Η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών φιλοξενεί φέτος στη σκηνή της το 5οΦεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου με θέμα «Περιφέρεια: απομόνωση ή προοπτική», μια πρωτοβουλία της Grass Hopper Youth. Ένα τετραήμερο γεμάτο παραστάσεις από εφήβους, με τη βοήθεια σκηνοθετών, συγγραφέων και ηθοποιών, έρχεται να παρουσιάσει τη ματιά των παιδιών πάνω σε θέματα που αντιμετωπίζουν.
Ανησυχίες, φόβοι, ανασφάλειες, ερωτήματα εκφράζονται μέσα από την ομάδα και το «μαζί» που δημιουργείται μέσω της εμπιστοσύνης πάνω στη σκηνή. Μια πολυεπίπεδη εμπειρία για τους θεατές αλλά και τους ίδιους τους έφηβους που ανακαλύπτουν τον τρόπο να επικοινωνούν μέσα από την θεατρική γλώσσα που οι ίδιοι δημιουργούν για να μας μιλήσουν.
Η Ειρήνη Κουμπαρούλη, ηθοποιός – εμψυχώτρια μας μιλάει για το Φεστιβάλ και την εμπειρία της και νιώθουμε το πώς είναι να συνεργάζεσαι με εφήβους όταν ενδιαφέρεσαι να ανακαλύψεις τι κρύβεται από πίσω.
Αρχικά θα ήθελα να μου μιλήσεις για τον χαρακτήρα του Φεστιβάλ και για το κοινό στο οποίο απευθύνεται.
Το Φεστιβάλ οργανώνεται από την ομάδα GrassHopper Youth και τη Σοφία Βγενοπούλου. Δέκα διαφορετικά σχολεία –λύκεια και γυμνάσια-, δημιουργούν παραστάσεις τις οποίες θα παρουσιάσουν στη Στέγη σε ένα τετραήμερο φεστιβάλ από τις 23 μέχρι τις 26 Απριλίου. Διοργανώνεται ουσιαστικά μια θεατρική γιορτή για τους εφήβους οι οποίοι είναι σε μια ηλικιακή ζώνη η οποία βρίσκεται στο μεταίχμιο, ανάμεσα στα παιδιά και στους ενήλικες, που έχουν μια δική τους κουλτούρα, φωνή και ανάγκες. Το κοινό στο οποίο απευθύνονται τα παιδιά είναι οι ίδιοι έφηβοι αλλά και οι μεγαλύτερες ηλικίες όπως εκπαιδευτικοί, γονείς κλπ. Είναι κυρίως παραστάσεις από εφήβους για εφήβους, για να μιλήσουν για το δικό τους σύμπαν . Το Φεστιβάλ αυτό φιλοξενεί γνωστούς σκηνοθέτες και συγγραφείς που συνεργάζονται με τα παιδιά και δημιουργούν τα κείμενα και τις παραστάσεις. Αρκετές από αυτές είναι devised, δηλαδή δημιουργούνται μέσα από αυτοσχεδιασμούς .
Κύριοι ηθοποιοί είναι τα παιδιά. Ποιο βαθμό συμβάλλουν στη δημιουργία των ιστοριών που θα πουν;
Η συμβολή των παιδιών στην δημιουργία των ιστοριών είναι η μέγιστη καθώς αυτά διαμορφώνουν ως επί των πλείστων την εκάστοτε παράσταση. Τα ίδια τα παιδιά είναι αυτά που δίνουν φωνή στα έργα του Φεστιβάλ και αυτός είναι και ο σκοπός της GrassHopper Youth. Να εκμαιεύσει με έναν τρόπο, υλικό από τα παιδιά, τη θεματική τους, τη προβληματική τους , τις ανησυχίες και αντιστάσεις τους μέσω αυτοσχεδιασμών, κειμένων και ποικίλων άλλων τρόπων.
Θέμα του φετινού Φεστιβάλ είναι η «Περιφέρεια: απομόνωση ή προοπτική». Μίλησε μου λίγο γι' αυτό.
Περιφέρεια σημαίνει , έξω από το κέντρο. Η «περιφέρεια» σαν έννοια σχετίζεται με πολλές σημασίες. Οι έφηβοι ως άνθρωποι εκτός του κέντρου λήψης αποφάσεων θα μπορούσαν να είναι μια περιφέρεια που σχετίζεται με την ηλικία. Ακόμη, αν μιλάμε για ανθρώπους που ζουν σε παραμεθόριες περιοχές , εκφράζουν την εμπειρία του να ζεις στην περιφέρεια που σχετίζεται με τον τόπο. Ή αν σκεφτεί κανείς με οικονομικά ή κοινωνικά κριτήρια, η εμπειρία του να ζεις ενταγμένος ή απομονωμένος από ομάδες σχετίζεται με το ζήτημα της περιφέρειας. Στην παράσταση που δουλεύω εγώ για παράδειγμα, αναφερόμαστε σε μια ηλικιακή περιφέρεια που έχει να κάνει με παιδιά που δεν είναι ακριβώς παιδιά αλλά ούτε και έφηβοι ακόμη.
Πως ανταποκρίνονται οι έφηβοι στην πρόκληση του κοινού; Πολλά από αυτά επιθυμούν να γίνουν ηθοποιοί;
Τα παιδιά αντιμετωπίζουν τη σκηνή σαν ακόμα μία αφάνταστη πρόκληση. Άλλα ντρέπονται , άλλα βρίσκουν το φυσικό τους χώρο, άλλα πειραματίζονται. Και στο τέλος, όλα μαζί γελάνε και ανυπομονούν πότε θα ξαναπαίξουν. Μερικά από αυτά έχουν συμμετάσχει σε θεατρικές σχολικές παραστάσεις στο παρελθόν και έχουν μια προηγούμενη εμπειρία.
Όπως και να' χει δεν είναι μια εύκολη διαδικασία .Στη πορεία της ,αρκετές φορές, παιδιά αποφασίζουν να αποχωρήσουν, Το οποίο όμως είναι υγιές γιατί νιώθουν πως αυτό δεν τους ταιριάζει, Για τα υπόλοιπα, είναι σημαντικό το ότι επιμένουν και παραμένουν στη διαδικασία παρά τη σωματική και ψυχική κόπωση που απαιτείται . Αρκετά άλλα παιδιά δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με το θέατρο, όμως για κάποιους λόγους που ανακαλύπτεις στη πορεία ενδιαφέρονται και εμπλέκονται στο Φεστιβάλ παρά την ντροπή και την εσωστρέφεια τους. Αυτές οι περιπτώσεις είναι πολύ ενδιαφέρουσες γιατί υπάρχει υλικό να δοθεί και ωραίος θησαυρός αν ψάξεις καλά. Κάποια άλλα παιδιά γοητεύονται από την εμπειρία του να είσαι σε μια ομάδα και να δουλεύεις, ή από την επικείμενη έκθεση τους σε ένα μεγάλο κοινό και σε μια σκηνή σαν τη Στέγη. Ορισμένες ομάδες έχουν λάβει μέρος και στο παρελθόν στο Φεστιβάλ και τις καλούμε ξανά. Σίγουρα η επιστροφή τους σχετίζεται και με την προηγούμενη εμπειρία τους. Η Grass Hopper Youth έχει δημιουργήσει μια ομάδα, την «Μεικτή», η οποία αποτελείται από παιδιά που έχουν συμμετάσχει ξανά και ξανά στο Φεστιβάλ.
Θέλω να μου μιλήσεις για τη δική σου συμμετοχή στο Φεστιβάλ και πως νιώθεις δουλεύοντας με παιδιά για ένα εφηβικό φεστιβάλ σαν κι αυτό.
Αποτελώ βοηθός της Κατερίνας Σκουρλή, μιας εκ των τριών που αποτελούν την ομάδα της Grass Hopper,και μαζί με την Κατερίνα και τον Βαγγέλη Κυριάκου δουλέψαμε μα το 1ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου .Η δικιά μου δουλειά είναι αυτή του εμψυχωτή αλλά και παράλληλα του βοηθού σκηνοθέτη .
Αποτελεί κάτι δύσκολο και γοητευτικό ταυτόχρονα, να δουλεύεις με εφήβους. Τα παιδιά και εμείς δημιουργούμε μία σχέση εμπιστοσύνης πού πρέπει να κερδηθεί και έπειτα τα ίδια είναι αυτά που θα σου δείξουν τον τρόπο συνεργασίας . Πρέπει να μπορείς να τους ανοιχτείς και να τους δώσεις την ευκαιρία να σου δώσουν υλικό αλλά και στην πορεία να περάσουν καλά με αυτό, τη στιγμή που θα πρέπει να βρίσκονται εκεί και να δείχνουν πειθαρχία στη δουλειά που πρέπει να γίνει. Η εφηβική ηλικία είναι μια ηλικία που όσο εύκολα δοκιμάζει κάτι καινούριο τόσο εύκολα το απορρίπτει στη συνέχεια και γι' αυτό το λόγο είναι δύσκολο να τα κρατήσεις εκεί . Νιώθω πως κινούμαι σε ένα πεδίο που βράζει και θέλει να εκφραστεί, όχι όμως με τον τρόπο ενός παιδιού αλλά ούτε και με την γνώριμη γλώσσα ενός επαγγελματία ηθοποιού. Βλέπω παιδιά να αλλάζουν μέσα από το θέατρο και την ομάδα συνεχώς!
***
Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου: 23-26 Απριλίου στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Συγγρού 107 Αθήνα
Οργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια: Grass hopper Youth – Σοφία Βγενοπούλου, Βαγγέλης Κυριακού, Κατερίνα Σκουρλή
Υπεύθυνη εκπαιδευτικού προγράμματος: Μυρτώ Λάβδα
Για περισσότερες πληροφορίες:
http://www.sgt.gr και σχετικά με το «ταξίδι» της Ειρήνης Κουμπαρούλη επισκεφτείτε: http://koubarouli.blogspot.gr
Αναλυτικό πρόγραμμα:
ΠΕΜΠΤΗ 23 Απριλίου
21.00 Ομάδα Grasshopper «Το τέρας στο διάδρομο» του David Greig
Βετεράνοι του Φεστιβάλ, παίζουν, χορεύουν και τραγουδούν, απογειώνοντας μια παράσταση –γιορτή για το εφηβικό θέατρο και ζωντανεύουν το… «Τέρας στον διάδρομο». Ένας ύμνος στη δημιουργικότητα, τη γενναιότητα και τη μεγαλοψυχία που κρύβουμε μέσα μας.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 Απριλίου
18.00 Ειδικό Γυμνάσιο Ιλίου «Ιστορίες με καλό τέλος»
9 μαθητές του ειδικού σχολείου Ιλίου με σοβαρές κινητικές και νευρολογικές παθήσεις συνεργάστηκαν με την grasshopper youth τους τελευταίους 5 μήνες, αυτοσχεδίασαν, έγραψαν και παρουσιάζουν τη δική τους παράσταση. Ένα καθρέφτισμα μιας στιγμής μας. Εκείνης που νιώσαμε αδύναμοι. Εκείνων των στιγμών που βρεθήκαμε να έχουμε «ειδικές ανάγκες».Και στο σκοτάδι, όταν νιώθουμε όλοι ίσοι απέναντι στη μοναξιά, έχουμε την ευκαιρία να καταλάβουμε. Και να είμαστε καλύτεροι άνθρωποι όταν τα φώτα ξαναανάψουν.
19.00 Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών «Όχι και τόσο άγριο» του Ανδρέα Φλουράκη
Ο Ανδρέας Φλουράκης γράφει μαζί και για τους εφήβους, ο Δημήτρης Ξανθόπουλος σκηνοθετεί. Ας μιλήσουμε για το σεξ, ας μιλήσουμε για την ανεπιθύμητη εφηβική εγκυμοσύνη! Γιατί όχι;
«Τι; Τίποτα. Τι έχεις; Διάφορα. Πες μου. Άστο.»
