No exit ή, αλλιώς, «η κόλαση είναι οι άλλοι». Ο λόγος για το πιο πολυπαιγμένο θεατρικό έργο του Γάλλου υπαρξιστή φιλόσοφου Jean –Paul Sartre, ο υπαρξισμός του οποίου συμπυκνώνεται στο ότι η ύπαρξη προηγείται της ουσίας και ο άνθρωπος είναι «καταδικασμένος να είναι ελεύθερος». Το No Exit είναι ένα φιλοσοφικό – θεατρικό δοκίμιο με θεματικό πυρήνα του την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου.
Πρωταγωνιστές είναι τρεις άνθρωποι εντελώς άγνωστοι μεταξύ τους, ο Βραζιλιάνος δημοσιογράφος Ζοζέφ Γκαρσέν, η υπάλληλος ταχυδρομείου Ινέζ Σεράνο από τη γαλλική επαρχία και η χήρα Εστέλλα Ριγκώ από το Παρίσι. Και οι τρεις έχουν πεθάνει και οδηγούνται σε ένα δωμάτιο με τέσσερις τοίχους, σε ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον με ελάχιστα αντικείμενα. Εκεί βρίσκονται σε μια στατική κατάσταση ζωντανών – νεκρών. Αν και στην ουσία είναι «εντελώς» νεκροί. Έτσι, συνυπάρχουν μέσα σε αυτόν τον μεταφυσικό χώρο στον οποίο δεν υπάρχει χρόνος ούτε και επαφή με την γη. Που και που βλέπουν εικόνες και πρόσωπα από την προηγούμενη πεπερασμένη ζωή τους, χωρίς ωστόσο να μπορούν να παρέμβουν σε αυτά. Μένουν αδρανείς.
Μέσα στο δωμάτιο είναι ο ένας αντιμέτωπος με τον άλλον. Στην αρχή ήρεμοι και συγκρατημένοι, μιλούν για τη ζωή τους με μια προσποιούμενη άνεση και αφήνοντας τα μελανά τους σημεία κρυφά, κι έπειτα ταραγμένοι και ενοχικοί επιδίδονται σε συγκρούσεις και αψιμαχίες. Μέσα από τις συγκρούσεις, και συνειδητοποιώντας πλέον για τα καλά πως δε θα φύγουν ποτέ από εκεί, αποκαλύπτουν σιγά σιγά ολόκληρη τη ζωή τους, απογυμνώνουν τον ψυχισμό τους, κρίνονται και κρίνουν.
Και έτσι, «η κόλαση είναι οι άλλοι», καθώς ξεκινά ένας φαύλος κύκλος από ενοχές, φόβους, επιθέσεις, εξαρτήσεις και ψυχολογικά βασανιστήρια. Το πρόβλημα του συνεχούς ετεροπροσδιορισμού, η ανάγκη να πείσει ο ένας τους άλλους για την «αθωότητά του», η επίπλαστη αίσθηση της ελευθερίας που θα επέλθει μόνο από την επιδοκιμασία των άλλων. Αλλά και τα νεύρα, το θόλωμα του μυαλού, η τρέλα και οι τύψεις. Καθώς το δυσκολότερο είναι να πείσει κανείς τον εαυτό του πρώτα.
Η θεατρική ομάδα ρίSκο σε συνεργασία με το Αβέρτο Θέατρο καταφέρνει να αποδώσει επιτυχημένα τον κόσμο του Sartre. Στην αρχή της παράστασης ο ρυθμός είναι πιο αργός με αποτέλεσμα να προσπαθεί ο θεατής να κατανοήσει περί τίνος πρόκειται. Στην πορεία, ωστόσο, ο ρυθμός γίνεται πιο γρήγορος και η παράσταση κρατά την προσοχή του θεατή καθώς ξεδιπλώνονται οι χαρακτήρες και φαίνεται το πέπλο μυστηρίου το οποίο σκεπάζει την πλοκή του έργου. Δε λαμβάνει χώρα κάποια κορύφωση στο πέρας της παράστασης, αυτό όμως οφείλεται στο γεγονός ότι το ίδιο το θεατρικό δεν έχει κάποια κορύφωση στην πλοκή του. Και αυτό μάλλον εσκεμμένα. Γιατί ο Sartre στοχεύει στο να υποδείξει το ατέρμονο της κατάστασης και να υπερτονίσει τη σχέση με τους άλλους και τη σχέση με τον εαυτό μας. Οι Ορέστης Παλιαδέλης, Λίλη Λαμπούδη και Έλενα Δαμίγου ενσαρκώνουν επιτυχώς τους βασικούς ρόλους του έργου κοινωνώντας στο κοινό την μεταφυσική αγωνία, το εύθραυστο της ανθρώπινης ύπαρξης, τη ματαιοδοξία και την ανάγκη για επιβεβαίωση.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Συγγραφέας: Ζαν Πωλ Σαρτρ
Μετάφραση: Θεατρική ομάδα ριSκο
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Οικονόμου
Σκηνικά : Θεατρική ομάδα ριSκο
Επιμέλεια Σκηνικών -Κοστούμια: Χριστίνα Μανώλα
Φωτισμοί: Στράτος Κουτράκης
Μουσική επιμέλεια: Βαγγέλης Οικονόμου
Βοηθοί φωτιστή: Νάσια Λάζου – Σταματία Σαπατόρη
ΔΙΑΝΟΜΗ:
(Με τη σειρά εμφάνισης)
ΒΟΥΒΟ ΠΡΟΣΩΠΟ: Αγγέλα Μπολέτση
ΘΑΛΑΜΗΠΟΛΟΙ: Σιδέρης Νανούδης – Δημήτρης Τσάκας
ΖΟΖΕΦ ΓΚΑΡΣΕΝ: Ορέστης Παλιαδέλης
ΙΝΕΖ ΣΕΡΑΝΟ: Λίλη Λαμπούδη
ΕΣΤΕΛΛΑ ΡΙΓΚΩ: Έλενα Δαμίγου
Συμπαραγωγή: Αβέρτο Θέατρο – Θ.Ο.ριSκο
