Ο παλμός του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Worlds of Ursula K. Le Guin / Κόσμοι της Ούρσουλα Λε Γκεν (2018)
Τμήμα: Παρουσία Καλλιτέχνη, Η.Π.Α.
Σκηνοθεσία: Arwen Curry
«Απλά έγραφα, δεν ήθελα ποτέ να γίνω συγγραφέας», δηλώνει η συγγραφέας Ursula K. Le Guin σε μία από τις συνεντεύξεις της ταινίας. Έγραφε μόνο για όλα όσα την ενδιέφεραν, δημιουργώντας τον έναν φανταστικό κόσμο μετά τον άλλον και ασκώντας κριτική στα θέματα που την έκαιγαν, ειδικά για την πολιτική και τον φεμινισμό. Η τακτική αυτή την οδήγησε στην κριτική καταξίωση και στις καρδιές πολλών αναγνωστών, παρά τις αρχικές απορρίψεις. Ξεκινώντας την καριέρα της σε μία εποχή που ο ρεαλισμός και η ανδροκρατία ήταν ο κανόνας στον λογοτεχνικό κόσμο, οι φανταστικοί κόσμοι της Le Guin, καθώς και η ίδια, ξεχώριζαν. Ωστόσο, η ανοδική πορεία της φαινόταν ασταμάτητη μέχρι που δυστυχώς έκλεισε τον Ιανουάριο του 2018 με την απώλειά της.
Ύστερα από 10 χρόνια δουλειάς, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της σκηνοθέτιδος Arwen Curry μας δίνει μία ιδέα από τις σκέψεις, τις αναμνήσεις και τη δημιουργική διαδικασία της τρανής συγγραφέως μέσα από τα δικά της λόγια. Οι συνεντεύξεις της Curry με τη Le Guin από το σπίτι της καλλιτέχνιδος συνδυάζονται με αυτές της οικογένειάς της, άλλων συγγραφέων φαντασίας και επιστημονικής φαντασίας, όπως ο Neil Gaiman και η Margaret Atwood, και ατόμων του εκδοτικού χώρου. Η Curry οργανώνει τις συνεντεύξεις που απαρτίζουν το ντοκιμαντέρ με έναν κλασικό τρόπο, εναλλάσσοντας τα talking heads (πλάνα με τους συνεντευξιαζόμενους) με αρχειακό υλικό, όπως φωτογραφίες, αποσπάσματα από ομιλίες της συγγραφέως, παλαιότερες συνεντεύξεις και αποκόμματα εφημερίδων. Σκηνές animation «ζωντανεύουν» τα εξώφυλλα και τα αποσπάσματα των έργων της, απεικονιζόμενα με διαφορετική αισθητική το καθένα ανάλογη με το ύφος της ιστορίας.
Ακολουθώντας μία όχι τόσο γραμμική χρονολογική σειρά για να μας παρουσιάσει τα βιογραφικά στοιχεία, η Curryπαρεκκλίνει σε σημεία για να μας αναλύσει περισσότερο όσαγεγονότα θεωρεί σημαντικότερα. Έτσι νωρίς στην ταινία, μαθαίνουμε για τα είδη της φαντασίας και της επιστημονικής φαντασίας, τις διαφορές τους και την αξία τους (κάτι που οι συνεντευξιαζόμενοι τονίζουν εξίσου). Η επιρροή του έργου της Le Guin, τόσο τεχνικά όσο και θεματικά, γίνεται αισθητή μέσα από αυτές τις συνεντεύξεις, καθώς και ο σεβασμός που τρέφουν οι δημιουργοί απέναντί της. Άλλες διακλαδώσεις της αφήγησης εστιάζουν στην προσωπική ζωή της Le Guinκαι στο έργο του ανθρωπολόγου πατέρα της, Alfred L. Kroeber, και ένα σημαντικό κομμάτι αφιερώνεται στον τρόπο λειτουργίας της φαντασίας της Le Guin, αποκαλύπτοντάς μας πώς κατασκεύαζε τους κόσμους των βιβλίων της. Ακόμη, γίνεται αναφορά σε ένα ακανθώδες ζήτημα που επηρέασε τη συγγραφέα: την θέση της, ή καλύτερα την θέση των βιβλίων της, ως προς τον φεμινισμό και την εξέλιξή της προς μία κατεύθυνση αναρχική και οικοφεμινιστική.
Ένα καλοδουλεμένο πορτραίτο μίας θαρραλέας και δυναμικής καλλιτέχνιδος, στο οποίο η Curry μας υπενθυμίζει τον αντίκτυπο των έργων της και πόσο μπροστά από την γενιά της ήταν η Le Guin. Η ταινία κέρδισε το βραβείο Visionary Women Filmmaker Award στο Φεστιβάλ της Santa Cruz και θα αγγίξει τους/τις ήδη φαν της χωρίς να αφήσει ανεπηρέαστους τους μη «μυημένους».
