Στην κατάμεστη αίθουσα του Berlinale Palast ολοκληρώθηκε η 66η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Χωρίς μακρόσυρτους πολιτικούς λόγους, αλλά με επίκεντρο τους δημιουργούς, τους θεατές και το προσφυγικό, η γιορτινή βραδιά εξελίχθηκε με ταχείς ρυθμούς, γιορτινό κλίμα αλλά και αξιόλογες βραβεύσεις. H Berlinale είναι ένα φεστιβάλ των θεατών που έρχονται από όλα τα μέρη της γης για να μας δείξουν τον κόσμο τους και εμείς να τους δείξουμε τον δικό μας, δήλωσε η παρουσιάστρια της βραδιάς, μιλώντας εκ μέρους της διεύθυνσης του θεσμού. Στην συνέχεια ευχαρίστησε τον κόσμο που στήριξε το φεστιβάλ στην προσπάθεια του να παρέχει βοήθεια στους πρόσφυγες με τις πολλαπλές εκδηλώσεις του. Η εισαγωγή ήταν αρκετά σύντομη για να περάσει η τελετή άμεσα στα βραβεία.
Πρώτη δίνεται η
Αργυρή Άρκτος της Κριτικής Επιτροπής για Μικρού Μήκους Ταινία στο Α Man Returned του Mahdi Fleifel, το οποίο και απονέμει η Κατερίνα Γρέγου, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στην Κριτική Επιτροπή για Μικρού Μήκους Ταινίες. Πρόκειται για ένα έργο συμβατό με την θεματολογία του φεστιβάλ αφού εξιστορεί την ζωή ενός πρόσφυγα που ύστερα από τρία χρόνια διαμονής στην Αθήνα, επιστρέφει στον καταυλισμό προσφύγων απ'όπου διέφυγε στο Λίβανο, αποφασισμένος να χτίσει μία καλύτερη ζωή. Ο σκηνοθέτης δήλωσε: Με ρωτάνε όλη αυτήν την εβδομάδα γιατί συνέχεια κάνω ταινίες για τους πρόσφυγες και τους απαντάω, διότι είμαι ένας. Λέω αυτήν την ιστορία διότι θεωρώ ότι είναι η σημαντικότερη ιστορία σήμερα. Δεν είναι μόνο η δική τους ιστορία αλλά και η δική μας.
Ακολουθεί η Χρυσή Άρκτος Καλύτερης Μικρού Μήκους που έλαβε η πορτογαλική παραγωγή Balada de um Batráquio της Leonor Teles.
Ένα έργο που πλέκει τις συνθήκες ζωής των Romani στην σύγχρονη Πορτογαλία με τα γεγονότα του παρελθόντος της χώρας, λαμβάνοντας ενεργητική στάση απέναντι στο ζήτημα. Μία ζωντανή παράσταση που εμπλέκεται στην κινηματογραφική αφήγηση.
Βραβείο Καλύτερης Μεγάλου Μήκους Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη έλαβε ο Mohamed Ben Attia για το έργο του Inhebbek Hedi.
Μία ταινία από την Τυνησία που ακούστηκε αρκετά κατά την διάρκεια του φεστιβάλ, ενώ απέσπασε και δεύτερο βραβείο, εκείνο της
Αργυρής Άρκτου Καλύτερου Ηθοποιού για τον Majd Mastoura, το οποίο και παρέλαβε από τον Clive Owen. Πρόκειται για ένα έργο που αφορά την διεκδίκηση της ευτυχίας, τον πόνο της ελευθερίας και την αποκοπή από τις παραδώσεις καθώς ένας άνδρας ερωτεύεται μία γυναίκα λίγο πριν τον γάμο του από συνοικέσιο.
