Jef Barbara – Soft to the Touch
Τυχερός μπορεί να νιώθει κανείς όταν κατά τυχαίο τρόπο βρεθεί μέσα στην
καρδιά ενός τυφώνα. Τυχερός γιατί δεν θα νιώσει απλώς τα πρωτόγνωρα
αποτελέσματα του φαινομένου επάνω του αλλά η ιστορία θα γράψει πως ήταν κι εκείνος
εκεί, στη καρδιά των γεγονότων. Βέβαια εδώ πρόκειται για έναν μουσικό τυφώνα,
μια μουσική κοσμογονία την οποία σήμερα ζούμε. Κοσμογονία ως προς το μέγεθος
και την ιδιοσυγκρασία του καλλιτέχνη, όχι ως προς την πρωτοτυπία. Ο Jef Barbara
πρωτοεμφανίζεται το 2010 ως έκρηξη supernova για τα μουσικά τεκταινόμενα της
εποχής και επανέρχεται στα τέλη του 2013 με μία ακόμη μεγαλύτερης εμβέλειας
ανάφλεξη ως καινοφανής αστέρας. Αφήνει δύο φωτεινότατους και χαρισματικούς
δίσκους και τώρα ο μουσικός πλανήτης (Γή 😉 περιμένει το αστρικό του φώς να
ταξιδέψει χιλιάδες έτη φωτός και να φωτίσει με τα δικά του χρώματα. Αρκετά
σουρεαλιστικά όλα αυτά όμως είναι ένας τρόπος για να προσεγγίσουμε το ποιόν
ενός καλλιτέχνη που έχει σίγουρα περάσει απαρατήρητος από τη μεγάλη πλειοψηφία
των μέσων (ραδιόφωνο, τηλεόραση) που σε διαφορετική περίοδο και εποχή, θα
βρισκόταν ανάμεσα στα δυνατά χαρτιά στο μανίκι του εκάστοτε ενημερωμένου
μουσικού καναλιού. Το έχουμε ξαναπεί, δεν είναι κακό να συγκρίνεις καλλιτέχνες,
άσχημο και κακόβουλο είναι όμως να προσπαθείς να πείσεις τον εαυτό σου και τους
γύρω πως κάποιος αντιγράφει, αγνοώντας τη προσωπική του πινελιά έστω και αν
είναι έντονα φανερές κάποιες ομοιότητες με προγενέστερες παραγωγές. Έχοντας
όλους αυτούς τους περιορισμούς στο μυαλό, συγχωρέστε μου τον παρορμητισμό. Εδώ
πρόκειται για έναν David Bowie που βάλθηκε να ξαναγράψει την pop σε άλλο
πεντάγραμμο, για έναν Michael Jackson στα χρόνια της νιότης και του οργασμού
ιδεών.
Οκτώβριος 2013, απόγευμα, ψάχνοντας νέες κυκλοφορίες στα “ψηφιακά ράφια”
Γαλλικού δισκοπωλείου και ένα ροζ φόντο με μακριές βλεφαρίδες να αχνοφαίνονται
δίπλα σε δύο ζευγάρια έντονα βαμμένα χείλη, σταματούν αναγκαστικά το βλέμμα.
Μερικές φορές πριν ακούσεις, υποσυνείδητα ένα καλαίσθητο εξώφυλλο λειτουργεί
σαν σύμβουλος και προτροπή που θα σε δελεάσει να δοκιμάσεις. Είναι η νέα
κυκλοφορία ενός ιδιαίτερα εκκεντρικού Καναδού που ήδη είχε αποκομίσει
εντυπωσιακές κριτικές από την πρώτη του κυκλοφορία 3 χρόνια πριν. Το 2010 ο Jef
Barbara κυκλοφορεί το Contamination που το λες μίνιμαλ, το λες χορευτικό
αλλά και groovy, με τον ίδιο να “παίζει” έξυπνα με τη σεξουαλικότητα του.
