Ο ογκόλιθος του – μετά χρυσής εποχής του Χόλιγουντ – σινεμά Μάρτιν
Σκορτσέζε έχει ανάψει πολλές φωτιές τους τελευταίους μήνες με τις
δηλώσεις του,τη μια βάζοντας τα με τις ταινίες υπερηρώων και την άλλη
με το γενικό περιεχόμενο,το οποίο ισχυρίζεται ότι φθίνει με την πάροδο
των ετών.
Έχω διαβάσει πολλές εμπεριστατωμένες αντιφατικές δηλώσεις στα
λεγόμενα του στο ελληνικό διαδύκτιο ,συνήθως όμως βασισμένες σε άλλο
πλαίσιο.
Μιας και τείνω να συμφωνώ οριακά απόλυτα με τα λεγόμενα του
«πικραμένου παππού» όπως έχω δει να αποκαλείται αυτός ο κάποτε
τεράστιος δημιουργός,θα αναπτύξω σχετικά υπέρ του και θα συμπληρώσω
προσωπικές εκτιμήσεις και παρατηρήσεις τελευταίων ετών.
Αρχικά δε μπορώ να καταλάβω πως κάποιος έχει την παραμικρή
αντίρρηση ότι το δημοφιλές θέαμα είναι σε πολύ χαμηλό επιπεδο.
Μιλάμε για ταινίες που βγαίνουν στις αίθουσες και πρέπει να είσαι
προετοιμασμένος ότι θα δεις κάτι στο οποίο δεν πρέπει να δώσεις και
πολύ βάση,αλλιώς οι ατέλειες και τα κενά θα είναι απανωτά κατά τη
διάρκεια της θέασης.
Θα μου πείτε πάντα δεν συνέβαινε αυτό;
Ανά τα χρόνια άλλαζαν οι μόδες,από μάτσο καλτ περιπέτειες σε εφηβικές
κωμωδίες με χοντροκομμένα αστεία και άλλα διάφορα.
Πλέον όμως δεν είναι απλά μόδα,είναι κάτι το εσκεμμένο σε πολύ μεγάλο
βαθμό.
Μιλάμε για παραγωγές που είναι φασόν,από χρώματα, στερεότυπα (πλέον
έγινε στερεότυπο να σπας τα στερεότυπα και έχει γίνει ήδη γραφικό) ,
πλοκή , αναμενόμενες ανατροπές. Μιλάμε για ταινίες που βγαίνουν
βασισμένες στο σόσιαλ μίντια μάρκετινγκ και το fanbase που έχει χτιστεί.
Καλά το κεφάλαιο πουλάμε νοσταλγία θέλει ένα βιβλίο από μόνο του.
Ήταν πριν τρία η τέσσερα χρόνια που στις τοπ 10 εισπρακτικές επιτυχίες
της χρονιάς ,οι 7 ήταν reboot ή sequel.
Τραγελαφικό το λιγότερο.
Κατανοώ ότι λόγω καταστάσεων μπορεί μεγάλη μερίδα των θεατών να
θέλει να μπει σε μια αίθουσα για να ψυχαγωγηθεί αλλά από την άλλη
βλέπω τον κόσμο που στηρίζει κάποιες παραγωγές να παραπονιέται πως
βγαίνουν μόνο τέτοιου τύπου ταινίες.
Τι πιστεύω πως έχει οδηγήσει σε αυτήν την κατάσταση
Έχουν στατιστικά για τα πάντα,για τα πάντα όμως. Να το πω άλλη μια; Για
τα πάντα!
Είναι απόλυτα λογικό όταν ξεκινάει μια παραγωγή να έχει οριακά
μοναδικό σκοπό να βγάλει πολλαπλάσια έσοδα των εξόδων της.
Πως θα προσπαθήσει να γνωρίζει από πριν αν θα πάρει πίσω τα λεφτά της;
Έχοντας στοιχεία,βγάζοντας ένα προϊόν που θα έχει τη μικρότερη
πιθανότητα αποτυχίας,είναι αυτό που λένε «ομάδα που κερδίζει δεν
αλλάζει».
