O σκηνοθέτης Τάσος Αγγελόπουλος μας μιλά για την θεατρική ομάδα Παπαλάνγκι και για την Υπόθεση Β που παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο BlackBox
Μιλήστε μας για την παράσταση Υπόθεση Β_εκδοχή β
Η παράσταση ξεκίνησε σαν μία ιδέα του Χρήστου Τσαβλίδη και μία πρώτη εκδοχή της παρουσιάστηκε σαν διπλωματική εργασία στην δραματική σχολή του Κ.Θ.Β.Ε. Επίσης, μία εφηβική της εκδοχή «τρέχει» τώρα που μιλάμε ως θέατρο μέσα στη σχολική τάξη. Και οι τρεις εκδοχές, αλλά ιδιαίτερα η εκδοχή β΄ στο Black Box, αναφέρονται σε μία γνωστή υπόθεση bullying του 2014, την οποία μεταγράφουν με θεατρικούς όρους.
Ο τίτλος της παράστασης έχει ιδιαίτερη υπόσταση, και ως λέξεις και ως μορφή, που παραπέμπει αυτός ο ιδιότυπος τίτλος;
Ακριβώς σε αυτούς τους θεατρικούς όρους, τους οποίους ανέφερα: από την μία, το υλικό της παράστασης αντλείται από μία πραγματική υπόθεση εκφοβισμού και τον τρόπο που παρουσιάστηκε στα μέσα ενημέρωσης, από την άλλη, όμως, η ίδια η παράσταση αποτελεί μία θεατρική υπόθεση εργασίας για τις αιτίες του συμβάντος και την διαδοχή των γεγονότων. Το B. του τίτλου, ελπίζω, είναι εμφανές από πού προέρχεται.
Το κείμενο της παράστασης δημιουργήθηκε κατά την διάρκεια της πρόβας. Ποια ανάγκη σας οδήγησε στο να δημιουργήσετε ένα κείμενο μέσα από τις πρόβες και όχι να καταδείξετε το θέμα του Bulling με ένα υπάρχον κείμενο;
Η πρακτική που ακολουθούμε, συνήθως, με την ομάδα, εδώ και 5 περίπου χρόνια, είναι ακριβώς αυτή: να δημιουργούμε εμείς τις ιστορίες που θέλουμε να παρουσιάσουμε. Ταυτόχρονα, το bullying μοιάζει να είναι ένα θέμα, που όλα αυτά τα χρόνια μας απασχολεί σταθερά και θέλουμε να το διαπραγματευόμαστε με τους εντελώς δικούς μας όρους. Έχουν περάσει 4 χρόνια, από όταν πρωτο-παρουσιάσαμε την Ιστορία του Βίκτωρα και της Μαρίας, καθώς, επίσης, και το Ντόμπρε Ντεν [και οι δύο παραστάσεις παρουσιάζονται την τρέχουσα χρονιά στο «Θέατρο Πόρτα» στην Αθήνα] και το (Δεν) είμαι προ, που όλα αναφέρονται, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο θέμα, και – ίσως από αμέλεια, ίσως όμως και όχι – δεν έχουμε βρει, όλα αυτά τα χρόνια, ένα θεατρικό έργο που να μας καλύπτει απόλυτα. Στην «Υπόθεση Β.», βέβαια, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, αφού η ιστορία είναι γνωστή, αλλά και πάλι, πιστεύουμε πως αυτό που αξίζει να καταθέσουμε είναι η δική μας οπτική για τα γεγονότα.
Ως σκηνοθέτης πως βιώσατε τον συγκεκριμένο τρόπο δουλειάς. Ποιες οι διαφορές στην διαδικασία δημιουργίας της παράστασης, σε σχέση με την χρήση ενός σταθερού και συγκεκριμένου κειμένου;
Ο τρόπος που ακολουθούμε δεν ταυτίζεται, ακριβώς, με το devised theatre, όπως φαίνεται. Αντίθετα, συνήθως, και ειδικά στην Υπόθεση Β υπήρχε ένα αρχικό υλικό – κείμενο του Χρήστου Τσαβλίδη. Στην πρόβα, δοκιμάζουμε ποιες σκηνές από το υλικό αυτό εξυπηρετούν τον στόχο που κάθε φορά βάζουμε και ποιες όχι. Επίσης, δοκιμάζουμε αυτοσχεδιαστικά τις υποθέσεις κάποιων έξτρα σκηνών, οι οποίες, όμως, μετά γράφονται κανονικά σαν ένα ενιαίο κείμενο.
