συνέντευξη στο Χρήστο Σατανίδη
Εκτιμώ και σέβομαι περισσότερο τους καλλιτέχνες, που λειτουργούν με το συναίσθημα και όχι με τη «λογική» του Marketing. Ίσως γιατί αντιλαμβάνομαι πως όταν θέλεις να λέγεσαι καλλιτέχνης, οφείλεις να είσαι πιστός στην αλήθεια της ψυχής σου. Και για αυτό, αλλά όχι μόνο, εκτιμώ τον Ηλία Κόζα, frontman των «Koza Mostra». Αφορμή για την κουβέντα μας, το νέο εξαιρετικό album τους «MALAKA».
ΧΣ: Ηλία, σε καλωσορίζω στον «Εξώστη» και χαίρομαι ειλικρινά διότι η αφορμή είναι ένα νέο και εξαιρετικό album. «MALAKA». Ενδιαφέρον και ιδιαίτερος τίτλος.
ΗΚ: Ιδιαίτερος τίτλος και θα τολμήσω να πω, πως είναι το μέχρι τώρα πιο αγαπημένο τραγούδι μου-σας. Ο νέος δίσκος, όπως και οι προηγούμενοι, διαγράφει μια εσωτερική πορεία από το σημείο Α, δηλαδή το σήμερα, το τώρα, μέχρι το σημείο Β, όπου είναι η κατεύθυνση που παίρνει η μπάντα προς τον επόμενο δίσκο. Μέσα στον ίδιο δίσκο δίνουμε στοιχεία από το τι θα ακολουθήσει.. Είναι για εμάς πολύ ιδιαίτερος δίσκος. Περιγράφουμε, όσα δε μπορούμε να περιγράψουμε με λόγια πολλές φορές, σε μια συζήτηση, με μια παρέα. Είναι μαζεμένες ιδέες και σκέψεις ετών, τις οποίες προσπαθούμε να αποτυπώσουμε μουσικά.
ΧΣ:. Ξέρω πως δεν τα πας καλά με τις ταμπέλες, παρόλα αυτά, λόγω της ποικιλομορφίας των ήχων, πως θα χαρακτήριζες το δίσκο;
ΗΚ: Όντως δεν τα πάω καλά. Μας έχουν χαρακτηρίσει Balkan, Rock, Ska, Punk, Ethnic. Ναι, έχουμε στοιχεία από όλα αυτά, αλλά δεν υπάρχει και κανένας λόγος να αναλωνόμαστε στο «τι είμαστε». Είμαστε αυτό που βγάζουμε. Με 2 λέξεις όμως, αν πρέπει οπωσδήποτε να αποδώσω έναν χαρακτηρισμό, θα έλεγα Ethnic Rock.
ΧΣ: Είστε μια από τις μακροβιότερες μπάντες. Σπάνιο για τα ελληνικά μουσικά δεδομένα.
ΗΚ: Στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο να κρατήσεις μία μπάντα ενωμένη, διότι αρχικά ο βιοπορισμός είναι πολύ δύσκολος. Όχι μόνο για τους καλλιτέχνες φυσικά, για τον οποιονδήποτε. Αλλά πόσο μάλλον για τους καλλιτέχνες. Είμαστε όμως απόλυτα αφοσιωμένοι σε αυτό που κάνουμε, το αγαπάμε ειλικρινά, εκφραζόμαστε μέσα από το έργο μας. Μας βοηθάνε πάρα πολύ οι «βόλτες» που κάνουμε στο εξωτερικό, να πιστέψουμε πως έχει μεγάλο νόημα η δουλειά και το όραμα μας, διαπιστώνοντας την ανταπόκριση από το κοινό. Μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε.
ΧΣ: Θέλω να γνωρίσω εσένα καλύτερα. Γεννήθηκες στη Θεσσαλονίκη;
ΗΚ: Ναι και μεγάλωσα στις Σέρρες.
ΧΣ: Τα παιδικά σου ακούσματα;
ΗΚ: Άκουγα και ακούω κυριολεκτικά τα πάντα. Σίγουρα σαν παιδί άκουγα και Rock και Metal και κλασσική μουσική.
