O εκδοτικός οίκος
''Μεταίχμιο'' μετρά ήδη είκοσι χρόνια από την δημιουργία του. Είναι ένας από
τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους στη Ελλάδα που έχει κρατήσει μία δυναμική
παρουσία στον χώρο του βιβλίου. Περάσαμε λοιπόν μία μέρα με τον κύριο Νώντα
Παπαγεωργίου, ιδρυτή του οίκου μαζί με τη σύζυγο του. Ο Πολυχώρος στην Αθήνα
και το Οξυγόνο στη Θεσσαλονίκη είναι «τα παιδιά» του εκδοτικού οίκου.Εκτός από τις αναγνώσεις και τις παρουσιάσεις βιβλίων και συγγραφέων, γίνονται
εκθέσεις καλλιτεχνών, σεμινάρια και ενδιαφέροντα εργαστήρια για παιδιά γύρω από
το βιβλίο και όχι μόνο…
Θα ήθελα λοιπόν να ξεκινήσουμε με τα παιδιά που είναι πάντα το μέλλον
σε όλα τα σχέδια…επαγγελματικά και μη!
Πόσο αγαπούν τα Ελληνόπουλα το
βιβλίο; Διαβάζουν αρκετά και ποια είναι τα ερεθίσματα για να ανοίξουν ένα βιβλίο;
Οι νέοι γονείς ή ακόμα και οι εκπαιδευτικοί κάνουν σωστή δουλειά ώστε να βοηθήσουν
τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία;
Το παιδικό βιβλίο κρατά ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς. Οι γονείς
φαίνεται ότι επενδύουν στο παιδικό βιβλίο, ακόμα και σε καιρούς κρίσης. Τα
βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά από 2 έως 12 ετών, έως το τέλος περίπου του
Δημοτικού, έχουν σημαντικές πωλήσεις. Από το Γυμνάσιο και μετά αρχίζει η
φθίνουσα πορεία. Έχουμε παρατηρήσει πως η είσοδος στην εφηβεία απομακρύνει τους
νέους από το διάβασμα, καθώς έχουν άλλες ανησυχίες.
Καθοριστικό και πρωταρχικό ρόλο για να αγαπήσει ένα παιδί το
διάβασμα παίζει το περιβάλλον του. Πρώτα το οικογενειακό και στη συνέχεια το
σχολικό. Τα παιδιά που βλέπουν από μικρή ηλικία τους γονείς τους να διαβάζουν
είναι βέβαιο ότι θα τους μιμηθούν. Οι γονείς που διαβάζουν στα παιδιά τους
ιστορίες και παραμύθια δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις για μελλοντικούς αναγνώστες.
Ο ρόλος επίσης των δασκάλων είναι καταλυτικός. Παρότι είμαστε
ακόμη πολύ πίσω σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αναπτυγμένες χώρες –οι σχολικές μας
βιβλιοθήκες δεν λειτουργούν, αφού έχουν χρόνια να ανανεώσουν τους τίτλους των
βιβλίων τους–, ωστόσο δεν μπορούμε να προσπεράσουμε τις προσπάθειες των
περισσότερων δασκάλων για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας. Εμείς, στις εκδόσεις
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, προσπαθούμε όσο μπορούμε να υποστηρίξουμε το έργο τους
διοργανώνοντας Μαραθωνίους Ανάγνωσης που περιλαμβάνουν βιβλία και θεματικές που
σχετίζονται με τα θέματα της Ευέλικτης Ζώνης, καθώς και εκπαιδευτικά
προγράμματα για το περιβάλλον, την τέχνη, τον πολιτισμό, τη διαφορετικότητα
κ.ά., με αφορμή διάφορα βιβλία. Οι επισκέψεις επίσης συγγραφέων και οι
εκδηλώσεις στα σχολεία βοηθούν πολύ προς αυτή την κατεύθυνση.
Έχετε να προτείνετε κάτι ώστε
να κάνουμε τα παιδιά μας να ξεκολλήσουν από τις οθόνες και να αρχίσουν να
διαβάζουν περισσότερο;
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποια μαγική συνταγή. Η δύναμη της εικόνας
ειδικά στις μικρότερες ηλικίες είναι τεράστια και ασυναγώνιστη. Το σωστό είναι
να υπάρχει μέτρο, πρόγραμμα και σωστές επιλογές. Και κυρίως να έχουν τα παιδιά
εναλλακτικές. Είναι πολύ λυπηρό το γεγονός πως ακόμα και σήμερα υπάρχουν σπίτια
με τηλεόραση σε κάθε δωμάτιο, αλλά με κανένα βιβλίο. Η απουσία βιβλιοθήκης στο
σπίτι είναι για μένα φαγητό χωρίς αλάτι. Κι όταν λέω βιβλιοθήκη δεν εννοώ ένα
βαρύ έπιπλο που υπάρχει απλά για να γεμίζει τον χώρο με βιβλία για ντεκόρ, αλλά
απλά ράφια που φιλοξενούν τα αγαπημένα μας βιβλία. Όπως είπαμε ήδη, ο γονιός
και ο δάσκαλος είναι εκείνοι που μπορούν να δημιουργήσουν μελλοντικούς
αναγνώστες, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, επιλέγοντας πάντα ποιοτικά βιβλία
για κάθε ηλικία.
