Τον περασμένο Δεκέμβριο, η στήλη αυτή και η υπογράφουσά της, αποφάσισαν να διεξάγουν μια μικρή έρευνα σχετικά με την θεατρική παραγωγή της πόλης.
Αποφάσισαν, λοιπόν, να χωρίσουν την στατιστική αυτή έρευνα σε δύο εξάμηνα: ένα από τον Δεκέμβριο ως τον Μάιο (που τώρα διανύουμε) κι ένα από τον Ιούνιο, που περιμένουμε σε μια εβδομάδα, μέχρι και τον ερχόμενο Δεκέμβριο του 2016.
Σκοπός αυτής της σύντομης έρευνας ήταν να φανερωθεί ο αριθμός των επαγγελματικών παραστάσεων που ανεβαίνουν κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη με 1.000.000 κατοίκους, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας. Ένα από τα προβλήματα που ανέκυψαν, βέβαια, είναι ο τρόπος και τα κριτήρια με τα οποία χαρακτηρίζεις μια παράσταση επαγγελματική. Κατόπιν σκέψης και συζητήσεων, κατέληξα πως το ασφαλέστερο θα ήταν να θεωρήσουμε ως επαγγελματική οποιαδήποτε παράσταση που ζητά χρηματικό αντίτιμο, εισιτήριο δηλαδή, κατά την είσοδο ή έξοδο από αυτήν. Επιπλέον, η υπογράφουσα αποφάσισε να συμπεριλάβει στην καταμέτρηση και παραστάσεις κουκλοθεάτρου, αλλά όχι θεάτρου σκιών. Ταυτοχρόνως, στην καταμέτρηση δεν συμπεριλήφθηκαν οι παραστάσεις του ΚΘΒΕ, οι οποίες θα προσμετρηθούν χώρια στο τέλος του άρθρου, αλλά μόνο οι παραστάσεις ιδιωτών, εταιριών θεάματος και γενικότερα οι παραστάσεις ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Στον αριθμό που προκύπτει επίσης εμφανίζονται τόσο παραστάσεις που μπορεί να πραγματοποιήθηκαν έστω για δύο ημέρες, όσο και παραστάσεις που ήρθαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης από την Αθήνα. Ας πούμε, λοιπόν, πως ένας εναλλακτικός τίτλος για το σημερινό άρθρο θα ήταν Πόσες θεατρικές επιλογές έχω στη Θεσσαλονίκη;
Και ιδού η απάντηση: 193 θεατρικές παραστάσεις μπορούσε κανείς να δει στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο Δεκεμβρίου – Μαίου, χώρια αυτές του Κρατικού. Πληθώρα επιλογών αναμφίβολα. Ενδιαφέρον θα είχε να δούμε και αναλυτικά ανά μήνα πόσες οι είναι οι παραστάσεις που ανεβαίνουν στην πόλη.
Τον Δεκέμβριο μήνα των Χριστουγέννων που όλοι είμαστε λίγο πιο ευδιάθετοι και χαλαροί, παρουσιάστηκαν στην πόλη μας περί τις 78 παραστάσεις! Αυτός ο μεγάλος αριθμός, βέβαια, οφείλεται και σε παραστάσεις για παιδιά που τον μήνα αυτόν ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια. Ακολουθεί ο Ιανουάριος που όλοι κλεινόμαστε λίγο μέσα, γινόμαστε πιο σφιχτοχέρηδες μετά τις γιορτές και αυτό αποτυπώνεται ακόμη και στη θεατρική μας παραγωγή με μόλις 17 νέες παραγωγές τον μήνα αυτόν. Τον Φεβρουάριο 26 παραστάσεις έκαναν πρεμιέρα στην πόλη μας, ενώ τον Μάρτιο και πάλι η παραγωγή μειώθηκε στις 16 παραστάσεις. Τον Απρίλιο και τον Μάιο τα πράγματα μάλλον ήταν σταθερά, καθώς παρουσιάστηκαν τον μεν Απρίλιο 31 νέες παραστάσεις, τον δε Μάιο (που ακόμη διανύουμε, ωστόσο υπολογίστηκαν κι οι παραστάσεις που αναμένονται) 25 παραγωγές.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην έρευνα αυτή, μια παράσταση σημειωνόταν μόνο για τον μήνα στον οποίο έκανε πρεμιέρα και όχι και για τους επόμενους στους οποίους τυχόν συνέχιζε να παίζει. Οπότε, στην πραγματικότητα, οι επιλογές κάθε μήνα ήταν περισσότερες, αν και όχι κατά πολύ, γιατί είναι ελάχιστες οι παραγωγές που ξεπερνούν τις 10 παραστάσεις και συνήθως οι παραγωγές αυτές είναι εξ Αθηνών. Κάτι άλλο που έχει ενδιαφέρον να ειπωθεί ότι από το σύνολο των παραστάσεων αυτών, οι 50 περίπου είναι παραστάσεις για παιδιά. Ας αναλογιστούμε και πόσες άλλες παραστάσεις για παιδιά δεν παίζονται σε θέατρα αλλά επισκέπτονται τους χώρους του σχολείου κατά τη διάρκεια του ημερήσιου προγράμματος.
Στις παραστάσεις που αναφέρθηκαν ας προστεθούν κι οι περίπου 15 παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου Βόρειας Ελλάδας, και τότε ξεπερνάμε τις 200! Η δυναμική σε αριθμητική παραγωγή είναι τεράστια, δυστυχώς είναι αδύνατον να ελέγξουμε κατά πόσο η δυναμική αυτή είναι ανάλογη και σε ποιοτικό επίπεδο. Η Θεσσαλονίκη φαίνεται να παράγει θέατρο και να υποδέχεται και πολλές παραστάσεις και μάλιστα όχι σε χώρους απαραίτητα θεατρικούς, το ερώτημα όμως είναι: ποιος τις παρακολουθεί όλες αυτές τις παραστάσεις; Υπάρχει θεατρόφιλο κοινό που τις στηρίζει; Πόσους και ποιους αφορούν;
Δυστυχώς ούτε αυτά είναι ερωτήματα στα οποία μπορεί να δοθεί κάποια απάντηση, τουλάχιστον προς το παρόν.