Σε όλα τα είδη μουσικής υπάρχουν διαμάντια και μη αξιόλογα πράγματα. Ακόμα και στην Trap, που στιχουργικά δε με εκφράζει με τίποτα, υπάρχουν μουσικές όπου με άλλο στίχο, θα τα άκουγα. Αλλά επειδή περιμένεις τώρα να ακούσεις κάτι ίσως περίεργο, όπως με ξέρεις, θα σου πω πως άκουγα από Ρίτα Σακελλαρίου μέχρι Madonna.
ΧΣ: Έχεις σπουδάσει διοίκηση και οικονομία τουριστικών επιχειρήσεων. Ασχολήθηκες ποτέ με αυτό;
ΗΚ: Δούλεψα σε bar, σε café, σε ξενοδοχεία για ένα μικρό διάστημα. Μετά την πρακτική μου, δεν ασχολήθηκα ξανά με αυτό.
ΧΣ: Και έρχεται για σένα η πρώτη μπάντα, οι «MotherFunkers»
ΗΚ: Αυτή ήταν η πιο σοβαρή μπάντα με την οποία ασχολήθηκα στη φοιτητική μου περίοδο. Ήμασταν γύρω στα 9 άτομα, με 4 στα πνευστά. Παίζαμε soul, funk, jazz, που ήταν κι αυτά μέρος των ακουσμάτων μου. Έγινε χαμός τότε στη Θεσσαλονίκη, και τολμώ να πω, πως ξανακάναμε μόδα τη funk, από το 2004 και μετά. Μετά μπήκα στους Cabaret Balkan, όπου είχα την πρώτη μου επαφή με την πιο παραδοσιακή μουσική. Πάλι είχαμε φέρει κάτι νέο στα ακούσματα.
ΧΣ: Η παραδοσιακή μουσική, είναι μέχρι σήμερα στον ήχο σου. Εσύ την άκουγες από μικρός ή την ανακάλυψες μεγαλύτερος;
ΗΚ: Την είχα στα ακούσματα μου από παιδί, αλλά στην πορεία προέκυψε να την εντάξω σε αυτά που παίζω. Όταν μπήκα στους Cabaret Balkan, και αρχίσαμε να δημιουργούμε τέτοια μουσική, άρχισα να ψάχνομαι περισσότερο και να μου έρχονται και περισσότερες εμπνεύσεις. Στην πορεία δημιουργήθηκε μια πιο συγκεκριμένη εικόνα στο μυαλό μου, για το πως θα μπορούσα να το παρουσιάσω αυτό, ως πιο ροκάς. Και έτσι γεννήθηκαν οι Koza Mostra.
ΧΣ: Πάντα άνθρωπος της μπάντας. Δε σκέφτηκες ποτέ να ακολουθήσεις μια πιο μοναχική διαδρομή;
ΗΚ: Όχι, δε μου άρεσε αυτό ποτέ. Είχε να κάνει και με την αυτοπεποίθηση μου. Δεν ένιωθα ποτέ πως θα μπορούσα να πουλήσω τον ευατό μου, σαν «Ηλίας Κόζας» σκέτο. Μου αρέσει να νιώθω ότι έχω συνοδοιπόρους και όχι πως είμαι «εγώ» και οι άλλοι.
ΧΣ: Έβγαλες όμως το «Higher and higher», ως ένα ατομικό single.
ΗΚ: Ναι και μπορώ να σου πω, πως με πιέζουνε κιόλας να βγάλω κι άλλα, τα ίδια τα μέλη του συγκροτήματος. Μπορεί να έρθει πάλι αυτή η στιγμή και να γίνει και με καλύτερο τρόπο.
ΧΣ: Άρα δε θα απέκλειες καθόλου και μια προσωπική δισκογραφική δουλειά.
ΗΚ: Καθόλου. Θα μπορούσε να γίνει.
ΧΣ: Κυκλοφορούν φήμες για σένα πάντως, πως γράφεις εξαιρετικά λαϊκά τραγούδια.
