Ανάλυση της ταινίας Law of Desire (1987)
Το παρόν άρθρο θα ασχοληθεί με τον Ισπανό σκηνοθέτη και σεναριογράφο Pedro Almodovar. Συγκεκριμένα, θα αναλύσουμε την ταινία
Law of Desire (1987) ως προς την queer θεωρία. Κατά πόσο ακολουθεί την Queer θεωρία;
Ο Pedro Almodovar γεννήθηκε την δεκαετία το '50 στην Calzada de Calatrava της Mancha, μίας περιοχής της Ισπανίας. Σε ηλικία 8 ετών μετακομίζει μαζί με την οικογένειά του στο χωριό Caceres στην Extremadura και εκεί ξεκινά να πηγαίνει κινηματογράφο στα 10 του χρόνια. Λατρεύει το σινεμά και απεχθάνεται την τηλεόραση. (Ακτσόγλου, 7) Έχει γράψει και σκηνοθετήσει 23 μεγάλου μήκους ταινίες από το 1978 έως σήμερα, 2016. Είναι φιλοπάτρις και αγαπά την χώρα που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Αυτός είναι ο λόγος που όλες οι ταινίες του είναι γυρισμένες σε περιοχές της Ισπανίας και πουθενά αλλού. Θα μπορούσε κανείς να πει πως υποστηρίζει την έννοια του Εθνικού Κινηματογράφου στην σύγχρονη Ευρώπη, αν και στην αρχή της καριέρας του Ισπανοί κριτικοί ταινιών τον χαρακτήρισαν ως «απειλή για τον Εθνικό τους Κινηματογράφο». (Torribio, 138)
Στην μεταφρανκική Ισπανία, εμφανίζεται ένα νέο κίνημα στην Μαδρίτη που ονομάστηκε Movida Madrilena. Το κίνημα αυτό απορρίπτει τους συντηρητικούς μύθους και εκφράζει την απόλυτη ελευθερία έκφρασης, επιτρέποντας στο κοινό εικόνες Ηδονισμού, Ερωτισμού και Αισθησιασμού. (William & Song, 61) Ο Almodovar επηρεασμένος βαθιά από αυτό το κίνημα ξεκινά να κινηματογραφεί ταινίες που σοκάρουν το κοινό ακόμα και σήμερα. Σκηνές γεμάτες σεξ, ναρκωτικά και πολύ συναίσθημα κατακλύζουν τις περισσότερες ταινίες του. Επιπλέον, απέκτησε μουσική και θρησκευτική παιδεία. Ο ίδιος, μάλιστα, αναγνωρίζει τον εαυτό του στη
Λυσσασμένη Γάτα του Brooks (βασισμένη στο θεατρικό του Tenessee Williams), μια ταινία που αφορά την αμαρτία στον κόσμο της εκκλησίας.
Με αφορμή αυτή, αναφέρει πως ανήκει στον κόσμο της αμαρτίας, της διαφθοράς. (Ατσόγλου, 13) Τέλος, είναι επηρεασμένος από το μελόδραμα και τη σχέση του με την μητέρα του. Επηρεασμένος από το μελόδραμα, «[…] χρησιμοποιεί τη μουσική και το χρώμα, […] γυναίκες σε πρωταγωνιστικούς ρόλους, […] μυστικά και […] ίντριγκες […].» (Elsaesser) (Allinson, 138). Πολλές ταινίες του μιλούν για την μητρότητα ή για μητρικά πρότυπα, αυτό οφείλεται στην αγάπη που έτρεφε για την μητέρα του Francisca Caballero (Ακτσόγλου, 13) (
All About My Mother (1999), Pepi, Luci, Bom and the Other Girls Like Mom (1980)).