Πείτε μας το πρώτο βιβλίο που
διαβάσατε ή καλύτερα το πρώτο βιβλίο που σας συγκλόνισε.
Ένα
από τα πρώτα βιβλία που διάβασα που έγινε και το αγαπημένο μου, όταν ήμουν
μικρός, ήταν τα Άγουρα χρόνια του
μεγαλοφυούς Α. Τζ. Κρόνιν. Το βιβλίο όμως που μου άλλαξε τη ζωή (αν μπορούμε να
το πούμε αυτό) είναι το εμβληματικό Έγκλημα
και Τιμωρία, ένα από τα σπουδαιότερα φιλοσοφικά μυθιστορήματα της
παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ψηφιακή ανάγνωση. Είστε φαν ή
προτιμάτε το χειροπιαστό βιβλίο και το άρωμα του χαρτιού; Πώς ανταποκρίνονται οι
Έλληνες στο είδος αυτό;
Είμαι φαν και των δύο τρόπων ανάγνωσης.
Και του παραδοσιακού αλλά και της ψηφιακής ανάγνωσης. Διαβάζω αρκετά βιβλία
ψηφιακά. Έχω συνηθίσει πια αυτόν τον νέο τρόπο ανάγνωσης και το κάνω χωρίς να
με κουράζει.
Η πολιτική μας στις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
είναι να κυκλοφορούμε τις νέες εκδόσεις και σε e-book. Παρατηρούμε πως όλο και περισσότεροι αναγνώστες
εξοικειώνονται πλέον με τις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα οι νέοι. Στο
παρελθόν είχαν ακουστεί διάφορες απαισιόδοξες σκέψεις για την ψηφιακή ανάγνωση,
πως το e-bookθα αντικαταστήσει το χάρτινο κ.λπ. Προσωπικά θεωρώ πως το
ένα λειτουργεί υποστηρικτικά και συμπληρωματικά με το άλλο. Το κυρίαρχο θέμα
που πρέπει να μας απασχολεί όλους είναι να υπάρχουν αναγνώστες και να
δημιουργούμε νέους.
Η σημερινή οικονομική κατάσταση
πόσο έχει επηρεάσει τους εκδοτικούς οίκους και τι κάνετε εσείς γι’ αυτό;
Η οικονομική κρίση επηρέασε ολόκληρη την κοινωνία και φυσικό ήταν
να πλήξει και τον εκδοτικό χώρο. Για να
αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη κατάσταση, προσπαθούμε συνεχώς να περιορίζουμε το
κόστος της παραγωγής, χωρίς να κάνουμε έκπτωση στην ποιότητα, αλλά και να
ελαχιστοποιούμε τις δαπάνες και τα περιττά έξοδα. Προβάλλει επίσης ως πρώτη
προτεραιότητα η μείωση της τιμής των βιβλίων μέσα στις συνθήκες της κρίσης,
κάτι που κάνουμε τα τελευταία χρόνια, παρότι είναι αρκετά δύσκολο στην ελληνική
αγορά, εξαιτίας των χαμηλών τιράζ έκδοσης που επιβάλλουν αφενός το μικρό
μέγεθος της εγχώριας αγοράς κι αφετέρου το γεγονός ότι η ελληνική γλώσσα δεν
ομιλείται σε άλλες χώρες.
Συνεχίζουμε
σταθερά τη σειρά μας «Βιβλία εναντίον κρίσης», στην οποία εντάσσουμε αγαπημένα
βιβλία που έχουν εξαντληθεί στη δυνατότερη χαμηλή τιμή. Προσπαθούμε επίσης να
είμαστε αυστηρότεροι στις εκδοτικές επιλογές μας, ώστε να διαμορφώνουμε ένα
εκδοτικό πρόγραμμα με κριτήριο την ποιότητα και τις ανάγκες του αναγνωστικού
κοινού.