ΗΚ: Χαίρομαι που το λένε οι φήμες αυτό. Ισχύει πως γράφω και λαϊκά τραγούδια τα οποία και αγαπάω. Το «εξαιρετικά» που λένε οι φήμες, ίσως το δείξει η ιστορία. Πάντως και για αυτό, περιμένω τη σωστή στιγμή και συγκυρία. Είμαι πολύ ρομαντικός, δε θα ήθελα να δώσω ένα τραγούδι μου όπου να ναι, απλά για να ειπωθεί από κάποιον. Δεν το κυνηγάω λοιπόν ιδιαίτερα, χωρίς να το αποφεύγω. Απλά δεν είμαι και άνθρωπος που θα τρέχω να κάνω γνωριμίες. Αν γνωρίσω κάποιον άνθρωπο, που νιώσουμε μια καλή χημεία, εκεί θα του έλεγα «Άκουσε αυτό. Σου αρέσει;»
ΧΣ: Εσύ θα έκανες το βήμα, να ερμηνεύσεις κάποιο από τα λαϊκά σου τραγούδια;
ΗΚ: Υπάρχουν πολλές καλύτερες και πιο ταιριαστές φωνές, για να πούνε αυτά τα τραγούδια και να υπάρχει και ένα νόημα, Τώρα αν σε μερικά χρόνια βγάλω έναν πολυσυλλεκτικό από ακούσματα δίσκο, ναι ίσως να έλεγα εκεί και ένα.
ΧΣ: Από το 2013 που σε γνώρισα ως καλλιτέχνη και σε παρακολουθώ, έχω την αίσθηση για σένα, πως έχεις τους απολύτως δικούς σου ρυθμούς.
ΗΚ: Ναι, για αυτό και δεν έφυγα και από τη Θεσσαλονίκη.
ΧΣ: Θα ήταν ακόμα καλύτερα τα πράγματα για εσάς, αν μένατε σε κάποια χώρα του εξωτερικού; Η περσινή ευρωπαϊκή σας περιοδεία, ήταν ίσως και η πιο επιτυχημένη σας.
ΗΚ: Σίγουρα, θα είχαμε μεγαλύτερη και ευκολότερη προσβασιμότητα σε πολλά μέρη. Η περιοδεία που λες, ήταν μια εμπειρία τεράστια. Γυρίσαμε σχεδόν όλη τη Ευρώπη, με πολλές sold out εμφανίσεις, που μας δίνει δύναμη για τη συνέχεια. Είδαμε κόσμο και κυρίως Έλληνες που είχαμε να δούμε καιρό.
ΧΣ: Μάθαινα πως μετά τη Eurovision, είχατε προτάσεις για συνεργασίες με μεγάλα ονόματα, σε μεγάλες πίστες, σωστά;
ΗΚ: Βεβαίως και υπάρχουν μέχρι σήμερα.
ΧΣ: Ωραία, τότε λοιπόν που ξεκίνησαν οι προτάσεις και είχες και εσύ λιγότερες οικογενειακές υποχρεώσεις, δε θα ήταν πιο ασφαλές να μείνετε στην Αθήνα; Δε θα υπήρχαν περισσότερες ευκαιρίες για εσάς;
ΗΚ: Σίγουρα θα υπήρχαν αλλά δε το σκεφτήκαμε ΠΟΤΕ. Δεν είχαμε θέμα με τους καλλιτέχνες, αλλά υπήρχε θέμα, εκ διαμέτρου αντίθετα αισθητικά, με τους χώρους. Δεν ήμασταν για να παίξουμε στα μπουζούκια. Εμείς θέλαμε ένα κοινό το οποίο είναι συναυλιακό, θα χορέψει, θα ιδρώσει μαζί μας.
ΧΣ: Και με το χέρι στην καρδιά. Με δεδομένο ότι σε τέτοιους χώρους, τα χρήματα θα ήταν καλύτερα, οι εποχές είναι ζόρικες, δε το συζητήσατε ποτέ;
ΗΚ: Ποτέ. Θα μπορούσαμε να καλέσουμε εμείς κάποιους καλλιτέχνες -όπου το έχουμε συζητήσει- και να γίνει στα δικά μας μέτρα, σε άλλο χώρο.
