“Το 1609, ένα ολλανδικό καράβι βγήκε σ'ένα
νησί μακρύστενο, που το λέγανε οι Ερυθρόδερμοι Μανχατάνικ, (θα πει το νησί που
μας μεθάει). Οι Ολλανδοί αγοράσανε το νησί από τους Ινδιάνους για εξήντα χρυσά
νομίσματα και χτίσανε πάνω του το Νέο Άμστερνταμ. Όταν οι Άγγλοι φάγανε με
πόλεμο το Νέο Άμστερνταμ, ο βασιλιάς ο Άγγλος το χάρισε στον αδελφό του, τον
δούκα της Υόρκης κι η πόλη πήρε τ'όνομά του κι έγινε Νέα Υόρκη. – Νίκος
Τσιφόρος, Η Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Moondog, o Βίκινγκ της 6ης Λεωφόρου», στο Μανχάτταν του 1960.
Από το
1947 έως το 1974, όσοι Νεοϋορκέζοι περνούσαν από τη γωνία μεταξύ της 53
ης
Οδού και της 6ης Λεωφόρου, αντίκρυζαν έναν παράξενο τύπο με βιβλική
γενειάδα που φορούσε ένα κράνος με κέρατα και κρατούσε ένα πολεμικό δόρυ. Ο
λόγος που σταματούσαν μπροστά του δεν ήταν τόσο η εκκεντρική του εμφάνιση, όσο
η μουσική που έπαιζε στα αυτοσχέδια όργανά του, μια μουσική μινιμαλιστική, που
μετέτρεπε σε μελωδίες τους ήχους της πόλης που ο αυτός ο καλλιτέχνης δεν
αντίκρυσε ποτέ, διότι ήταν τυφλός.
Ο Louis
Thomas Hardin υιοθέτησε το ψευδώνυμο
Moondog (Σκυλί του Φεγγαριού) και
επέλεξε να περάσει σχεδόν 30 χρόνια στους δρόμους της Νέας Υόρκης, ντυμένος σαν
τον μυθικό Όντιν των Βίκινγκς (τον θεό της σοφίας).
Προκειμένου
να επιβιώσει, πουλούσε στους περαστικούς τα ποιήματα που έγραφε και τις
μελωδίες που συνέθετε. Χάρη στη φιλία και στην εκτίμηση που του έδειξαν μεγάλοι
μουσικοί της εποχής, όπως ο Benny Goodman και ο Charlie Parker, κατάφερε να
ηχογραφήσει και να κατοχυρώσει την ιδιαίτερη μουσική του και να αναγνωριστεί ως
μεγάλος συνθέτης, με τον Philip Glass να τον μνημονεύει ως τον μεγάλο του
δάσκαλο.
Πωλητής του περιοδικού δρόμου «Σχεδία» στη σημερινή Αθήνα.
Οι διαπιστευμένοι πωλητές
της «Σχεδίας», με τα κόκκινα γιλέκα, είναι άστεγοι, άνεργοι και γενικώς
άνθρωποι που αποδεδειγμένα ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Από την τιμή
πώλησης του περιοδικού (3 ευρώ), το 50% πηγαίνει στον ίδιο τον πωλητή.
Σε
αντίθεση με τον Moondog, που επέλεξε, να ζήσει και να δημιουργήσει στον δρόμο,
οι περισσότεροι πωλητές της «Σχεδίας» εξαναγκάστηκαν από τις ακραίες κοινωνικές
συνθήκες να κάνουν τον δρόμο σπίτι τους. Όπως όμως και ο Moondog,
ανακάλυψαν ότι ο μόνος τρόπος να μην είναι “αόρατοι στους περαστικούς είναι η
δημιουργική έκφραση. Το κόκκινο γιλέκο είναι η δική τους ξεχωριστή ταυτότητα
και η «Σχεδία» η καλλιτεχνική καταγραφή της προσωπικής τους ιστορίας, που τους
επιτρέπει να επιβιώσουν μέσα στον ανηλεή δημόσιο χώρο.
Στην
δική μας κοινωνία της ιδιώτευσης, όπου ανέκαθεν φροντίζαμε τον ιδιωτικό μας
χώρο περιφρονώντας τον δημόσιο, η δημιουργική προσπάθεια των αστέγων συμπολιτών
μας, μας υπενθυμίζει ότι αν τα χάσουμε όλα, η πόλη είναι το τελευταίο
καταφύγιο. Η μουσική του Moondog ήταν ακριβώς αυτό, μια μελωδία φτιαγμένη στους δρόμους
της πόλης, αφιερωμένη στην πόλη ως το μόνο πραγματικό μας σπίτι.