Ας ξεκινήσουμε, κατανοώντας αρχικά την έννοια της Queer θεωρίας στον κινηματογράφο. Το queer είναι ένας όρος-ομπρέλα για μειονότητες γένους και σεξουαλικότητας που δεν ανήκουν στην ετεροφυλοφιλία. Ο Alexander Doty υποστηρίζει πως: Η θεωρία του Queer, όπως και ο φεμινισμός, ενδιαφέρεται για τις εκφάνσεις του φύλου που δεν ακολουθούν την «νόρμα», και με μελέτες για την ομοφυλοφιλία και την αμφιφυλοφιλία μοιράζεται με αυτόν το ίδιο ενδιαφέρον για τις μη ετεροφυλοφιλικές εκδηλώσεις της σεξουαλικότητας και του φύλου. […] Ορισμένοι χρησιμοποιούν τον όρο queer ως ένα πιο μοντέρνο συνώνυμο του «γκέι» ή, σπανιότερα, της «λεσβίας», ή ως ένα νέο γενικό ρόλο, που καλύπτει γκέι και λεσβίες και αμφιφυλόφιλους ορισμένες φορές. (Hill & Gibson, 251)
Ο όρος οικειοποιήθηκε τη δεκαετία του 1980. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει την αμφισβήτηση της πολιτικής περί ταυτοτήτων, την άνοδο του ακτιβισμού σχετικά με το AIDS και τις διαμάχες γύρω από την πολιτική ορθότητα. Αρχικά, ταινίες με τέτοιο περιεχόμενο αδιαφορούσαν για το «πολιτικώς ορθόν» και δεν αμφισβητούσαν τις καθιερωμένες ετεροφυλοφιλικές ή ομοφυλοφιλικές αντιλήψεις περί φύλου και σεξουαλικότητας. Προβάλλονταν σε κινηματογραφικά φεστιβάλ και απευθύνονταν σε ένα μη ετεροφυλόφιλο κοινό. Ο όρος αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τη σχέση ή το συνδυασμό πολλαπλών καθιερωμένων «μη ετεροφυλοφιλικών» θέσεων: το κείμενο ή ο/η πρωταγωνιστής/στρια δεν πρέπει να φέρει εμφανή μη ετεροφυλοφιλικά στοιχεία για να θεωρηθεί queer, πρέπει να συγκεντρώνει αρκετές μη ετεροφυλοφιλικές πολιτισμικές αναγνώσεις. Τέλος, ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει το μη ετεροφυλοφιλικό έργο, καθώς και τοποθετήσεις, απολαύσεις και αναγνώσεις ανθρώπων που δεν έχουν τον ίδιο «σεξουαλικό προσανατολισμό» με αυτόν που εκφράζεται στο κείμενο. Οι παραπάνω χρήσεις του όρου queer συντηρούν τη διαφορά του φύλου και τις απόψεις για τη σεξουαλικότητα που αναπτύχθηκαν από φεμινιστικές και ομοφυλοφιλικές προσεγγίσεις της «πολιτικής περί ταυτοτήτων». (Hill & Gibson)
Ανάλυση της ταινίας Law of Desire (1987)
Η ταινία
Law of Desire είναι η έβδομη στη σειρά ταινία του, μετά το What Have I Done to Deserve This? (1983) και το Matador (1986).
Στο
Law of Desire, ο Pablo (Eusebio Poncela) είναι ένας ομοφυλόφιλος σκηνοθέτης που είναι ερωτευμένος με τον Juan (Miguel Molina). Όταν ο Juan φεύγει, ο Pablo γνωρίζει τον Antonio (Antonio Panderas) , ο οποίος είναι κτητικός, καταπιεστικός και τον ζηλεύει παθολογικά. Ο Pablo έχει μια αδερφή, την Tina (Carmen Maura), η οποία στο παρελθόν ήταν άντρας κι αναγκάστηκε να αλλάξει φύλο για να κερδίσει ερωτικά τον πατέρα της. Τώρα η Tina ζει με την δεκάχρονη Ada (Manuela Velasco), κόρη ενός transsexual φωτομοντέλου που έφυγε για να κάνει τον γύρο του κόσμου.
