Ιράν, 2015 Σκηνοθεσία: Τζαφάρ Παναχί Με τους Τζαφάρ Παναχί, Χάνα Σαϊντί
Ο Τζαφάρ Παναχί είναι ταξιτζής στην Τεχεράνη και μας ξεναγεί μέσα από τις, συχνά διπλές τριπλές, κούρσες του στους δρόμους της ιρανικής πρωτεύουσας, στους ανθρώπους της και την καθημερινότητά τους.
Ο Τζαφάρ Παναχί αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση δημιουργού, που μας έδωσε πολύ όμορφες, βαθιά ανθρώπινες και γνήσια επαναστατικές ταινίες στο παρελθόν και επιμένει ακόμη να κάνει σινεμά, στην παρανομία. Καταδικασμένος σε εικοσαετή απαγόρευση να γυρίζει ταινίες στο Ιράν, ο σκηνοθέτης δε σταματά να μηχανεύεται τρόπους να δημιουργεί και να φυγαδεύει τα έργα του στη Δύση (χαρακτηριστικό ότι μία από τις προηγούμενες ταινίες του, το υποψήφιο για όσκαρ ντοκιμαντέρ This is not a film ταξίδεψε στην Ευρώπη μέσα σε ένα κέικ!). Κάπως έτσι το Ταξί του Παναχί, γυρισμένο με μια κάμερα στερεωμένη στο καπό, εμπλουτισμένο με πλάνα τραβηγμένα από τα κινητά των διάφορων επιβατών του, χωρίς τίτλους τέλους ή αρχής για την προστασία των συντελεστών, έφτασε στο φεστιβάλ του Βερολίνου και η μικρή ανιψιά του σκηνοθέτη καταχειροκροτήθηκε καθώς παραλάμβανε εκ μέρους του τη Χρυσή Άρκτο.
Ταινία ανάλαφρη παρά το βαρύ κλίμα των συνθηκών της, απλή στην ιδέα της και απλά εκτελεσμένη. Μια κοινωνική καταγγελία που γίνεται σιωπηλά, έμμεσα, χωρίς μελοδράματα και υπερβολές, μέσα από τις ιστορίες διαφορετικών μεταξύ τους ανθρώπων, ο καθένας από τους οποίους προσφέρει κάτι από την κουτοπονηριά, την αφέλεια, τις ιδέες ή τους προβληματισμούς του στη σύντομη αυτή περιήγηση του θεατή στη σύγχρονη ιρανική κοινωνία. Και αν σε κάποιες στιγμές ο σκηνοθέτης παρασύρεται και τείνει προς το διδακτισμό η ταινία ακόμη και τότε δε ξεφεύγει από το ανάλαφρο ύφος της. Και αν σκηνοθετικά ή τεχνικά δεν έχει να προσφέρει τίποτα, δε μπορούμε παρά να απολαύσουμε τον Παναχί να αλλάζει ο ίδιος τη θέση της κάμερας, να ισιώνει το κάδρο, να ζουμάρει ενώ οδηγεί. Κάπως έτσι η ταινία φαντάζει σαν παιχνίδι, ίσως ανθρωποκυνηγητό, που παίρνει κάτι από την ένταση κάτι από την τρέλα των δρόμων μιας μεγαλούπολης, που μαγεύει με την αμεσότητα της.
Ο Παναχί ήταν ανέκαθεν δημιουργός με φλέγμα επαναστάτη, με ύφος καταγγελτικό, που όμως ξέφευγε πάντα μέσω της ευαισθησίας του από την παγίδα οι ταινίες του να γίνουν κουραστικές, ανέμπνευστες καρικατούρες επαναστατικών μανιφέστων, κάτι που συχνά συμβαίνει σε ταινίες δημιουργών που υπό την προσωπίδα του ευαισθητοποιημένου κινηματογραφιστή, μπροστά σε κάθε ανθρωπιστική κρίση βρίσκουν μια ευκαιρία για εύκολη συγκίνηση. Έτσι το «Ταξί στην Τεχεράνη» δε προσφέρει κάτι καινούργιο, δεν είναι μια ταινία που σκοπεύει να αλλάξει κάτι, να σοκάρει ή να τρομοκρατήσει. Οπλισμένο όμως με έναν ανόθευτο αυτοσαρκασμό και μια γλυκόπικρη αφέλεια, αποτελεί την τέλεια μαρτυρία ενός δημιουργού και ενός λαού που επιμένει να κοιτά κατάματα την κακοδαιμονία του και να χαμογελά.