Ποια είναι η θεατρική ομάδα Παπαλάγκι;
Μας αρέσει να αυτοπροσδιοριζόμαστε ως «θέατρο έξω από το θέατρο», γιατί, συνήθως, αναζητούμε εξω-θεατρικούς χώρους για τις παραστάσεις μας, είτε είναι μία σχολική τάξη, είτε μία πλατεία, είτε ένα μνημείο. Επίσης, είμαστε μία ομάδα επαγγελματιών, αφού όλοι είναι απόφοιτοι είτε από την δραματική σχολή του Κ.Θ.Β.Ε. είτε από το Τμήμα Θεάτρου Α.Π.Θ. Η ομάδα υπάρχει εδώ και 5 χρόνια και ήδη μετράει 10 παραστάσεις, εφηβικές ή για ενήλικες, καθώς και συνεργασίες τόσο με την «Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» στην Θεσσαλονίκη, όσο και με το «Θέατρο Πόρτα» στην Αθήνα.
Το μότο της ομάδας είναι το ''Θέατρο έξω από το θέατρο''. Ποια ανάγκη σας οδήγησε προς αυτήν την επιλογή; Τι σας γοητεύει σε ένα θέατρο έξω από το θέατρο και τι δυνατότητες σας δίνει αυτή η επιλογή ως σκηνοθέτη;
Ας αρχίσουμε από τα πρακτικά, και με αυτό δεν εννοώ μόνο ότι το κοινό έχει ελαττωθεί τα τελευταία χρόνια. Περισσότερο, θα πρέπει να μας απασχολήσει γιατί, ενώ το εισιτήριο έχει γίνει σχεδόν εξευτελιστικό, ο κόσμος εξακολουθεί να μην πηγαίνει στο θέατρο. Μήπως, γιατί κανένα δεν τον πλησίασε τα τελευταία χρόνια για να του δείξει τι είναι θέατρο; Μήπως, γιατί κι εμείς οι ίδιοι κλειστήκαμε στα θέατρά μας και, σε μεγάλο βαθμό, συνηθίσαμε να αυτό-καταναλωνόμαστε; Μήπως, γιατί αρνηθήκαμε να προσφέρουμε θέαμα κατανοητό, χωρίς όμως αισθητικές εκπτώσεις; Για αυτά όλα τα ερωτήματα, ό,τι ξεκίνησε σαν δοκιμή, έγινε επιλογή, και οι συγκινήσεις που μας δίνουν οι θεατές είναι οι ίδιες, αν όχι πιο αυθεντικές – μία διευκρίνιση: η δουλειά μας δεν είναι «θέατρο δρόμου», αλλά «θέατρο στο δρόμο».
Τα μέλη της ομάδας Παπαλάγκι δεν είναι μόνιμα. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του να έχεις μια ομάδα στην οποία τα μέλη αλλάζουν συνεχώς;
Υπάρχει ένα ακόμη μότο που λέμε αστειευόμενοι μεταξύ μας: once Papalangki always Papalangki. Τα μέλη της ομάδας, καταρχάς, δεν αλλάζουν συνεχώς, αντίθετα, πάντοτε – και με βάση τις ανάγκες της κάθε παράστασης – διατηρείται κάποιος πυρήνας από την προηγούμενη ή τις προηγούμενες δουλειές μας. Αυτό δίνει την ελευθερία σε όλους μας – και σε εμένα – να αποφασίσουμε αν έχουμε πραγματικά κάτι να προσφέρουμε την συγκεκριμένη στιγμή, και με αυτόν τον τρόπο αποφασίζεται η συμμετοχή του καθενός. Φανταστείτε μία ομάδα, με σταθερά μέλη, που δεν δουλεύουν πουθενά αλλού και δεν υπάρχει καμία άλλη προσλαμβάνουσα: η εμπειρία έχει δείξει ότι πολύ γρήγορα αυτά τα μέλη, μάλλον, θα κορεστούν και η ομάδα θα διαλυθεί. Έχουμε κάνει, επίσης, και απόπειρες – και θα γίνουν και άλλες στο μέλλον – να μην είμαι σταθερός ούτε εγώ, να σκηνοθετήσει κάποιος άλλος!