Η ταινία ξεκινά με έναν σκηνοθέτη που κάνει casting σε έναν άνδρα προκειμένου να γυρίσει μια gay ταινία πορνό. Η Nuria Vidal αναφέρει πως «[…] από την πρώτη κιόλας σεκάνς […] βρισκόμαστε σε μια σκηνή θεάτρου όπου βλέπουμε έναν ρόλο να ερμηνεύεται χωρίς την παραμικρή αναστολή (ή συστολή) κι όπου αναμειγνύονται ο Νάρκισσος και ο έρωτας, ο πόθος και το είδωλο […]». (Ακτσόγλου, 140) Ο νεαρός ηθοποιός υπακούει κατά γράμμα τις «εντολές» του σκηνοθέτη και ικανοποιεί τις σεξουαλικές του ορμές on camera. Μάλιστα, φιλάει προκλητικά το είδωλό του στον καθρέφτη σκεφτόμενος κάποιον άλλον που υπάρχει μόνο στην φαντασία του. Έπειτα από αυτή τη σκηνή, ξεκινά η κυρίως δράση. Λίγα χρόνια μετά, ο Pablo είναι ένας δημοφιλής σκηνοθέτης στη Μαδρίτη που παρακολουθεί μια θεατρική παράσταση. Στο διάλειμμα της παράστασης γνωρίζει τον Antonio και καταλήγουν μαζί στο σπίτι του Pablo. Ο Antonio τον ερωτεύεται και τον ζηλεύει παθολογικά, όμως αυτός είναι ερωτευμένος με τον Juan που τον έχει αφήσει για πάει στην πατρίδα του για τις καλοκαιρινές του διακοπές. Όταν ο Pablo ανακοινώνει στον Antonio πως θα φύγει από την Μαδρίτη για να σμίξει ξανά με τον Juan, τότε ο Antonio πηγαίνει να βρει τον Juan και τον σκοτώνει. Η αστυνομία αμέσως υποψιάζεται τον Pablo. Όμως ο ίδιος έχει υποστεί προσωρινή αμνησία και κάθεται στο νοσοκομείο για πολύ καιρό, γνωρίζοντας προτού χάσει την μνήμη του ποιος είναι ο δολοφόνος του Juan. Όταν βρίσκει ξανά την μνήμη του, η Tina του ανακοινώνει πως γνώρισε κάποιον άντρα και πως αυτός είναι ο Antonio. Όταν ο Antonio αντιλαμβάνεται πως η αστυνομία κατευθύνεται προς το σπίτι της Tina για να τον συλλάβει, τότε την κρατά όμηρο και θα την αφήσει ελεύθερη με την προϋπόθεση πως η αστυνομία θα τον αφήσει για μία ώρα μόνο του με τον Pablo στο διαμέρισμα. Ο Antonio και ο Pablo κάνουν παθιασμένο έρωτα κι έπειτα ο Antonio αυτοκτονεί.
Η ταινία
Law of Desire επηρεάστηκε βαθύτατα από το κίνημα της Movida. H σχέση ενός ομοφυλόφιλου ζευγαριού είναι στο επίκεντρο της ιστορίας. Ο καθένας από τους/τις πρωταγωνιστές/στριες κουβαλάει στις πλάτες του μια ξεχωριστή ιστορία που άλλοτε συγκινεί και άλλοτε σοκάρει. Η ταινία προβλήθηκε το 1987 και κατάφερε να ενσωματώσει σε μια ιστορία αγάπης, τόσο σε ερωτικό επίπεδο (Pablo-Antonio-Juan) όσο και σε αδελφικό (Pablo-Tina), ομοφυλοφιλικές και transsexual σχέσεις. Εδώ αντιλαμβανόμαστε την προοδευτικότητα του Almodovar ως ανεξάρτητου πλέον σκηνοθέτη: Κατά την δεκαετία του 1980, απαγορεύονταν στην τότε συντηρητική κινηματογραφική βιομηχανία οι ταινίες να προβάλλουν ερωτικές σκηνές μεταξύ μη ετεροφυλόφιλων ζευγαριών, ακτιβιστές πολεμούν τον ιό HIV (All About My Mother ) και αμφισβητούνται οι πολιτικές περί ταυτοτήτων. (Hill & Gibson, 252) Η ταινία Law of Desire είναι η δεύτερη ταινία του Almodovar μετά το Pepi, Luci, Bom and the Other Girls Like Mom που αφηγείται μια μη ετεροφυλοφιλική ιστορία, χωρίς σε καμία από αυτές να αμφισβητεί τις ετεροφυλοφιλικές σχέσεις.