Υπάρχει πρόβλεψη για πιο πολλά από όσα νομίζει ένας θεατής,για τα
χρώματα στο υπόβαθρο της εικόνας ,για το λεπτό στο οποίο θα υπάρξει
ανατροπή ,για το κάθε πόσα δευτερόλεπτα πρέπει να αλλάζει ένα πλάνο (
γνωρίζοντας τη μέση δυνατότητα συγκέντρωσης των ηλικιακών γκρουπ).
Και φυσικά οι αρνητικές η θετικές αντιδράσεις σε προηγούμενα ανάλογα
οπτικοακουστικά προϊόντα.
Όπως και στη μουσική,εδώ και χρόνια, έτσι και στο σινεμά έχει την
δυνατότητα κάποιος να δημιουργήσει ένα προϊόν που θα είναι οριακά
εγγυημένη επιτυχία.
Όταν ο αριθμός προβολών ενός τρέιλερ πιάνει τα 9 ψηφία σε μικρό
χρονικό διάστημα ,όταν συγκεκριμένα franchise μονοπωλούν το
ενδιαφέρον,όταν τα νούμερα των εισιτηρίων είναι γενικά χαμηλά, για
διάφορους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες και ο κόσμος
στρέφεται προς τις πλατφόρμες για ψυχαγωγία,ο παραγωγός ακόμα θα
θέλει να πάρει πίσω αυτά που επένδυσε.
Όμως ο κακός της υπόθεσης δεν είναι ο παραγωγός,ποτέ δεν έχει μερίδιο
ευθύνης μόνο ένας.
Δεν μας διέταξε κανείς τι να δούμε,έμμεσα βέβαια το κάνουν,αλλά θα
επανέλθουμε σε αυτό.
Αν ο κόσμος έχει βαρεθεί να βλέπει παρόμοια πράγματα και άπειρα
reboot και sequel, πρέπει πρώτα να βαρεθεί να τον ταΐζουν νοσταλγία με
το κουτάλι και να μην βλέπει ο,τι είναι προτεινόμενο.
Αναφέρθηκε και ο «πικραμένος παππούς» σε αυτό,πως οι αλγόριθμοι
προώθησης περιεχομένου στα σόσιαλ προμοτάρουν οπτικοακουστικά
προϊόντα που δεν προάγουν την τέχνη .
Αυτό δυστυχώς Μάρτιν μου είναι μη αναστρέψιμο,διότι ο αλγόριθμος
διενεργεί σαν παραγωγός,θα προσπαθήσει να σου εμφανίσει κάτι που θα
πατήσεις να το δεις και όχι να το προσπεράσεις, οδηγώντας στην εκθετική
αύξηση προώθησης του ενός και τη μείωση του άλλου.
Δε το κάνουν επίτηδες αλλά όπως η ταινία θέλει να πετύχει όσο το
δυνατόν μεγαλύτερες εισπράξεις,έτσι τα σοσιαλ θέλουν τον κόσμο όσο
περισσότερη ώρα γίνεται με ανοιχτή την οθόνη.
Κάπου εδώ βέβαια να πω πως δεν είμαι επουδενί οπαδός ταγμένος υπέρ
του Σκορτσέζε,τον ιρλανδο δεν νομίζω να κάτσω καν να τον δω ποτέ,μόλις
το είχα δει διαθέσιμο θυμάμαι είπα "κανείς δεν έχει τρισήμιση ώρες να
αφιερώσει σε μια μαφιόζικη ταινία με συνταξιούχους".
Μιλάμε όμως για έναν άνθρωπο με σκανδαλώδεις γνώσεις επι του
θέματος σινεμά, είτε εμπειρικές, είτε τεχνικές , είτε ιστορίας της
συγκεκριμένης τέχνης.
Όταν λοιπόν ο παππούς λέει ότι το επίπεδο έχει κάνει βουτιά,έχει τους
λόγους του.
Για να κλείσουμε ευχάριστα όμως θα πω,σαν πρόταση στον κόσμο, πως
βγαίνουν πολλές αξιόλογες ξενόγλωσσες ταινίες και θα βγαίνουν,γιατί η
τέχνη δεν πεθαίνει.
Τώρα αν οι αμερικανοί,ως 350+ εκατομμύρια,δυσκολεύονται να δούνε
ταινία με υπότιτλους· ε αυτό όσο να πεις συμβάλει στο να πηγαίνει
μπροστά μόνο το πιο εύπεπτο θέαμα.
