Το αγαπημένο
μου παραμύθι ήταν αυτό που δεν τελείωνε
ποτέ. Ήταν διασκεδαστικό, παράξενο και
γεμάτο ήρωες που όλο κάτι τρομερό
πάθαιναν και – προς μεγάλη μου έκπληξη-
όλους τους ήξερε προσωπικά ο παππούς
μου. Το αγαπημένο μου παραμύθι δυστυχώς
δεν το θυμάμαι για να σας το πω κι ο
παππούς μου δε ζει για να μου το διηγηθεί
ξανά.
Σπάνια, πια,
με συνεπαίρνουν τα παραμύθια που διαβάζω.
Λόγω επαγγέλματος, τα απομυθοποιώ
αναλύοντάς τα διαρκώς. Θυμώνω εύκολα
με τις ιδέες που κρύβονται πίσω από τα
περισσότερα, κουράζομαι από τα επαναληπτικά
μοτίβα, βαριέμαι τις θεϊκές παρεμβάσεις,
δεν μου προκαλούν γέλιο οι γλωσσοπλαστικές
εξυπνάδες και ζαλίζομαι με τα υπερφορτωμένα
«νέας γενιάς».
Γι’ αυτό
προτιμώ τα απλά παραμύθια. Αυτά που μου
μαθαίνουν κάτι που είχα ξεχάσει ή που
δεν θα πρόσεχα ποτέ. Αυτά που μοιάζουν
με τους μύθους των αρχαίων λαών. Λιτά,
εύστοχα, αυτόφωτα. Αυτά, που μερικές
φορές δεν συγκαταλέγονται καν στα
παραμύθια με τη κυριολεκτική έννοια
του όρου αλλά στην γενικότερη ενότητα
«μυθοπλασία».
Ένα τέτοιο
διαμαντάκι που διάβασα πρόσφατα είναι
και ο «Νασρεντίν» της Odile
Weulersse σε
υπέροχη εικονογράφηση της Rebecca
Dautremer. Κάπου
στην Ανατολή, ένας πιτσιρικάς με τον
πατέρα του, πηγαίνουν καθημερινά στην
αγορά με το γάιδαρό τους να πουλήσουν
την πραμάτεια τους. Εκεί, συναντούν
πολλούς ανθρώπους του χωριού, οι οποίοι
λένε πάντα το μακρύ τους και το κοντό
τους για κάθε τι που κάνει ο πατέρας, ο
γιος και ο γάιδαρος. Κουτσομπολεύουν,
χλευάζουν και καθοδηγούν. Ο μικρός
Νασρεντίν, μπερδεμένος και ανασφαλής,
προσπαθεί να ικανοποιήσει τους πάντες,
ο πατέρας του – σοφά – δεν τον εμποδίζει
και στο τέλος έρχεται η πραγματικότητα
να «δώσει τη λύση».
Μ’ αρέσει
αυτή η «πραγματικότητα» στα παραμύθια
όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται αυτό. Γιατί
μου υπενθυμίζει διαρκώς ότι ζω εδώ σε
αυτόν τον κόσμο, με αυτούς τους ανθρώπους,
με αυτές τις ανάγκες, με αυτές τις
δυνάμεις και με αυτά τα προβλήματα. Κι
επειδή μέσα στις δύσκολες καθημερινές
συνθήκες διαβίωσης, πολύ εύκολα ξεφεύγω
σε ονειρικές εξιδανικευμένες υποθέσεις
τύπου «τι θα γινόταν αν», τέτοιου είδους
παραμύθια με ξυπνούν και μου δείχνουν
πιο καθαρά το στόχο.
Σε τι με βοηθά
η Σταχτοπούτα που όταν της δίνεται η
ευκαιρία να αποδράσει απ’ όλους με μία
άμαξα-κολοκύθα, επιλέγει να πάει στο
χορό για να «αποκατασταθεί»; Ή η ωραία
κοιμωμένη που περιμένει αενάως κάποιον
–όποιον- πρίγκιπα να ‘ρθει να τη σώσει;
Ή το ασχημόπαπο που τελικά ήταν κύκνος
γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσε να ζήσει
ούτε λεπτό στη γη με αυτήν την εμφάνιση;
Ή, τέλος, τα παιδιά που για να γλιτώσουν
από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσής τους
πρέπει απαραιτήτως να διαθέτουν μαγικές
δυνάμεις σαν τον Χάρι Πόττερ;
Και τώρα σας
αφήνω γιατί τα «Παλιόπαιδα τ’ ατίθασα»
του Τσιφόρου, τα δικά μου ιδιαίτερα
«παραμύθια», με περιμένουν στο κομοδίνο
και δεν θέλω να τα στήσω ούτε δευτερόλεπτο.
Καλά Χριστούγεννα.