Ο Almodovar είναι «σκηνοθέτης γυναικών», ωστόσο η κριτικός ταινιών Πόλυ Λυκούργου χαρακτηρίζει το
Law of Desire ως «μια ανδρική ταινία». (Ακτσόγλου, 143-144) Εκτός από την μικρή Ada, όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες είναι άνδρες: ο Pablo, ο Antonio, ο Juan, ακόμη και η Tina, αφού άλλαξε φύλο, και όλοι αυτοί έρχονται αντιμέτωποι με τις πιο ενδόμυχες σκέψεις και τα πάθη τους. Η ίδια η Λυκούργου παραλληλίζει την γραφομηχανή και την κάμερα του Pablo με τον απαγορευμένο καρπό που ως σύμβολα της φυγής από την πραγματικότητα, εν τέλει αυτά θα είναι τα αίτια της καταστροφής-πτώσης του. (Ακτσόγλου, 144) Αξίζει να σημειωθεί πως η αγάπη του για τις γυναίκες είναι εμφανής καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας, καθώς κινηματογραφεί την Ada και την Tina με τρυφερότητα κι αγάπη χρησιμοποιώντας πολύ ζεστά χρώματα και πολύ κοντινά πλάνα, σε αντίθεση με τους άντρες που τους κινηματογραφεί συνήθως ψυχρά και με ωμότητα.
Ο Νόμος (law) χαρακτηρίζεται ως κάτι το οποίο μας επιβάλλει να υπακούμε. Σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη, είναι ο γραπτός κανόνας δικαίου που αποτελεί ρητή και κατηγορηματική έκφραση της βούλησης των νομοθετικών οργάνων και που ρυθμίζει τις σχέσεις των πολιτών μεταξύ τους. (1191) Αν τον παραβούμε τότε θα τιμωρηθούμε, πληρώνοντας τον αντίστοιχο ηθικό ή χρηματικό τίμημα. Ο Almodovar θεωρεί πως η ταινία αυτή είναι σαν τον Νόμο της Βαρύτητας: «[…] έστω ότι κάποιος πηδάει από το παράθυρο με έντονη την επιθυμία να πετάξει. Δυστυχώς , επεμβαίνει αμέσως ο νόμος της βαρύτητας* όσο κι αν αυτός ο άνθρωπος υποτιμά αυτόν τον νόμο ή τον αψηφά, σε λίγα δευτερόλεπτα θα τσακιστεί στο έδαφος […]» (Ακτσόγλου, 138-139) και το τίμημα θα είναι αρκετά υψηλό. Με τον ίδιο τρόπο και το πάθος του Antonio για τον Pablo είναι έντονο και στην επιθυμία του να είναι μαζί του, ο ίδιος θα καταστραφεί και θα καταστρέψει και τις ζωές των γύρω του.
Το Πάθος (desire) είναι ένα πολύ ισχυρό συναίσθημα το οποίο ξεπερνά την λογική (=Νόμο), είναι η μεγάλη και διαρκής ένταση των συναισθημάτων σε βαθμό που να μην ελέγχει η κρίση τη συμπεριφορά του ατόμου. Επίσης είναι ο ενθουσιώδης ζήλος, η κορύφωση της ερωτικής επιθυμίας και η ανάγκη να ικανοποιήσει κάποιος την ανάγκη του για έρωτα και να βρει ανταπόκριση από τον άλλον. (Μπαμπινιώτης, 1299) Είναι επίσης η ολοκληρωτική αφοσίωση σε κάποιον, ο έρωτας, αλλά και το να υποφέρεις ψυχικά ή και σωματικά. O Antonio ποθεί τον Pablo, ποθεί το σώμα του, το μυαλό του, τα πάντα πάνω του. Όμως, υποφέρει και ψυχικά επειδή γνωρίζει πως ο Pablo δεν τον αγαπά αληθινά αφού αυτός ποθεί τον Juan.
Όσον αφορά τους χαρακτήρες, Juan είναι ένας νέος άνδρας που συνάπτει ερωτικές σχέσεις με τον Pablo, ωστόσο δεν είναι ερωτευμένος μαζί του. Φεύγει από κοντά του και πηγαίνει στο χωριό του για να περάσει εκεί το καλοκαίρι του δουλεύοντας σε ένα υπαίθριο μπαρ. Δεν επικοινωνούν με τον Pablo συχνά. Όταν ο Antonio τον πλησιάζει ερωτικά, τότε αυτός αρνείται και έτσι ο Antonio τον ρίχνει από τον βράχο στον οποίο κάθονται και τον σκοτώνει. Στον Juan αρέσει να τον αγαπάνε, χωρίς όμως ο ίδιος να θέλει να αγαπήσει τους άλλους. Είναι ομοφυλόφιλος χωρίς όμως να έχει εμφανή χαρακτηριστικά πάνω του που να υποδηλώνουν αυτήν του την σεξουαλική ταυτότητα.