ΧΣ: Υπάρχει κάποιο περιστατικό, που συνέβη κατά την περίοδο της Eurovision, που δεν έχεις μοιραστεί ποτέ με τον κόσμο;
ΗΚ: Ναι, υπάρχει κάτι που δε το έχω πει ξανά και αν το κάναμε θα είχαμε αποκλειστεί. Μας είχε προσεγγίσει μια ξένη εταιρία εσωρούχων, η οποία ήθελε να μας κάνει χορηγία. Είχε ξεκινήσει από ένα ποσό γύρω στις 15.000 ευρώ, που ήταν ότι καλύτερο για εμάς και το promotion.
Ήταν να κάνουμε ένα ραντεβού στο Malme, με την λογική πως θα ήταν μια απλή χορηγία μιας και φορούσαμε και τα kilt. Μας ζητήθηκε λοιπόν με ένα τρόπο, να φανεί η μάρκα των εσωρούχων, κατά τη διάρκεια της εμφάνισης μας και θα μας δίνανε και παραπάνω χρήματα. Κάναμε μια σύντομη έρευνα και μάθαμε, πως αυτή η εταιρία ήταν στον ίδιο όμιλο με μια μεγάλη στοιχηματική.
Αν το κάναμε αυτό, επειδή απαγορεύεται η διαφήμιση προϊόντων κατά την εμφάνιση μιας αποστολής, αυτόματα θα είχαμε αποκλειστεί. Φυσικά εμείς θα παίρναμε τα χρήματα, αλλά έχοντας αποκλειστεί, θα βγαίνανε πόσα κέρδη από τη στοιχηματική. Εμείς φυσικά αρνηθήκαμε, αυτοί μας κυνηγούσανε στην κυριολεξία μέσα στο Malme να μας μεταπείσουν και σε λίγη ώρα η προσφορά έφτασε στις 60.000 ευρώ…
ΧΣ: Έχετε κάνει και επανεκτέλεση το «Λεβέντης», στο project «Ξαναδιαβάζοντας τον Μίκη Θεοδωράκη»
ΗΚ: Από τα καλύτερα πράγματα που έχουμε κάνει.
ΧΣ: Πως προέκυψε αυτό;
ΗΚ: Μας καλέσανε και μας δόθηκε το ελεύθερο να κάνουμε όποιο τραγούδι θέλαμε διασκευή. Όταν ενημερώσαμε πως θέλαμε να κάνουμε τον «Λεβέντη», υπήρξε ένας δισταγμός, υπό την έννοια «Πως αγγίζεις ένα τόσο εμβληματικό κομμάτι»; Όταν έγινε το ακούσανε και υπήρξε ενθουσιασμός.
Αυτό που δε μπορώ να ξεχάσω ήταν η επικοινωνία με τον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη και τα λόγια του. «Παιδί μου ανέστησες ένα πεθαμένο μου κομμάτι» και εγώ φυσικά δεν ήξερα τι να απαντήσω, γιατί νιώθω πως ειδικά για αυτό το τραγούδι δεν ισχύει. Όταν σου λέει τέτοια λόγια ο Θεοδωράκης, είναι κάτι που τα κουβαλάς για χρόνια, αν όχι για πάντα. Είναι από τα πράγματα που νιώθω περήφανος που κάναμε.
ΧΣ: Ο Ηλίας Κόζας του 2025, τι θα συμβούλευε τον έφηβο Ηλία, αν τον είχε απέναντι του;
ΗΚ: «Σήκω και φύγε ΤΩΡΑ έξω». Όχι γιατί δεν αγαπάω τη χώρα μου αλλά, τουλάχιστον στο κομμάτι της μουσικής θα είχα καλύτερες ευκαιρίες. Στο εξωτερικό πάντα με συναρπάζει να ανακαλύπτω νέες κουλτούρες, παραδόσεις, συνήθειες. Οπότε αυτή θα ήταν η συμβουλή μου.
Το νέο album «MALAKA» είναι διαθέσιμο στις μουσικές πλατφόρμες, ενώ σύντομα θα κυκλοφορήσει σε βινύλιο και cd.
:
