Δυο
πράσινα μάτια με μπλε βλεφαρίδες,
ξανθά μαλλιά και κατάλευκη επιδερμίδα
είναι τα χαρακτηριστικά που σε κάνουν
Ιρλανδό, Σκανδιναβό, ή κάτι άλλο σε
βόρειο πάντως…
Για
μέρες βιώσαμε ένα δημοσιογραφικό
παροξυσμό για την υπόθεση της «μικρής
Μαρίας από τα Φάρσαλα». Σενάρια, ειδήσεις,
υποθέσεις, βεβαιότητες, καταγγελίες,
κραυγές, κατακραυγές. Ξανά η κοινωνία
σε στρατόπεδα. Ξανά τα δύο άκρα να μας
κουνούν κοροϊδευτικά το κεφάλι. Ξανά
λεκτικές μάχες και μελάνι αθώωσης ή
ενοχής.
«Χοροστατούντων»
των ελληνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης,
η υπόθεση ξεπέρασε και τα σύνορα της
χώρας, αφού πρώτα είχε φροντίσει να
καλλιεργήσει τους σπόρους του στερεότυπου
στα σπίτια και στις καρδιές όλων. Κι ας
υποστηρίζουν κάποιοι το αντίθετο. Ήταν
απλώς η αντίδραση ως υπεράσπιση σ’
αυτό που λέγεται διαφορετικότητα. Από
ένστικτο, από πείσμα, από οργή. Αν
προσθέσουμε και την περιρρέουσα
ατμόσφαιρα για τον (αντι) ρατσισμό, η
αντίδραση έγινε εντονότερη. Ας μη
γελιόμαστε. Κανείς μας δε γνώριζε ότι
υπάρχει το γονίδιο αλμπίνο, κι αν κάποιος
το ήξερε, δεν σκέφτηκε ότι μπορούσε να
ισχύει στην περίπτωση του κοριτσιού.
Όλοι σκεφτήκαμε ότι εδώ κάτι σοβαρό,
παράνομο, εγκληματικό συμβαίνει. Και
τα ΜΜΕ ξέρουν καλά να χειραγωγούν. Η
εικόνα και ο λόγος έχουν δύναμη όταν
πάνε μαζί. Προβολές βίντεο, δραματική
αφήγηση, παρόμοιες περιπτώσεις από το
παρελθόν. Συμπέρασμα: αρπαγή, απαγωγή,
εμπόριο βρεφών…. Δεν θα συνεχίσω. Έτσι
κι αλλιώς τα πράγματα έχουν πάρει ένα
δρόμο με τις αποκαλύψεις, και για ακόμη
μία φορά ανακαλύψαμε το φεγγάρι.
Θέλω
να μείνω στην ταχύτητα με την οποία η
υπόθεση αυτή έγινε πρώτο θέμα, στην
προχειρότητα, στη βιασύνη. Στην ευκολία
του συμπεράσματος που πυροδοτεί ένα
στερεότυπο. Αλλά γιατί όμως να μας κάνει
εντύπωση; Αν σκύψει ο καθένας μας στη
δική του βιογραφία θα διαπιστώσει ότι
«τρέχει» και χρησιμοποιεί το στερεότυπο
ως συνοδηγό του για να κερδίσει χρόνο.
Στις προσωπικές μας σχέσεις, εκείνες
που δεν φέρουν τη σφραγίδα της παλαιότητας,
αλλά αναδύονται μέσα από νέες συνθήκες
και καταστάσεις, ο χρόνος που αφιερώνουμε
είναι ελάχιστος και βιαστικός. Αρκεί
να δούμε φευγαλέα δυο-τρία χαρακτηριστικά,
μια ιδέα και μια σκέψη του απέναντι και
αμέσως του δίνουμε τον αριθμό κατάταξης.
Το στερεότυπο είναι εκεί, μας βοηθά, και
μας σώζει. Κι αν κάνουμε λάθος;
Οι
προκαταλήψεις μάς έχουν κυριεύσει, και
μας κάνουν φειδωλούς με το χρόνο και
τις ευκαιρίες. Και επειδή ο κόσμος
τρέχει, τρέχουμε κι εμείς μαζί του, με
αποτέλεσμα να μην προλαβαίνουμε να
κάνουμε μια στάση ψυχής και ανάτασης.
Στη ζωή μας και στις σχέσεις μας οφείλουμε
να σταματάμε, έστω για λίγο. Να πατάμε
pause.
Να μη φοβόμαστε να δίνουμε λίγο από το
χρόνο μας. Δεν θα γίνουμε φτωχότεροι.
Γνωρίζω ότι η καχυποψία είναι οδηγός
ασφαλείας. Και ήταν η καχυποψία, ίσως
και λίγο η υστερία, που οδήγησε τους
δημοσιογράφους και την πολιτεία στην
υπόθεση της Μαρίας, για να προλάβουν τα
χειρότερα. Μόνο που τελικά τα πράγματα
αποδείχθηκαν διαφορετικά. Όφειλαν κι
αυτοί να δώσουν περισσότερο χρόνο και
βάθος στις έρευνές τους.
Στις
σχέσεις μας η δυσπιστία, ο σκεπτικισμός
και όλα τα παράγωγα και συνώνυμα της
καχυποψίας, μας προφυλάσσουν και μας
απαλλάσσουν από το ξόδεμα του πολύτιμου
χρόνου μας με τους ανθρώπους. Δυστυχώς
όμως μας στερούν τον αυθορμητισμό και
τη χαρά της αθωότητας, που μάταια πολλές
φορές τα αναζητούμε με άλλους τρόπους.