Ο Pablo είναι ένας ομοφυλόφιλος σκηνοθέτης που δεν πιστεύεις πως δεν είναι ετεροφυλόφιλος, αφού η συμπεριφορά του απέναντι στους άντρες φαίνεται απλά φιλική. Επίσης, είναι ένας άντρας που από μικρός ονειρεύονταν να γίνει το αντικείμενο του απόλυτου πόθου για κάποιον άντρα και όταν αυτό συμβαίνει δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί. Τίποτα δεν τον ικανοποιεί, αλλά μέσω της τέχνης πολεμά τα ανεκπλήρωτα θέλω του. Γράφει σενάρια στην γραφομηχανή του, που είναι σύμμαχός του σε όλη του τη ζωή. Μάλιστα, γράφει και γράμματα που ο ίδιος θα ήθελε να του στέλνει ο Juan, γεμάτα με πάθος και έρωτα. Ο ίδιος νιώθει ελεύθερος όταν γράφει και υπερβαίνει όχι μόνο τα αισθήματά του, αλλά και την λογική του. Συνήθως παρασύρεται από το πάθος του και συνεχώς συγκρούεται με τον Νόμο. Όπως κάθε πράξη έχει ένα τίμημα, έτσι και το πάθος είναι ικανό να σε καταστρέψει ή να σε απογειώσει. Επιπλέον, είναι ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας που μέσα από τις ταινίες που δημιουργεί πλάθει έναν δικό του κόσμο που του αρέσει.
Ο Antonio είναι ένας νέος ο οποίος δεν έχει συνάψει σεξουαλικές σχέσεις με άλλον άντρα στο παρελθόν, παρά μόνο με τον Pablo, με τον οποίο είναι τρελά ερωτευμένος. Στην αρχή αμφισβητούμε την σεξουαλικότητά του και μας μπερδεύει. Κατάγεται από συντηρητική οικογένεια και ντρέπεται να τους ανακοινώσει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις και ζητά από τον Pablo να του υπογράφει στα γράμματα που του στέλνει με ένα γυναικείο όνομα και όχι ως Pablo προκειμένου να μην υποψιαστεί η οικογένειά του πως έχει σχέση με κάποιον άνδρα. Σεναριακά, είναι ένας χαρακτήρας μονοδιάστατος που εξαιτίας του πάθους του δε διστάζει να εκβιάσει και να σκοτώσει. Όταν δολοφονεί από πάθος τον Juan, γνωρίζει πολύ καλά πως ο Νόμος θα τον τιμωρήσει, όμως δεν φοβάται. Αυτό είναι το στοιχείο που τον ενώνει με τον Pablo. Ο Antonio και ο Pablo είναι δύο εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες. Ωστόσο, είναι τολμηροί, παθιασμένοι και δεν φοβούνται το παραμικρό.
Η Tina είναι η αδελφή του Pablo και είναι transsexual. Στο παρελθόν ήταν αγόρι και είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά από τον πατέρα της. Έπειτα ερωτεύτηκαν και όταν χώρισαν οι γονείς τους, αυτή πήγε να μείνει μαζί του. Όταν ο πατέρας της την παράτησε για μια άλλη γυναίκα αποφάσισε να αλλάξει φύλο με σκοπό να τον κερδίσει πίσω. Δεν γνωρίζουμε πως στο παρελθόν ήταν άντρας, αφού δεν υπάρχει κάποιο εμφανές χαρακτηριστικό πάνω της που να μας κάνει να υποψιαστούμε κάτι τέτοιο. Μαθαίνουμε πως έχει προχωρήσει σε επέμβαση αλλαγής φύλου λίγο πριν το τέλος της ταινίας όταν εξομολογείται στον Pablo τον λόγο που αποφάσισε να γίνει transsexual. Τώρα είναι μια γυναίκα μόνη και με πολλούς αποτυχημένους έρωτες στο ενεργητικό της. Είναι άνεργη, όμως έχει ταλέντο στην υποκριτική και έτσι ο Pablo της ζητά να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία του. Ζει μαζί με την δεκάχρονη Ada που είναι κόρη ενός transsexual φωτομοντέλου που κάνει τον γύρω του κόσμου.
