Τι είδαμε, τι μας άρεσε, τι άργησε να παιχτεί στις ελληνικές αίθουσες και τι σηματοδότησε κινηματογραφικά την χρονιά που πέρασε με αντίστροφη σειρά προτεραιότητας όπως την επέλεξαν οι συντάκτες του Εξώστη Θ.
Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance) του Alejandro Gonzales Inarritu
Ένας πρώην δημοφιλής ηθοποιός, σε μία απελπισμένη απόπειρα να ξαναζωντανέψει την καριέρα του και να κερδίσει την αξιοπρέπεια του από το καλλιτεχνικό τοπίο της Νέας Υόρκης, αποπειράται να ανεβάσει ένα θεατρικό έργο στο Broadway καθώς παλεύει με τους εσωτερικούς του δαίμονες.
Από τις ταινίες που είδαμε στην αρχή της χρονιάς, παραγωγή του 14' που είδαμε όμως το 15'. Μερικοί το θεώρησαν υπερτιμημένο και παρότι το περιβόητο μονοπλάνο της ταινίας δεν είναι πραγματικό αλλά κρύβει μέσα του πολλά cuts που ενώθηκαν ψηφιακά, παραμένει ένα έργο τεχνικά αρτιότατο με εξαιρετική σκηνοθεσία, την ερμηνεία του Michael Keaton, που ξεχωρίζει και σηματοδοτεί την καριέρα του (ακολουθώντας τον Batman) και που χτίζει μία ατμόσφαιρα αποπνικτική, δυνατή αλλά και με πινελιές ποίησης. Με την συνοδεία των κρουστών, ανακαλύπτουμε μία φαύλη Νέα Υόρκη με φαύλα όνειρα και σκληρό ανταγωνισμό ενώ ξάφνου με τον Rachmaninov ανοίγουμε φτερά. Κέρδισε τα τέσσερα δυνατότερα Όσκαρ το 2015, βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας για τον Alejandro Gonzales Inarritu, Καλύτερου Σεναρίου και Καλύτερης Φωτογραφίας για τον Emmanuel Lubezki.
Force Majeur του Ruben Östlund
Σημείωσε επιτυχία από πολύ νωρίς και ήδη υπάρχουν σχέδια για το Χόλιγουντ να κάνει την δική του μεταφορά πάνω της με πολλούς σινεφίλ να αναρωτιούνται γιατί αυτό είναι απαραίτητο.
Μία οικογένεια που βρίσκεται σε διακοπές για σκί στις Άλπεις ξαφνικά βρίσκουν τον εαυτό τους να παρατηρεί μία τεράστια χιονοστιβάδα να κατρακυλά καταπάνω τους την ώρα που τρώνε. Η εμπειρία είναι αρκετή για να κλονίσει τις εσωτερικές τους σχέσεις. Ταινία επίσης του 14' που όμως παίχτηκε το 15' στην Ελλάδα, κέρδισε το βραβείο της κριτικής επιτροπής του τμήματος Ένα Κάποιο Βλέμμα στο Φεστιβάλ των Καννών και έπειτα συγκέντρωσε ένα δυνατό κοινό, με κριτικούς να βρίσκονται ενθουσιασμένοι γύρω από την δυναμική του κινηματογράφηση και την κοπτική ματιά στον θεσμό της οικογένειας.
Mustang της Deniz Gamze Ergüven
Η ηθοποιός και σκηνοθέτης Deniz Gamze Ergüven πλέκει μία διεισδυτική και δυναμική ταινία που θίγει τα γυναικεία δικαιώματα στην Τουρκία με έντονο κοινωνικό σχολιασμό. Μία συντηρητική οικογένεια μεταμορφώνεται σταδιακά σε απολυταρχική, όταν τα πέντε έφηβα κορίτσια της παίζουν ανέμελα με μία ομάδα νεαρών αγοριών καθώς επιστρέφουν από το σχολείο. Το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό με το μέλλον των κοριτσιών να δείχνει μελανό. Μία δριμύτατη κριτική για το πατριαρχικό καθεστώς της Τουρκίας αλλά και ένα σχόλιο πάνω στο χάσμα των γενναίων και την θηλυκή σεξουαλικότητα. Κέρδισε το Βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το Βραβείο FIPRESCI στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου αλλά και προτάθηκε για μία Χρυσή Σφαίρα για το 2016, ενώ η σκηνοθέτιδα επίσης βραβεύτηκε στις Κάννες όπου έκανε πρεμιέρα η ταινία.
Star Wars: The Force Awakens του J.J Abrams
Τρεις δεκαετίες ύστερα από την κατάρρευση της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας, ο Γαλαξίας αντιμετωπίζει μία νέα απολυταρχική απειλή που θα φέρει νέους και παλιούς επαναστάτες πάλι στο προσκήνιο όπου θα ενώσουν τις δυνάμεις τους για να τον αντιμετωπίσουν.