Αναζητούμε
φυσικά διαρκώς νέες αγορές και προχωρούμε σε νέες πρωτοβουλίες: νέα σημεία
πώλησης των βιβλίων μας, συνεργασίες και συνέργειες με άλλες εταιρείες,
ψηφιοποίηση των βιβλίων μας, έκδοση επιστημονικών συγγραμμάτων, συμμετοχή σε
διάφορα προγράμματα φιλαναγνωσίας που υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας στα
σχολεία της χώρας (π.χ. οι πολύ πετυχημένοι Μαραθώνιοι Ανάγνωσης που διοργανώνουμε
εδώ και τρία χρόνια για τους μαθητές και τις μαθήτριες του Δημοτικού – στους
οποίους συμμετέχουν πάνω από 20.000 παιδιά κάθε χρόνο από όλα τα σχολεία της
Ελλάδας), η νεοσύστατη Λέσχη Ανάγνωσης «Με ανοιχτά βιβλία», μια Λέσχη ανοιχτή
σε όλους που λειτουργεί στο facebook και
αριθμεί πάνω από 5.000 μέλη υπό τον συντονισμό του συγγραφέα Κώστα Ακρίβου κ.ά.
Ας
ελπίσουμε ότι θα βγούμε γρήγορα από αυτή τη δύσκολη περίοδο. Μέχρι τότε εμείς
θα προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διατηρήσουμε και
να αυξήσουμε τους αναγνώστες.
Πρόσφατα κυκλοφορήσατε μια σειρά
pocket βιβλίων. Ποια είναι η φιλοσοφία
για τη δημιουργία αυτής της σειράς;
Η
νέα αυτή σειρά αποτελεί και μια απάντηση στον καιρό της κρίσης. Τη σχεδιάζαμε
για αρκετό διάστημα και νομίζω πως επιλέξαμε πολύ ορθά να προχωρήσουμε τώρα σε
αυτή την πρωτοβουλία που το αναγνωστικό κοινό είναι κατά τη γνώμη μας πλέον
ώριμο να αποδεχτεί και να αγκαλιάσει ό,τι συμβαίνει για πάρα πολλά χρόνια στο
εξωτερικό: να συνηθίσει και να κατανοήσει τη νοοτροπία και τη φιλοσοφία των
βιβλίων τσέπης. Πρόκειται για βιβλία γνωστών συγγραφέων που
έχουν σημειώσει υψηλές πωλήσεις και κυκλοφορούν σε μικρότερο και βολικότερο
σχήμα με χαμηλότερη τιμή.
Η συγκεκριμένη σειρά μας περιλαμβάνει τίτλους που
έκαναν ήδη μια πετυχημένη πορεία στην ελληνική αγορά με την κανονική τους
έκδοση και αρκετό χρόνο μετά την έκδοση αυτή επανακυκλοφορούν σε μικρό σχήμα,
σε πολύ χαμηλή τιμή, από 5,50 έως 6,65 €.
Οι εκδόσεις τσέπης εξυπηρετούν έναν διαφορετικό ρόλο
και προορίζονται για διαφορετική χρήση. Η θέση τους δεν είναι μόνο στο ράφι της
βιβλιοθήκης. Είναι βιβλία που αγαπάμε και μας ακολουθούν παντού: στο μετρό, στο
λεωφορείο, στο αεροπλάνο, στο τρένο, στο πλοίο, στην παραλία, στον δρόμο.
Στη σειρά θα βρει κανείς θρίλερ του Jo Nesbo, του βασιλιά της σκανδιναβικής
αστυνομικής λογοτεχνίας, αλλά και της αμερικανίδας Gillian Flynn, θα βρει ακόμα αστυνομικές
ιστορίες από τον σκοτσέζο Ian Rankin και τον σουηδό Arne Dahl,
αλλά και βιβλία του Πέτρου Τατσόπουλου της Χίλντας Παπαδημητρίου κ.ά.
Ένα αγαπημένο βιβλίο για την
παραλία;
Η τριλογία της Νέας
Υόρκης σε νέα μετάφραση
της Σταυρούλας Αργυροπούλου του PaulAuster. Για πρώτη φορά κυκλοφορούν σε έναν
τόμο οι τρεις ιστορίες του ανυπέρβλητου
μετρ: Γυάλινη πόλη, Φαντάσματα, Το
κλειδωμένο δωμάτιο, μεταμοντέρνες παραλλαγές της ιστορίας μυστηρίου που
έτυχαν πολύ θερμής κριτικής υποδοχής και τον καθιέρωσαν ως έναν από τους
σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς. Ο Austerανήκει στα κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας των τελευταίων
εκατό ετών και η Τριλογία της Νέας Υόρκης είναι το αριστούργημά του.
Αξίζει να το διαβάσετε.
Φωτογραφίες Νίκος Ράκκας
Φωτογραφία Κ.Παπαγεωργίου / Κωστας Κατσίγιαννης
