Section: Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου (GR)
Ο σκηνοθέτης, παραγωγός και σεναριογράφος της ταινίας, Βασίλης Μαζωμένος, επιστρέφει στο 58
ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με την νέα του ταινία «Γραμμές». Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές ταινίες στην Ελλάδα για την Ελλάδα της κρίσης. Αυτή η ταινία ξεχωρίζει για τον τρόπο που ο Μαζωμένος αφηγείται την ιστορία. Η αφήγηση αποτελείται από επτά διαφορετικές ιστορίες που εν τέλει μπλέκονται μεταξύ τους.
Πρόκειται για την έννατη μεγάλου μήκους ταινία του. Το σενάριό της αφορά την Ελλάδα του σήμερα. Μια κοινωνία σε κατάρρευση. Η αφήγηση κατακερματίζεται σε επτά κομμάτια. Επτά διαφορετικοί άνθρωποι που φτάνουν στα όρια τους, καταρρέουν μαζί της. Αν και υπάρχουν ανάμεσα τους εμφανείς συγγενικές, φιλικές, αλλά και τυχαίες συνδέσεις, πιο πολύ όλους τους ενώνει η ίδια πράξη ένα τηλεφώνημα σε ένα κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης, στην «γραμμή ζωής». Εκεί ψάχνουν το όριο της ζωής και του θανάτου, το όριο της επικοινωνίας, το όριο της ελπίδας.
Τους χαρακτήρες της ταινίας αποτελούν ένας άστεγος που φροντίζει το εγγόνι του, ένας αστυνομικός αντιμέτωπος με επεισόδια σε έναν δρόμο της Αθήνας, ένας άντρας που προσέχει την άρρωστη γυναίκα του, ένας αγρότης που χάνει τη Γη των προγόνων του, ένας καταπιεσμένος εργοστασιάρχης που δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, μια γυναίκα καριερίστα που απολύεται έπειτα από πολλά χρόνια δουλειάς και ένας υποθετικός πρόεδρος της χώρας. Άνθρωποι καταπιεσμένοι.
Άνθρωποι που αναζητούν βοήθεια σε ένα κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης και ελπίζουν. Άνθρωποι που, ενώ είχαν άλλες επιθυμίες στην ζωή τους, έγιναν κάποιοι άλλοι, κάποια αντίγραφα της κοινωνίας. Φορούν στολές που τους στενεύουν και θέλουν να απαλλαγούν από αυτές. Το ενδιαφέρον στις ιστορίες είναι πως το σενάριο δεν δείχνει μόνο την κατάσταση της Ελλάδας σήμερα, αλλά δείχνει έμμεσα μέσα από τις αφηγήσεις των χαρακτήρων και ένα μέρος του πως έφτασε η Ελλάδα στην κρίση. Επιλέγει να κινηματογραφήσει μόνο τις πιο ακραίες συνέπειες της κρίσης, αυτούς που δεν έχουν σπίτι, που δεν έχουν φαγητό να ταίσουν τα παιδιά τους, αυτούς που χάνουν τη δουλειά και το σπίτι τους, αυτούς που δεν έχουν ρεύμα. Όλες οι ιστορίες διαδραματίζονται νύχτα, όταν το φως του ήλιου πέφτει και επικρατεί το απόλυτο σκοτάδι, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Ένα ακόμη στοιχείο που ξεχωρίζει στην ταινία είναι η αισθητική της. Η σκηνογραφία της είναι θεατρικά πλασμένη. Αγγίζοντας τα όρια του σουρεαλισμού, φτιάχνονται σκηνικά σε χώρους που θεωρητικά δεν κατοικούνται. Ένα λουτρό στην ταράτσα μιας πολυκατοικίας, μια κρεβατοκάμαρα μέσα σε έναν βιομηχανικό χώρο, ένας πρόεδρος της χώρας που «ξεγυμνώνεται» μπροστά στον ελληνικό λαό μέσα σε ένα γιαπί. Μια όμορφη αισθητική-καλλιτεχνική επέμβαση σε χώρους που συνήθως είναι άσχημοι, ψυχροί ή μη προσβάσιμοι. Αντιτίθενται συχνά η ομορφιά με την ασχήμια. Αυτό γίνεται φανερό κυρίως από το μοτίβο της γύμνιας που επικρατεί στο σύνολο της ταινίας. Η ασχήμια της καταπίεσης δίνει τη θέση της στην ομορφιά της ελευθερίας μέσω της γύμνιας. Οι χαρακτήρες γυμνώνονται μπροστά στην κάμερα με σκοπό την λύτρωση.
Οι «Γραμμές» είναι μια art house ταινία που εστιάζει στις πιο ακραίες συνέπειες της κρίσης στην Ελλάδα που, σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, είναι αποτέλεσμα κακής πολιτικής, όχι μόνο πολιτικής των εκάστοτε κομμάτων, αλλά και πολιτικής των επιλογών γενικότερα. Ο Μαζωμένος κλείνει με ένα δυνατό μήνυμα στο τέλος φανερώνοντας πως μόνο μια ομορφιά μπορεί να σταματήσει την ασχήμια σήμερα.