Ευχαριστούμε που μας φέρατε κοντά. Δήλωσε η παραγωγός του έργου, ενώ όταν παρέλαβε ο πρωταγωνιστής το βραβείο του, το αφιέρωσε στον κόσμο της Τυνησίας. Δεν θα ήμασταν εδώ χωρίς την επανάσταση σας. Ελπίζω να συνεχίσετε να παλεύετε, να είστε ελεύθεροι και ευτυχισμένοι, δήλωσε απευθυνόμενος στους συμπατριώτες του.
Ακολούθησε μία ανασκόπηση του προγράμματος του φεστιβάλ με αποσπάσματα των ταινιών που συμμετείχαν στο φετινό διαγωνιστικό αλλά και μία σύντομη παρουσίαση της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής, αποτελούμενη από τους Meryl Streep (Πρόεδρος της Επιτροπής), Lars Eidinger, Nick James, Brigitte Lacombe, Clive Owen, Alba Rohrwacher και Małgorzata Szumowska, οι οποίοι ανέβηκαν στην σκηνή. Νιώθουμε αναζωογονημένοι και γεμάτοι ζωντάνια από όλο αυτό το πανέμορφο έργο που μας ενέπνευσε. Είμαστε πολύ προνομιούχοι που πρέπει να αποφασίσουμε ποια έργα θα φέρουμε στην προσοχή του κόσμου, δήλωσε η Meryl Streep γεμάτη υπερηφάνεια για την ομάδα της αλλά και τα έργα που συμμετείχαν στο διαγωνιστικό. Όταν διερωτήθηκε από την παρουσιάστρια αν χρειάστηκε κάποια στιγμή να χρησιμοποιήσει το Veto για κάποια επιλογή, η Streep απάντησε Όχι ποτέ, διότι τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται.
Η απονομή των βραβείων έλαβε συνέχεια με την
Αργυρή Άρκτο Καλλιτεχνικού Επιτεύγματος να πηγαίνει στον διευθυντή φωτογραφίας του κινέζικου Crosscurrent Mark Lee Ping – Bing. Έργο υπό την σκηνοθεσία του Yang Chao. Τα μέλη της Επιτροπής δήλωσαν σαγηνεμένα από την ομορφιά της ταινίας και της φωτογραφίας της, στοιχειωμένη από επιβλητικά φυσικά τοπία.
Ο
Mark Lee Ping – Bing ευχαρίστησε την Berlinale που ύστερα από τριάντα χρόνια δουλειάς τον τίμησε με την πρώτη του Άρκτο. Το έργο αφορά την σύγκρουση της παλιάς Κίνας με την νέα, μέσα από την ιστορία ενός καπετάνιου που προσπαθεί να ξεπεράσει τον θάνατο του πατέρα του. Για κριτική της ταινίας διαβάστε εδώ
Στην συνέχεια το
Βραβείο Σεναρίου αποσπά το πολωνικό United States of Love του Tomas Vaschilevski, σε σενάριο του ιδίου. Έργο που θεωρούνταν εξαρχής από τα δυνατά χαρτιά του διαγωνιστικού. Πρόκειται για την ιστορία τεσσάρων γυναικών στην Πολωνία της δεκαετίας του '90 που αναζητούν την αγάπη αφότου έχει πέσει το κομμουνιστικό καθεστώς, σε ένα κλίμα που αποπνέει ελπίδα αλλά και είναι συνδεδεμένο με το βαρύ παρελθόν της χώρας.
Ευχαριστούμε Berlinale που μας δέχθηκες, ευχαριστούμε Επιτροπή που μας πρόσεξες. Μόλις χθες είχαμε την πρεμιέρα μας και είναι μία βραδιά που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Είναι φοβερό διότι εγώ γράφω για να σκηνοθετώ. Τώρα πρέπει να γράφω περισσότερο, δήλωσε ο σκηνοθέτης, ενώ στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τόνισε πως υπάρχει τεράστιο κινηματογραφικό ταλέντο στην Πολωνία και θυμηθείτε πως έρχεται η σειρά της να το δείξει. Ήρθε η ώρα της Πολωνίας.
