Section: Ανοιχτοί Ορίζοντες (OH)
Η
Αγχωμένη Μετάφραση της Shireen Seno έκανε την Πανελλήνια πρεμιέρα της στο 59ο ΦεστιβάλΚινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η ταινία αποτελεί την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της νεαρής σκηνοθέτιδας που υπογράφει και το σενάριο.
Στις Φιλιππίνες της πολυτάραχης δεκαετίας του '80, μια εσωστρεφής οχτάχρονη, η Yael(Jana Agoncillo), εξοικειώνεται με τον κόσμο των μεγάλων μέσα από μικρές μιμητικές τελετουργίες και μέσα από πρωτόγνωρες γι' αυτήν τεχνολογίες. Συμπεριφέρεται σαν ενήλικη, παγιδευμένη σε μια ρουτίνα. Πρόκειται για ένα παιδί που καθαρίζει τα παππούτσια του μόλις γυρίσει από το σχολείο, που μαγειρέυει φαγητό σε μια δική της παιδική κουζίνα και που βλέπει σαπουνόπερες στην τηλεόραση. Όλες οι δράσεις της είναι «Νευρικές», παρακολουθεί κάτι στην αρχή και αργότερα το μιμείται, κάτι σαν ιεροτελεστία ή εξαναγκασμός. Όταν η μητέρα της, Val (Angge Santos), λείπει στο εργοστάσιο παππουτσιών που δουλέυει, η Yael ακούει στα κρυφά τη φωνή του πατέρα της, ο οποίος δουλεύει στο εξωτερικό, μέσα από τις κασέτες που στέλνει στην μητέρα της και σε εκείνη.
Παρακολουθούμε την ιστορία μέσα από τα μάτια της μικρής Yael. Το σενάριο, φανερά προσανατολισμένο στην πολιτική κατάσταση των Φιλιππίνων την δεκαετία του '80, προσδίδει αληγορική διάσταση στην αφήγηση. Ο Φερδινάνδος Μάρκος κυβέρνησε δικτατορικά τη χώρα από το 1972 μέχρι το 1986, όταν ο Μάρκος επέτρεψε να γίνουν εκλογές και την εξουσία ανέλαβε η Κορασόν Ακίνο. Η μετάβαση από την δικτατορία στη Δημοκρατία συνοδέυτηκε από δυσμενείς οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Η Yael είναι ένα παιδί που μεγαλώνει στην μετά-Μάρκος εποχή και που μιμείται τον κόσμο των ενηλίκων, όμως είναι ικανή να φιλτράρει τι πρέπει να κρατήσει από μια μίμηση και τι να απορρίψει. Έχει ανεπτυγμένη κριτική ικανότητα, δεν είναι ούτε ευκολόπιστη, ούτε θύμα. Προσπαθεί να εκπαιδεύεται μέσα από τις μιμήσεις και αντιμετωπίζει κάθε τι με μία δόση αμφισβήτησης.
Η σκηνοθέτις και σεναριογράφος της ταινίας, Shireen Seno, γεννήθηκε το 1983 στην Ιαπωνία από Φιλιππινέζους γονείς κι έζησε εκεί το μεγαλύτερο μέρος των παιδικών της χρόνων. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο με πτυχία Αρχιτεκτονικής και Κινηματογράφου.
Οι αρχιτεκτονικές της σπουδές και επιρροές είναι φανερές στο σύνολο της ταινίας. Το ευαίσθητο και ταυτόχρονα σκληρό θέμα της παιδικής ηλικίας, συνοδέυεται από έντονη φόρμα. Η Seno καδράρει με μεγάλη προσοχή, τοποθετεί με χειρουργική ακρίβεια τους χαρακτήρες και τα αντικείμενα στο κάδρο της και με πολλά κοντινά πλάνα «μπαίνουμε» μέσα στον μαγικό κόσμο της μικρής Yael. Σε ορισμένα σημεία, όταν η Yael βρίσκεται στον «κόσμο των μεγάλων» η κάμερα αλλάζει. Από στατική και ισορροπημένη, γίνεται ασταθείς και χαοτική, σε σημείο που θυμίζει ντοκιμαντέρ παρατήρησης.
Φυσικά, οι εξαιρετική ερμηνία της Jana Agoncillo ως Yael και το «διαφορετικό» από αυτά που έχουμε συνηθίσει μοντάζ, των John Torres και Shireen Seno, είναι στοιχεία που κάνουν αυτήν την ταινία να ξεχωρίζει. Ο John Torres και η Shireen Seno κατακερματίζουν την αφήγηση, χρησιμοποιούν τεχνικές του γρήγορου μοντάζ, κάνουν αναχρονίες και με τη χρήση των jumpcuts τονίζουν την ρουτίνα της οχτάχρονης Yael.
Η
Αγχωμένη Μετάφραση είναι μια ταινία που προβάλλει την εύθραυστη μνήμη της παιδικής μας ηλικίας. Μια τρυφερή και παράλληλα σκληρή δραματική-abstract ταινία που χρήζει κυρίως φεστιβαλικής κατανάλωσης.
Η ταινία προβάλλεται ξανά την Κυριακή 11 Νοεμβρίου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, στη 13:00.