Η Carmen Maura αναφέρει στο βιβλίο της Nuria Vidal El Cine del Pedro Almodovar πως ο Almodovar πίστευε πολύ σε εκείνη και στις δυνατότητες της και αυτός είναι ο λόγος που της έδωσε τον ρόλο της transsexual Tina στην ταινία. Η Maura του ζήτησε όταν προετοίμαζε τον ρόλο της να επισκεφθούν κάποιους transsexuals προκειμένου να μελετήσει τις κινήσεις και τις σκέψεις τους, όμως ο Almodovar την καθησύχασε και της ζήτησε απλά να μελετήσει σε βάθος τον χαρακτήρα της Tina και να σηκώνει βάρη για να μοιάζει πιο ογκώδης. Έκτοτε η Maura δεν ξανασήκωσε βάρη στη ζωή της. (Ακτσόγλου, 47)
Η Ada είναι ένα κορίτσι που αγαπά πολύ την Tina και δηλώνει (σαν παιδί) πολύ ερωτευμένη με τον Pablo. Η μικρή Ada μεγαλώνει με την Tina που είναι ερωμένη της μητέρας της και με τον Pablo που είναι ομοφυλόφιλος. Ο Almodovar έχει αναφέρει σε συνέντευξή του στον Μιχάλη Δημόπουλο πως δεν έχει σημασία ποιος είναι ο πραγματικός γονέας ενός παιδιού ή ποιος το μεγαλώνει, αλλά αυτός που το αγαπά αληθινά. (Ακτσόγλου, 36) Έτσι η Ada δεν έχει την βιολογική της μητέρα κοντά της, αλλά τον Pablo και την Tina που λειτουργούν ως μητρικά πρότυπα στην ιστορία. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στο
Paris, Texas (1984): εκεί φυσικά δεν υπάρχουν ομοφυλόφιλα και transsexual μητρικά πρότυπα. Ο γερμανός Wim Wenders πλάθει ένα οικογενειακό μελόδραμα και κατακτά τις καρδιές των Αμερικανών. Ένα μικρό παιδί μεγαλώνει με τον θείο και την θεία του, καθώς οι γονείς το έχουν παρατήσει στα χέρια τους. Με μια μητέρα πόρνη κι έναν πατέρα εξαφανισμένο, ο αδελφός έχει και πάλι τον ρόλο του λυτρωτή. (Ακτσόγλου, 36)
Συμπεράσματα
Η ταινία Law of Desire ανήκει στην Queer Θεωρία. Ο Almodovar γράφει gay, lesbian και transsexual χαρακτήρες χωρίς ηθικούς φραγμούς και αναστολές. Τους γράφει όπως τους φαντάζεται: είτε ως πονεμένες ψυχές που δίνουν αγάπη (Antonio), είτε ως transsexual ρόλοι σε μητρικές φιγούρες (Tina), είτε απλά ως καλλιτέχνες με διαφορετικές από τη «νόρμα» σεξουαλικές προτιμήσεις (Pablo). Βέβαια αυτό ισχύει και για πολλές άλλες ταινίες του: ο χαρακτήρας της Lola (Toni Canto) στο
All About My Mother που είναι μια transsexual που έχει προσβληθεί από AIDS, η Luci (Eva Siva) στο Peppi, Luci, Bom and the Other Girls Like Mom η οποία είναι μια νοικοκυρά που ερωτεύεται την Bom.