Αργυρή Άρκτο Γυναικείας Ερμηνείας παρέλαβε από την Meryl Streep η Trine Dyrholm για την ερμηνεία της στο Kollektivet του Thomas Vinterberg.
H Dyrholm ενθουσιασμένη για το γεγονός ότι παρέλαβε το βραβείο από την Streep, με ταπεινοφροσύνη ευχαρίστησε τον σκηνοθέτη για την καθοδήγηση του και τόνισε την αγάπη της για το έργο: Thomas είσαι ένας υπέροχος σκηνοθέτης και άνθρωπος […] Meryl, είμαι τεράστια θαυμάστρια σου, δεν μπορώ να το αντέξω αυτό. Είναι αφάνταστη η χαρά μου να βραβεύομαι στο αγαπημένο μου φεστιβάλ. Έχω έρθει εδώ εφτά φορές. Είναι πλέον η κοινότητα μου. Η ταινία ήταν από τις λιγότερο δυνατές συμμετοχές του φεστιβάλ αλλά το βραβείο ερμηνείας κατακτήθηκε δικαίως. Για αναλυτική κριτική διαβάστε
εδώ
Την Αργυρή Άρκτο Καλύτερου Σκηνοθέτη παρέλαβε η Mia Hansen-Løve για το γαλλικό L'Avenir.
Η δημιουργός δέχθηκε το βραβείο της ευχαριστώντας θερμά την πρωταγωνίστρια της Isabelle Huppert για την εμπιστοσύνη που της έδειξε. Είναι ένα έργο για την μετάβαση στην ελευθερία, την περίπλοκη φύση της και την χαρά της. Έτσι νιώθω εγώ αυτήν την στιγμή. Το έργο αποτελεί το πορτραίτο μίας μεσήλικης γυναίκας όταν ο άνδρας της την αφήνει και η ζωή της αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς.
Για αναλυτική κριτική διαβάστε
εδώ
Την Αργυρή Άρκτο Alfred Bauer για Κινηματογραφική Πρωτοπορία παρέλαβε το οχτάωρο A Lullaby to the Sorrowful Mystery του Lav Diaz. Μία συμπαραγωγή των Φιλιππίνων και της Σιγκαπούρης, το μακροσκελές ασπρόμαυρο εγχείρημα διερευνά την ιστορία των Φιλιππίνων όταν βρίσκονταν υπό Ισπανική Κατοχή, για να ξετυλίξει τον μύθο του εθνικού ήρωα Andrés Bonifacio y de Castro και να οριοθετήσει την σημασία της ατομικής ευθύνης αλλά και να αναλογιστεί τα θύματα που κάθε επανάσταση αναπόφευκτα δημιουργεί. Ένας συνδυασμός μυθολογίας, γεγονότων και ιστορίας αναδύονται μέσα από την εξαιρετική φωτογραφία του.
Ο δημιουργός παρέλαβε το βραβείο του με χιούμορ, ευχαριστώντας την κριτική επιτροπή και τονίζοντας πως είναι μεγάλο ρίσκο το να βραβευθεί μία τέτοια ταινία. Είναι οχτώ ώρες, δηλαδή μικρού μήκους, συνεχίζοντας θέλω να αφιερώσω αυτό το βραβείο σε όλους τους κινηματογραφιστές που πιστεύουν πως το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
Με την Αργυρή Άρκτο της Κριτικής Επιτροπής τιμήθηκε το Death in Sarajevo του Βόσνιου Danis Tanović.
Η Κριτική Επιτροπή χαρακτήρισε το έργο ως μία διαπεραστική ματιά σε μία φαινομενικά ατελείωτη σύγκρουση. Το έργο αποτελεί μία σατιρική προσέγγιση των πολιτικών ονείρων εφιαλτών. Το ξενοδοχείο Europa που βρίσκεται στο επίκεντρο της ιστορίας του, μετατρέπεται σε χώρο ελπίδας, βίας και θανάτου.