Η μουσική Αμερικανική ήπειρος αδιάφορη σε βαθμό που κανείς δεν παίρνει είδηση
τίποτα. Λίγο η Γαλλική μητρική του γλώσσα που χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον,
λίγο η ελλειπής προβολή, λίγο οι κυκλοφορίες από Radiohead, Fleet Foxes και
Kanye West που μονοπωλούν το ενδιαφέρον εκείνη τη περίοδο, δεν ήταν δύσκολο να
παραμερίσουν το άλμπουμ του Jef που κατά τα άλλα παρουσιάζει μια synth pop
αναβίωση στη μέση του πουθενά. Η αναλύση του πρώτου του άλμπουμ θα ήταν επίσης
άκρως ενδιαφέρουσα όμως το Soft to the Touch είναι το LP που φέρνει το πρώτο
καθαρό μουσικό αστρικό φώς του Καναδού στον πλανήτη Γή και εκεί θα
επικεντρωθούμε.
Η νέα του δουλειά, βρίσκει τον Jef Barbara να διέρχεται μέσα από πολύπλοκα
ηχητικά εδάφη με μια ευελιξία αξιοσημείωτη και χωρίς προηγούμενο. Ο
χαρακτηρισμός Avant-Garde του ταιριάζει τέλεια. Μπροστά από την εποχή του ή σε
άλλη κυριολεκτικά εποχή, πειραματίζεται με τόσο φυσιολογικό τρόπο για τον ίδιο,
που ακόμη και από το πονηρό του χιούμορ σε στίχους και live performances στα
shows που εμφανίζεται σε καμία περίπτωση δεν γίνεται ενοχλητικό αλλά αποτελεί
στοιχείο που συμπληρώνει το πάζλ. Το Soft to the Touch θα μπορούσε κάλλιστα να
ανήκει σε παραγωγές των 70’s ή ακόμα και των 90’s. Με μια ευρεία μουσική
βεντάλια που απλώνεται από την synth pop άκρη, μέχρι τα αλά Depeche Mode
τύμπανα και εφέ, δεν είναι ο συνηθισμένος δίσκος με τις 2-3 επιτυχίες και ως
εκεί. Είναι μια πολυσχιδής προσωπικότητα μεταφερμένη πάνω στα αυλάκια του
βινυλίου. Με εμφάνιση που δε προσδιορίζει εύκολα το ποιός είναι αφού η
ανδρόγυνη εμφάνιση του άλλοτε τον μεταμορφώνει σε ντίβα και άλλοτε σε ροκ σταρ.
Παρόλα αυτά, η εικόνα του δεν θα μονοπωλήσει, δεν θα προκαλέσει και σίγουρα δεν
είναι το νόημα των όσων θέλει να πει. Είναι το συμπλήρωμα στο κράμα ενός
ευφυέστατου καλλιτέχνη που ακόμη και σε τετριμένους στίχους όπως στο I know i'm
Late σε κάνει να νιώθεις πως κάτι βαρυσήμαντο έχει επενδυθεί εκεί. Ο τρόπος που
χορεύει, ο τρόπος που κρατά το μικρόφωνο ή ακόμη που τρώει ένα παγωτό ξυλάκι
ενώ παίζει πλήκτρα και τραγουδά σε live εκτέλεση του Chords φορώντας στρασάτη
φαρδιά μπλούζα, δείχνουν την πολυεπίπεδη προσωπικότητα του αλλά και τον άκρως
θεατρικό του χαρακτήρα. Ο κόσμος του θεάτρου σε μια επανασύνδεση με τη μουσική
που έχει ανάγκη την εικόνα. Οι περιορισμοί του θεάτρου που ο Jef εξαφανίζει
βλέποντας τη μουσική σαν ένα μέσο για να κάνει τη δική του λήψη ως άλλος
σκηνοθέτης. Πέρασε κάποτε άλλωστε απο το θέατρο αποφασίζοντας σύντομα πως θα
ηθέλε να πάρει τα δικά του πλάνα έχοντας για κάμερα τη μουσική του.
