτε δεν έχει οικειότητα με την κυκλοφορία της. Τρελές ταχύτητες, παραβιάσεις διαρκώς και μια λογική εγώ θα περάσω πρώτος και άντε γαμήσου. Όλοι μας την έχουμε βιώσει αλλά δεν έχουμε καταλάβει την σοβαρότητά της. Κάποιοι μάλιστα κρυφοπερήφανα λένε πόσο φλώροι είναι οι Άγγλοι και οι Γερμανοί με τα καταπιεστικά οδηγικά τους συστήματα ενώ άλλοι το θεωρούν κομμάτι του χαρακτήρα της πόλης και των ελεύθερων Ελλήνων. Είναι οι ίδιοι που δεν θα διστάσουν να παραβούν οτιδήποτε δεν γουστάρουν και έτσι αναπόφευκτα, μαθηματικά θα οδηγηθούμε ξανά και ξανά και ξανά σε ματωμένες ασφάλτους. Και καμία αλλαγή, αυστηρότητα ή πρόβλεψη. Η κακή στιγμή θα πούμε ξανά. Λες και δεν υπάρχει καμία ευθύνη σε κανέναν.
Όταν έμαθα για το δεύτερο περιστατικό έμεινα παγωμένος. Δεν ξέρω τι πρέπει να ειπωθεί. Συλλυπητήρια, οργή ή οποιαδήποτε κραυγή δεν θα βοηθήσει κανέναν από αυτούς που θρηνεί. Νιώθω αδύναμος, αδυνατώντας να κατανοήσω αυτή την μετάβαση από την ζωή στο θάνατο. Για αυτό και έγραψα αυτό το κείμενο. Γιατί κάτι πρέπει να ειπωθεί ενάντια την παράλογη λογική που τόσο χρόνια καταστρέφει οικογένειες και σκοτώνει παιδιά. Μήπως και κάποιος δεν πιεί. Μήπως και κάποιος προσέχει περισσότερο στο όριο ταχύτητας. Μήπως και ο επόμενος οδηγός αποφασίσει να φρενάρει, μια τόσο απλή πράξη. Μια πράξη που όμως έχει την Απόλυτη Εξουσία, στην ζωή και τον θάνατο. Σε μια ελπίδα πως δεν θα ξανασυμβεί σε κανέναν. Γιατί σίγουρα ο Μιχάλης και ο Benoit δεν πίστευαν ότι θα συμβεί σε αυτούς.
* ο Μιχάλης, μετά τον θάνατό του δώρησε τα όργανα του σώματός του τα οποία μεταμοσχεύτηκαν ήδη σε 4 ανθρώπους δίνοντας τους ζωή.
** Το όριο ταχύτητας μέσα την πόλη είναι 30 χλμ/ώρα στις περισσότερες περιοχές.
Σε ατύχημα που περιλαμβάνει πεζό εάν το αυτοκίνητο κινείται έως και με 30 χλμ/ώρα ο πεζός έχει 90% πιθανότητες επιβίωσης.
Εάν η ταχύτητα είναι 50 χλμ/ώρα και πάνω ο πεζός έχει 90% πιθανότητες θανάτου.
Όποτε μπορούν, οι οδηγοί ξεπερνάνε το όριο αυτό.
(Από τα στατιστικά στοιχεία της οδικής ασφάλειας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου)