Ο Σκηνοθέτης παρέλαβε το βραβείο ευχαριστώντας θερμά τους παραγωγούς του, τονίζοντας πόσο δύσκολο είναι να κάνει κανείς κινηματογράφο στην Βοσνία. Στην συνέχεια ευχαρίστησε τον Henry – Levy πάνω στο έργο του οποίου βασίστηκε κλείνοντας πως είναι τιμή του να βραβεύεται στο Βερολίνο.
Τέλος ανεβαίνει και πάλι στην σκηνή η Meryl Streep για να απονέμει την πολυπόθητη Χρυσή Άρκτο. Καλούμαι τώρα να καθαρίσω για την επιτροπή μου είπε χιουμοριστικά, πρέπει να βεβαιωθώ ότι έχω το σωστό όνομα. Η Πρόεδρος της Επιτροπής πριν αποκαλύψει τον νικητή έκανε μία σύντομη εισαγωγή για το έργο του λέγοντας πως η Επιτροπή παρασύρθηκε από ένα έργο που συνδύασε την πολιτική και την τέχνη, μία τολμηρή ένωση καταγραφής και εξιστόρησης, για να συλλάβει το τι μπορεί να κάνει ένα ντοκιμαντέρ.
Η Χρυσή Άρκτος της Berlinale για το 2016 δόθηκε στο ιταλικό Fuocoamare (Fire at Sea) του Gianfranco Rosi. Ένα έργο απόλυτα συνυφασμένο με το πνεύμα της φετινής διοργάνωσης, όπως τόνισε η Streep, αλλά και με την κατάσταση που κυριαρχεί στην σημερινή Ευρώπη. Η ταινία καταγράφει με αφηγηματικό τρόπο, την ζωή στο νησί της Λαμπεντούζα, καθώς μεγάλοι αριθμοί προσφύγων, ζωντανών και νεκρών, καταφθάνουν στις ακτές του, ενώ παρακολουθεί ένα νεαρό αγόρι.
Ο σκηνοθέτης λαμβάνοντας το βραβείο του τόνισε πως ήταν πολύ γενναίο να τοποθετήσουν ένα ντοκιμαντέρ σε ένα πρόγραμμα αφηγηματικών ταινιών. Επιθυμώ να αφιερώσω το βραβείο στον κόσμο της Λαμπεντούζα, ο οποίος άνοιξε την καρδιά του στους ανθρώπους που έφθασαν εκεί. […] Κάποτε ρώτησα έναν κάτοικο τι κάνει την Λαμπεντούζα τόσο γενναιόδωρο μέρος και μου απάντησε, 'είμαστε ψαράδες και οι ψαράδες πάντα δέχονται αυτό που φέρνει η θάλασσα' οπότε αυτό είναι ένα μάθημα για εμάς να δεχόμαστε αυτά που φέρνει η θάλασσα. Ο Σκηνοθέτης συνέχισε, τα τείχη και τα φράγματα ποτέ δεν μας έχουν βοηθήσει. Προσωπικά όμως φοβάμαι περισσότερο τα τείχη που βρίσκονται στον νου μας. Τέλος επέστρεψε για να δώσει ένα φιλί στην κόρη του, την είδα μόλις έξη φορές σε έναν χρόνο διότι γύριζα αυτήν την ταινία. Θα επανορθώσω Emma.
Ύστερα από μία σχετικά σύντομη τελετή, χωρίς απρόοπτα και υπερβολές, οι νικητές του θεσμού μαζεύονται στην κεντρική σκηνή του Berlinale Palast για να σημάνουν το τέλος μίας ακόμη πετυχημένης διοργάνωσης του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Ένα φεστιβάλ πολιτικού χαρακτήρα, φέτος όσο ποτέ, τόσο στα βραβεία όσο και στο πρόγραμμα του. Αναμένουμε το επόμενο.