Σημείωσε ρεκόρ πωλήσεων παγκοσμίως ενώ κέρδισε σχεδόν κάθε διστακτικό θαυμαστή της κινηματογραφικής σειράς των Star Wars. Η ταινία που όλοι καταδίκασαν με το που ανακοινώθηκε, αφού αποτελεί την πρώτη απόπειρα της Disney να αναπαραστήσει το περιβόητο κινηματογραφικό σύμπαν του George Lucas, χωρίς τον Lucas, κέρδισε τις καρδιές του κοινού από το πρώτο teaser. Επειδή πολλοί της ομάδας μας είναι φανατικοί, δεν μπορούσαμε να μην την συμπεριλάβουμε στις καλύτερες υπερπαραγωγές του 2015.
Youth του Paulo Sorrentino
Ο Paulo Sorrentino επέστρεψε μετά την Τέλεια Ομορφιά για να μας ταξιδέψει και πάλι στην Φελινική του κινηματογραφία. Ένας αποσυρθείς διευθυντής ορχήστρας είναι διακοπές με την κόρη του και τον σκηνοθέτη καλύτερο του φίλο, όταν λαμβάνει μία πρόσκληση από την Βασίλισσα Ελισάβετ, να διευθύνει ένα έργο για τα γενέθλια του Πρίγκιπα Φιλίππου. Έλαβε μεικτές κριτικές συγκριτικά με την Τέλεια Ομορφιά παρέμεινε όμως ο Sorrentino πιστός στο ύφος του και την ικανότητα του να μας γοητεύει με την εικόνα που δημιουργεί. Το έργο προτάθηκε για δύο Χρυσές Σφαίρες για το 2016, ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών όπου και έκανε την πρεμιέρα του, ενώ κέρδισε τα τρία μεγαλύτερα βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας: Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας για τον Paulo Sorrentino και Καλύτερης Ερμηνείας για τον πρωταγωνιστή του Michael Caine.
Mad Max: Fury Road του George Miller
Από τις πιο δημοφιλείς ταινίες δράσης των τελευταίων ετών. Το Mad Max: Fury Road ήρθε για να σαρώσει κοινό και κριτικούς, τόσο με την πλούσια δράση, όσο και την ιδιαίτερη κινηματογράφηση του. Σε μία δυστοπική έρημο, μία γυναίκα κάνει αντίσταση απέναντι σε έναν τύραννο, αναζητώντας την πατρίδα της με την βοήθεια ενός ψυχωτικού θρήσκου, μίας σειράς κρατουμένων και του περιβόητου Max. Η συνέχεια στην σειρά Mad Max ήρθε εξαιρετικά δυναμικά με τους Charlize Theron και Tom Hardy στο τιμόνι ενώ την σκηνοθεσία που υπογράφει ο George Miller σκάει σαν βόμβα από το πρώτο λεπτό. Άλλη μία προσθήκη σε σειρά που κέρδισε παλαιότερους θαυμαστές αλλά και που προσέθεσε καινούργιους, ένα έργο που με κινηματογραφική μαεστρία και εξωπραγματική αισθητική σε κρατά από την αρχή και δεν σε αφήνει στιγμή παίζοντας και με αρχέτυπα, και συμβολισμούς τοποθετώντας τα σε ένα κλίμα υστερίας. Έσπασε τα ταμεία, ενώ επίσης προτάθηκε για δύο Χρυσές Σφαίρες για το 2016.
Son of Saul/ Saul Fia του Lazlo Nemes
Το σκληρό διαμάντι του Φεστιβάλ των Καννών. Ένας κρατούμενος του εφιαλτικού στρατοπέδου του Auschwitz, το 1944, ανακαλύπτει ανάμεσα από τα πτώματα των ανθρώπων του, το σώμα ενός αγοριού που πιστεύει πως είναι ο γιος του. Ο Ούγγρος Lazlo Nemes στην πρώτη του κινηματογραφική απόπειρα σε μεγάλου μήκους έργο, κατασκεύασε ένα πικρό αριστούργημα για την φρίκη των κέντρων συγκέντρωσης κατά τον Β' Παγκόσμιο. Γυρισμένο εξολοκλήρου σε φιλμ, ο σκηνοθέτης καταφέρνει να πάρει ένα αρκετά τετριμμένο θέμα και να το ξαναζωντανέψει με φρίκη αλλά επίσης με φρεσκάδα και τόλμη αποφεύγοντας την ευκολία για να καταλήξει σε μία σπάνια φωτεινή νότα. Το έργο κέρδισε το Grande Prix στο Φεστιβάλ των Καννών ανάμεσα σε άλλα τρία βραβεία ενώ είναι επίσης υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας για το 2016.
