Section: LUX
Η ταινία ενηλικίωσης
Sami Blood / Το Αίμα των Σάμι (2016) σε σκηνοθεσία και σενάριο της Amanda Kernell θέτει στο επίκεντρο την έφηβη Elle Marja (Lene Cecilia Sparrok), ένα κορίτσι Σάμι, που παλεύει να ενσωματωθεί στη σουηδική αστική ζωή, τη δεκαετία του '30. Η ίδια η δημιουργός έχει καταγωγή Σάμι και επομένως, συνδέεται άμεσα με τη θεματική της ταινίας. Το φιλμ, όμως, αναφέρεται εμμέσως σε όλους τους πληθυσμούς και τις μειονότητες που έχουν αντιμετωπίσει αντίστοιχες ρατσιστικές συμπεριφορές. Ακριβώς αυτή η διάκριση που συνοδεύει την καταγωγή της ηρωίδας λειτουργεί ως το μεγαλύτερο εμπόδιο στο ταξίδι της και σύντομα, η Elle Marja αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να απαρνηθεί τις ρίζες και την κουλτούρα της και να δημιουργήσει μια εξ ολοκλήρου νέα ταυτότητα, για να γίνει αποδεκτή.
Την περίοδο που διαδραματίζεται το φιλμ, οι γηγενείς κάτοικοι της λαπωνικής υπαίθρου, οι Σάμι, ζουν ως εκτροφείς ταράνδων, απομακρυσμένοι από τον τότε σύγχρονο σουηδικό πολιτισμό. Η στάση των Σουηδών απέναντί τους χαρακτηρίζεται από περιφρόνηση και απαξίωση, ενώ συχνά τους συμπεριφέρονται ως αντικείμενο μελέτης, καθώς μετρούν το μέγεθος του κρανίου τους και τις αποστάσεις των χαρακτηριστικών του προσώπου τους ή τους φωτογραφίζουν γυμνούς. Η πεποίθηση ότι οι Σάμι δεν έχουν τις ίδιες αντιληπτικές ικανότητες με τους Σουηδούς και η διαφορά στον τρόπο ζωής τους έχει διαμορφώσει την επικρατούσα ρατσιστική συμπεριφορά απέναντί τους.
Το φιλμ, πέρα από το ανθρωπολογικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει, αποτελεί στην ουσία του μια μυθοπλαστική ταινία, χωρίς τη διάθεση να γίνει ντοκιμαντέρ. Η πλοκή ακολουθεί την Elle Marja σε ένα ταξίδι ενηλικίωσης. Η επιμονή της να ξεπεράσει όλες τις αντιξοότητες, για να ενταχθεί στη σουηδική κοινωνία, θα την οδηγήσει να απαρνηθεί κάθε δεσμό που τη συνδέει με το παρελθόν, ακόμα και την οικογένειά της, μία απόφαση που θα τη συνοδέψει μέχρι τα γεράματα. Η Elle Marja δεν μπορεί να μορφωθεί στην πόλη, γιατί, σύμφωνα με την κυρίαρχη θεωρία και τις τότε «επιστημονικές» μελέτες, οι Σάμι δεν μπορούν να επιβιώσουν στο αστικό περιβάλλον. Όταν ζητά από τη δασκάλα της (Hanna Alstrӧm) να τη βοηθήσει, εκείνη της υποδεικνύει ότι, παρά τις ικανότητές της και την καλή της απόδοση στο σχολείο, είναι αδύνατο να επιζήσει στην πόλη. Αυτή η υποτιμητική συμπεριφορά τελικά ενσωματώνεται στον ψυχισμό της ηρωίδας, η οποία καταλήγει να αντιμετωπίζει τη φυλή της απαξιωτικά. Η σύνδεσή της με τη Σάμι κουλτούρα λειτουργεί ως ένα βάρος που πρέπει να αποτινάξει, για να ζήσει, όπως η ίδια επιθυμεί.
Η κάμερα αποτυπώνει νατουραλιστικά την ύπαιθρο και τη ζωή των γηγενών, όπως και το αφιλόξενο αστικό τοπίο. Η Sparrok με την ερμηνευτική της προσέγγιση εκφράζει το πείσμα και συχνά, το θράσος της ηρωίδας που απαιτεί να γίνει αποδεκτή δυναμικά, χωρίς να περιμένει τη συγκατάθεση των κοινωνικών προτύπων.
Sami Blood: μία ταινία για τον διχασμό ανάμεσα στις ρίζες και την ελευθερία, τους δεσμούς αίματος και τη βαθιά επιθυμία για φυγή. Η μεταβολή των συναισθημάτων, από την τρυφερότητα της αδελφικής σχέσης και το σκίρτημα του πρώτου έρωτα στην αιχμηρότητα του ρατσισμού και του αποκλεισμού από την κοινωνία συνοδεύει το κοινό σε ένα κινηματογραφικό κείμενο που ενέχει τη δύναμη να σε απορροφήσει στον κόσμο του.
