Από το Γιώργο Καρακασίδη
Βιβλία, κυάλια με χάρτινες εικόνες, όπλα εναλλάσσονται απλωμένα στο σεντόνι ενός κρεβατιού, την ώρα που ακούγεται το ‘All Apologies’ των Nirvana σε διασκευή. Οι τίτλοι αρχής ενδεικτικοί της αμφιλεγόμενης προσωπικότητας του Ουίλιαμ Μπάροουζ. Ο στίχος του κομματιού ‘everyone is gay’, χαμένος ίσως τότε στη φρενίτιδα του grunge, τώρα ξεπροβάλλει γυμνός, αποκαλυπτικός. Άλλωστε, ο δημιουργός του, Kurt Cobain, έκανε παρέα, στο σύντομο πέρασμά του από τη ζωή, με τον Ουίλιαμ Μπάροουζ. Αμφότεροι, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, υπέρμαχοι του queer.
Η λέξη queer πρωτοεμφανίστηκε στην αγγλική γλώσσα τον 16ο αιώνα προκειμένου να ορίσει το περίεργο, το αλλόκοτο, το διαφορετικό. Όχι ότι αυτό φυσικά δεν προϋπήρχε, απλά ίσως τότε υπήρξε η ανάγκη να ονοματοδοθεί (και όχι απλά να εξοβελιστεί). Στις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε να χρησιμοποιείται στην αργκό για να χαρακτηρίσει κάποιον ομοφυλόφιλο. Έτσι έχουν ονομάσει ένα τραγούδι τους οι Garbage, ενώ αναφορά κάνει ο Marilyn Manson στους μηδενιστικούς στίχους του Dope Show. Ήταν όμως ο Μπάροουζ αυτός που πρώτος χρησιμοποίησε τη λέξη για να ονομάσει το ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που έγραψε το 1952 και αποτέλεσε την άτυπη συνέχεια του Junkie. Ένα βιβλίο που, διανθισμένο με θέματα ταμπού όπως η ομοφυλοφιλία, τα ναρκωτικά και οι εξαρτήσεις, πέρασε δια πυρός και σιδήρου, μέχρις ότου κυκλοφορήσει επίσημα το 1985. Το εγχείρημα να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη αναλαμβάνει τώρα ο πιο διάσημος κινηματογραφικός ΛΟΑΤΚΙ+ εκφραστής, Luca Guadagnino (Call me by your name, Challengers)
Η ιστορία βρίσκει τον πρωταγωνιστή, Ουίλιαμ Λι, στην ‘πίσω αυλή της Αμερικής’, το Μεξικό στα τέλη της δεκαετίας του 40. Αυτοεξόριστος, ανάμεσα σε περιθωριακούς, παράνομους φυγάδες, ναρκομανείς ακόμα και πρώην ναζί κυκλοφορεί από μπαρ σε μπαρ για να πιει δίχως όριο και να ψωνίσει νεαρούς άντρες. Πάντα με ένα περίστροφο στη μέση. Καλλιεργημένος (ο Μπάροουζ ήταν απόφοιτος του Harvard) αλλά και συνωμοσιολόγος (πίστευε ότι κύριο μέλημα των κυβερνήσεων ήταν ο απόλυτος έλεγχος των μαζών ενίοτε με χορήγηση ουσιών). Έτοιμος να εκδηλώσει την έπαρσή του, αλλά και να αυτοσαρκαστεί, ακόμα και να γελοιοποιηθεί, προκειμένου να κερδίσει την προσοχή του ατόμου που τον ενδιαφέρει. Και αυτό το βρίσκει στο πρόσωπο ενός πολύ νεότερου άντρα, απόστρατου του πολεμικού ναυτικού. Κάνει τα πάντα για να τον σαγηνεύσει κι όταν νιώθει ότι αρχίζει να του προκαλεί πλήξη και ότι μπορεί να τον χάσει, τον καλεί σε ένα ταξίδι στο Εκουαδόρ, όπου στα βάθη του Αμαζονίου θα ψάξουν να βρουν μια ουσία που φημολογείται ότι προκαλεί τηλεπάθεια.
Και πάνω που στο πρώτο από τα τέσσερα κεφάλαια που είναι χωρισμένη η ταινία, αυτό στο Μεξικό, αρχίζεις να νιώθεις μια σχετική κούραση από ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο ραθυμίας και σεξουαλικής επιτήδευσης, στα επόμενα νιώθεις ότι περνάς σε άλλη διάσταση και ότι βυθίζεσαι στην οθόνη, όπως βυθίζονται οι ήρωες στον κόσμο των παραισθησιογόνων ουσιών που δοκιμάζουν. Ένας διάχυτος λυρισμός ξεδιπλώνεται μέσα από ονειρικές σεκάνς, ακροβατώντας μεταξύ πραγματικού και φαντασιακού, φλερτάροντας φευγαλέα ακόμα και με το body horror (αυτό που ανέδειξε ένας άλλος σκηνοθέτης που διασκεύασε έργο του Μπάροουζ, ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ).
Ο Ντάνιελ Κρεγκ δίνει ίσως την πιο συγκλονιστική ερμηνεία της καριέρας του. Πάει εντελώς κόντρα στο αρχέτυπο αρρενωπότητας του ρόλου του διάσημου κατασκόπου που τον ανέδειξε και το κάνει με απόλυτη επιτυχία. Ο Ντρου Στάρκι στέκεται επάξια δίπλα του. Αινιγματικός, ανέκφραστος δε θα σε αφήσει ποτέ να καταλάβεις αν εκμεταλλεύτηκε καιροσκοπικά έναν εθισμένο τυχοδιώκτη ή βρήκε πλάι του το νόημα της ζωής του. Κάτι που φαίνεται να μην κατάλαβε ούτε ο ίδιος ο Μπάροουζ. Ένας άνθρωπος ασυμβίβαστος που δεν μπόρεσε ποτέ να ξεπεράσει τα πάθη του, στα οποία έπεσε με τα μούτρα. Αναζητώντας διαρκώς το προσωπικό του δισκοπότηρο, έσπασε τους συγγραφικούς κανόνες με την τεχνική του κολλάζ και σε πείσμα των λογοκριτών του, μπήκε στο πάνθεον της λογοτεχνίας. Της λογοτεχνίας ενός κόσμου διαφορετικού. Ίσως όχι για όλους.
Αλλά αλήθεια, ποιος κρίνει τι είναι διαφορετικό;
Το Queer κυκλοφορεί στις 16/1 στους κινηματογράφους