Ex Machina του Alex Garland
Ένα ψυχολογικό θρίλερ που μπλέκει τα όρια της τεχνολογίας με την ηθική και θέτει επιτέλους καινούργια και ενδιαφέρονται ερωτήματα σε σχέση με την φιλοσοφία του νου και των ικανοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης. Άλλο ένα σκηνοθετικό ντεμπούτο, αυτήν την φορά από τον σεναριογράφο του Sunshine και του 28 Days Later Alex Garland. Ένας νεαρός προγραμματιστής κερδίζει έναν διαγωνισμό και επιλέγεται να συμμετάσχει σε ένα ιδαίτερο πείραμα. Θα κληθεί στο σπίτι και εργαστήριο του εργοδότη του να τεστάρει κατά πόσο ένα θηλυκό ανδροειδές που έχει κατασκευαστεί έχει τεχνητή νοημοσύνη. Μπορεί να μην είναι τέλειο, αλλά αποτελεί μία από τις πλέον ξεχωριστές επιλογές του 2015 και μας καλεί να ξαναεπιστρέφουμε σε αυτό για να το ξαναδούμε. Θέρισε τα Βραβεία Ανεξάρτητου Βρετανικού Κινηματογράφου κερδίζοντας Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου και Ειδικών Εφφέ, έχει προταθεί για Χρυσή Σφαίρα για το 2016, όπως επίσης προτάθηκε και για δύο Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ανάμεσα τους Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την Alicia Vikander.
Carol του Tod Haynes
Ήδη από την πρώτη της εμφάνιση στο Φεστιβάλ των Καννών, η ερωτική ιστορία δύο γυναικών στην δεκαετία του '50 είχε κερδίσει τους κριτικούς παγκοσμίως για την ποιότητα των ερμηνειών, την ευαισθησία του θέματος αλλά και την εξαίρετη φωτογραφία. Βασισμένο στο έργο της Patricia Highsmith The Price of Salt, χαιρετίστηκε ως ογκόλιθος για τον LGBTQ κινηματογράφο παγκοσμίως, ενώ έχουν υμνηθεί επανειλημμένος οι ερμηνείες των πρωταγωνιστριών Cate Blanchette και Rooney Mara. Στην Νέα Υόρκη του '50, μία υπάλληλος εμπορικού καταστήματος που ονειρεύεται μία καλύτερη ζωή, ερωτεύεται μία παντρεμένη γυναίκα. O σκηνοθέτης/σεναριογράφος Todd Haynes επιστρέφει και δεν απογοητεύει το κοινό του. Η ταινία έχει προταθεί για πέντε Χρυσές Σφαίρες, ανάμεσα τους Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Μουσικής αλλά και για τις δύο πρωταγωνίστριες Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας έκαστη.
Inside Out των Pete Docter και Ronnie Del Carmen
Καθώς η μικρή Riley μετακομίζει στο Σαν Φρανσίσκο, τα πέντε συναισθήματα της, οι Χαρά, Λύπη, Θυμός, Αηδία και Φόβος, βρίσκονται σε σύγχυση μεταξύ τους, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν την νέα αυτή συνθήκη. Η Pixar και ο Pete Docter για άλλη μία φορά έκαναν την ζημιά τους. Με ένα εξαιρετικά δομημένο και λεπτά γραμμένο έργο που γίνεται αγαπητό περισσότερο σε μεγάλους παρά σε παιδιά, προστέθηκε άλλος ένας λίθος στο οικοδόμημα Disney, που δεν θα πέσει ποτέ, όσο βγάζει τόσο δυνατές ταινίες. Με γλυκιά μουσική, πρωτοποριακή τεχνολογία, εφευρετική σκηνοθεσία και ένα σενάριο εξίσου ευαίσθητο όσο είναι ευφυές, το Inside Out ήταν ένα έργο στο οποίο όλοι οι κριτικοί συμφώνησαν και αποτελεί έναν αποχαιρετιστήριο ύμνο στην παιδική ηλικία και τις χαμένες αναμνήσεις για να επεξεργαστεί γλυκόπικρα την σημασία όλων των συναισθημάτων.
*Σημείωση, για όσους αναζητούν στην λίστα την Χειμερία Νάρκη, την Φυλή και το Λεβιάθαν, συμπεριλήφθηκαν στην περσινή λίστα με τις καλύτερες ταινίες του 2014 και μπορείτε να τα βρείτε εδώ:
http://www.exostispress.gr/Article/oi-10-kaliteres-tainies-tou-exosti-gia-to-2014-0