O Almodovar επικεντρώθηκε στο πώς οι άνθρωποι ζουν υπό συνθήκες κοινωνικών πιέσεων και απαγορεύσεων, και θεώρησε πως η ελευθερία είναι ένας τρόπος καταπολέμησης του δημόσιου στιγματισμού. Θέτει ερωτήματα σχετικά με το πώς και το γιατί σε αυτές τις κοινωνίες, σε περιόδους φαινομενικά πρωτοφανούς πολιτικής και χωρικής ελευθερίας, συνεχίζει η κοινωνία να οργανώνεται γύρω από καταπιεστικές πολιτικο-θρησκευτικές αρχές, όπως η πατριαρχική οικογένεια, και συνεχίζει να κατασκευάζει αρχές που είναι απρόσιτες και τη μάζα. (Minich, 198)
Κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτονται ακόμα και οι πιο συντηρητικές κοινωνίες για τις LGBTQ κοινότητες, καθώς ήταν ένας από τους σκηνοθέτες που στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ταιβάν, μετά την προβολή της ταινίας του, βοήθησε στην ανάπτυξη της LGBTQ κοινότητας στην Ταιβάν και του New Queer Cinema όπως το γνωρίζουμε σήμερα. (D'Lugo & Vernon, PART V, κεφ. 21) Όλοι οι χαρακτήρες της ταινίας δεν έχουν κάποιο χαρακτηριστικό πάνω τους που να δηλώνει τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις. Όλοι είναι απλοί και καθημερινοί άνθρωποι που όπως ο καθένας από εμάς έτσι και αυτοί, κουβαλάνε πάθη, μυστικά και λάθη στις πλάτες τους. Όσο όμως εκτυλίσσεσαι η δράση μαθαίνουμε πτυχές του χαρακτήρα τους που δεν ανήκουν σε ανθρώπους με ετεροφυλοφιλικές προτιμήσεις. Ο Pablo είναι ομοφυλόφιλος, είναι ερωτευμένος με τον Juan και αγαπά τον Antonio, πεθαίνουν όμως και οι δυο κι έτσι θα ζήσει την υπόλοιπή του ζωή πιθανόν με ενοχές για το πάθος του που ξεπέρασε την λογική του. Ο Antonio ζει καταπιεσμένα και κρύβει την σεξουαλική του ταυτότητα από την οικογένειά του. Η Tina δεν μετανιώνει που άλλαξε φύλο, αλλά πάντα θα θυμάται τον λόγο που το έκανε, κάτι σαν βάρος στη συνείδησή της. Ο μόνος ρόλος που δηλώνει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις είναι η μητέρα της Ada, η οποία έχει εμφανή χαρακτηριστικά πάνω της που την καθιστούν transsexual (ανδρόμορφα χαρακτηριστικά, στήθος, μακιγιάζ, προκλητικά γυναικεία ρούχα). Ωστόσο, η λέξη queer υποστηρίζουν ορισμένοι πως:
Η λέξη queer απέχει πολύ από την δουλειά του Almodovar, επειδή είναι ριζωμένη σε ένα συγκεκριμένο λεξικό κριτικών που αναπτύχθηκε σύμφωνα με τις ανάγκες της Αγγλο-αμερικανικής ακαδημίας (και ήταν σε κάθε περίπτωση λαθραίο για την ακαδημία ακόμη και από την συγκρουσιακή σφαίρα του ακτιβισμού του δρόμου). (Epps & Kakoudaki, 125)
Πολλές από τις παλαιότερες κυρίως ταινίες του έχουν ως βασικό πρωταγωνιστή έναν άντρα και μάλιστα σκηνοθέτη. Άλλοτε αυτός είναι gay όπως ο Pablo, είτε straight όπως ο Lluis (Mateo Blanco / Harry Caine) στο
Broken Embraces (2009). Οι κεντρικοί ήρωες των ιστοριών είναι σκηνοθέτες και λειτουργούν ως alter ego του ίδιου του Almodovar. Εδώ υπάρχει άλλο ένα στοιχείο που εντάσσεται στην θεωρία του queer: παρόλο που ο Almodovar πλάθει ομοφυλόφιλους και transsexual κινηματογραφικούς χαρακτήρες, όντας και ο ίδιος ομοφυλόφιλος, οι ταινίες του παρακολουθώνται και από ετεροφυλόφιλο κοινό και δέχονται πλουραλισμό πολιτισμικών αναγνώσεων.
Το κείμενο γράφτηκε στα πλαίσια του μαθήματος «Σύγχρονες Κινηματογραφικές Θεωρίες» του Τμήματος Κινηματογράφου ΑΠΘ, υπό την εποπτεία του Σωτήρη Πετρίδη.