Οι συνθέσεις του Jef δύσκολα μπορούν να αντιγραφούν, πόσο μάλλον να μπουν σε
κατηγορίες προσδιορισμού των ειδών που αντιπροσωπεύουν. Αυτό είναι το πρώτο που
συμπεραίνει κανείς ακούγοντας το About Singers που ξεκινά το LP. Punk rock,
ηλεκτρονική και pop με στίχους που απαγγέλει σχεδόν ανέκφραστος τονικά αλλά με
πολλά σκαμπανευάσματα που οδηγούν σε μια γλυκύτατη μελωδία με κατάληξη τις
ηλεκτρικές κιθάρες που φέρνουν σε David Gilmour εποχές σκίζοντας το κομμάτι.
Παράξενο και το ότι κάποιο κοινό χειροκροτά στο απότομο κλείσιμο του κομματιού.
Ο παραγωγός του δίσκου βιάζεται να βγάλει μπροστά το κομμάτι-hit που βρίσκεται
στη θέση νούμερο 2 και πρόκειται να κάνει ντεμπούτο με μεγάλη επιτυχία το
περασμένο φθινόπωρο στον στον αέρα του Republic 100,3.
Αγγίζοντας το θέμα της ομοφυλοφιλίας, ο Barbara εκδηλώνει την ευελιξία για την
οποία μιλούσαμε πριν. Σε chill
funk ρυθμό λέει χαρακτηριστικά: “I know the source of your shame, I have once
gone through this pain, Come and unwind with me, baby” καιπαίζειμετιςλέξειςπροφέρονταςτο “baby” σαν “bay-bay”. Οι μικρές αυτές λεπτομέρειες
που δείχνουν το πόσο έξυπνα χρησιμοποιεί τους αστεϊσμούς του,
συναντώνται στο αμιγώς χιουμοριστικό Erection και ίσως ένα από τα πιο δυνατά
κομμάτια του δίσκου μαζί με το Chords. Με τη βοήθεια της Laetitia
Sadier και τα βραχνά φωνητικά της, αφήνει κάτι παραπάνω απο σεξουαλικά
υπονοούμενα τραγουδώντας: “They won’t run, They won’t stray, You can pound
them anyway”. Τι ακριβώς πρόκειται να τριφτεί ή να χτυπηθεί εδώ ;!
Από τα 12 τραγούδια του LP, ουσιαστικά γίνεται αρκετά περίπλοκη η διαδικασία
του να διαλέξει κανείς αυτό που λάμπει περισσότερο ως δημιούργημα πέρα ακόμη
και από την κατηγορία “επιτυχία”. Τα κομμάτια διαδέχονται το ένα το άλλο
στον κατάλληλο χρόνο το καθένα έτσι ώστε να ακούσεις να ξεδιπλώνονται βάσει
σχεδίου όλες οι συχνότητες εκπομπής του μεγαλείου του Καναδού. Σε πρόσφατη
συνέντευξη του επιβεβαιώνει το ξεχωριστό του μουσικού του ήθους λέγοντας πως
όταν σκέφτεται τη λέξη ντουέτο, στο νου του έρχεται αυτό του Peter Gabriel με
την Kate Bush. Προφανώς θα σκεφτόταν το “Games Without Frontiers”, που
βρίσκεται κοντά στα δικά του ακούσματα. Ο glamorous Jef Barbara αφήνει για
το τέλος το καλύτερο κατά τη γνώμη μας κομμάτι. Αν αυτό δεν αποτελεί ακόμη ένα
από τα τεχνάσματα του, είναι το επιστέγασμα μιας δουλειάς που προσδιορίζεται
επακριβώς από τους στίχους του Florida Is The Future. “You’re in the
future”. Πράγματι, το μέλλον της πειραματικής pop, το μέλλον της απέριττης αλλά
τόσο ακαταμάχητης ηλεκτρονικής και new wave είναι ο Jef Barbara.
Ακούστε ολόκληρο το LP εδώ
Τον Μιχάλη Αποστόλου τον ακούτε κάθε Σαββατοκύριακο 16:00-18:00 στον Republic 100.3
