Κτίρια κίνδυνος έτοιμα να πέσουν – Πάνω από 150 στο Δήμο Θεσσαλονίκης
Σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια των πολιτών αποτελούν τα εκατοντάδες εγκαταλελειμμένα κτίρια που υπάρχουν σε όλη τη Θεσσαλονίκη, πολλά από τα οποία έχουν καταρρεύσει ή κινδυνεύουν να καταρρεύσουν. Τα κτίρια αυτά, με σπασμένα τζάμια, κατεστραμμένες στέγες, και διαλυμένες πόρτες και παράθυρα, αποτελούν καθημερινό θέαμα για τους πεζούς και οδηγούς. Πολλά από αυτά είναι σημαντικά κτίρια-τοπόσημα της πόλης, ενώ αρκετά έχουν ιστορική και αρχιτεκτονική αξία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, η κατάσταση επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Το 2022 καταγράφηκαν 150 επικίνδυνα κτίρια, με πέντε από αυτά να κρίνονται κατεδαφιστέα. Το 2023 οι αριθμοί αυξήθηκαν, καθώς τα επικίνδυνα κτίρια έφτασαν τα 185 και 15 κρίθηκαν ότι χρειάζονται κατεδάφιση. Μέχρι το 2024, οι αρχές έχουν καταγράψει 150 κτίρια ως επικίνδυνα, ενώ τρία κτίρια χαρακτηρίστηκαν ως κατεδαφιστέα.
Το πρόβλημα αυτό δεν περιορίζεται μόνο στις περιοχές του ιστορικού κέντρου, αλλά επεκτείνεται και στις συνοικίες, όπου κτίρια παλιών βιοτεχνιών και κατοικιών, που έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και δεκαετίες, βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμόρροπης εγκατάλειψης. Οι περαστικοί συχνά κινδυνεύουν από τις καταρρεύσεις των εξωτερικών στοιχείων των κτιρίων, όπως σοβάδες, κεραμίδια και γυαλιά.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Εισαγγελία της πόλης, έχει προχωρήσει σε δεκάδες αναφορές στους ιδιοκτήτες των επικίνδυνων κτιρίων, ζητώντας την άμεση συντήρησή τους. Ωστόσο, η διαδικασία είναι χρονοβόρα, καθώς πολλές φορές οι ιδιοκτήτες είτε δεν εντοπίζονται είτε δεν έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν τις επισκευές. Επιπλέον, πολλές από τις προσπάθειες ανακαίνισης παρεμποδίζονται από γραφειοκρατικές καθυστερήσεις ή νομικές εμπλοκές, κυρίως όταν πρόκειται για ακίνητα που έχουν πολλαπλούς κληρονόμους.
Η αυξητική τάση των επικίνδυνων κτιρίων στη Θεσσαλονίκη αποτελεί ένδειξη μιας βαθύτερης κρίσης στον τρόπο διαχείρισης της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης. Οι τοπικές αρχές έχουν καλέσει επανειλημμένα την πολιτεία να ενισχύσει τα μέτρα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη συντήρηση αυτών των κτιρίων, καθώς η διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διατήρηση αυτών των ιστορικών χώρων.
Πρόσφατα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ανακοίνωσε σχέδιο χρηματοδότησης για την αποκατάσταση εμβληματικών κτιρίων της Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα προβλέπει τη δημιουργία συνεργασιών με ιδιωτικούς φορείς, ενώ οι πρώτες ενέργειες στοχεύουν στην άμεση ασφάλεια των πολιτών, με προσωρινά μέτρα στήριξης των πιο ευάλωτων κτιρίων.
Το μέλλον των εγκαταλελειμμένων κτιρίων στη Θεσσαλονίκη παραμένει αβέβαιο, με τις προσπάθειες να χρειάζονται συντονισμό και άμεση δράση. Αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα άμεσα, υπάρχει κίνδυνος να χαθεί ένα σημαντικό κομμάτι τ