Μια παράσταση για όλα τα τίποτα, τα διάφορα και άστο, στη ζωή ενός εφήβου.
20.00 1ο Λύκειο Ηλιούπολης «Συναντήσεις στις άκρες του ορίζοντα»
Η μακροχρόνια στήριξη του Φεστιβάλ από τον Βοηθό συνήγορο του Παιδιού, εξελίσσεται φέτος σε μια συγκινητική συνεργασία. Η ομάδα του 1ου Λύκειου Ηλιούπολης στην πρώτη της συμμετοχή στο Φεστιβάλ, «συναντά» μέσα από ένα διαδικτυακό φόρουμ 18 εφήβους από όλη την Ελλάδα,από την Κομοτηνή έως το Τυμπάκι, από το Αιτωλικό έως τους Λειψούς. Μια πρωτότυπη «αλληλογραφία» των τελευταίων μηνών γίνεται παράσταση, οι φωνές των «άλλων» αυτών συνομήλικων, φτάνουν σε εμάς και μας οδηγούν όχι μόνο σε ένα ταξίδι να τους μάθουμε καλύτερα, αλλά και σε μια περιπέτεια αυτοεπίγνωσης, και παρατήρησης της δικής μας αστικής ζωής.
21.00 6ο Λύκειο Νέας Ιωνίας «Αντωνυμία» του Evan Placey
Η αναζήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας μιας έφηβης και το θάρρος της επιλογής απέναντι σε μια κοινωνία που κωφεύει και προσποιείται μέχρι τελικής πτώσης. Για μια ακόμα χρονιά ένα έργο από το Connections του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας σε σκηνοθεσία της Γεωργίας Μαυραγάνη.
22.00 Ομάδα Grasshopper «Το τέρας στον διάδρομο» του David Greig
Επανάληψη
ΣΑΒΒΑΤΟ 25 Απριλίου
14.00 2ο Ομήρειο Γυμνάσιο Νέας Σμύρνης – Βουλή των Εφήβων «Εμείς και ο κόσμος: Ένα απροειδοποίητο τεστ»
Σε συνεργασία με τη Βουλή των Εφήβων, η ομάδα της Νέας Σμύρνης με επικεφαλής τον Ηλία Βογιατζηδάκη και τη Μυρτώ Πανάγου συγκέντρωσε υλικό από εκατοντάδες έφηβους από όλη την Ελλάδα και «χαρτογραφεί» τη σχέση καθενός τους με τις έννοιες πατρίδα, χώρα, περιθώριο και απομόνωση.
15.00 1ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου «Λίγο πάνω λίγο κάτω λίγο πριν λίγο μετά»
Πώς μπορούν τα κορίτσια, στην αρχή της εφηβείας, να συναγωνιστούν μια μπάλα ποδοσφαίρου; Γιατί τα αγόρια τις κοιτούν τρομαγμένα; Ποια είναι τα μεγάλα θέματα της ζωής όταν είσαι γύρω στα 14 με 15; Μα πόσο πιο μεταβατική μπορεί να είναι μια εποχή από την πρώτη αυτή φάση της εφηβείας; Μια devised παράσταση από την πρώτη συμμετοχή και πρώτη συνεργασία με την Grass hopper youth του 1ου γυμνάσιου Χαϊδαρίου.
16.00 Μικρό Θέατρο Αγρινίου «Λύκοι στη χώρα των τραυμάτων»
Τώρα είσαι μεγάλος, τώρα είσαι μικρός.Τώρα πάλι μεγάλος και τώρα πάλι μικρός. Όπως οι πτυσσόμενοι έφηβοι. Εξαρτάται πάντα από το τι θέλουν οι γονείς απ' αυτούς. Μια παράσταση απο προσωπικές ιστορίες εφήβων, σαν παιχνίδι ακροβασίας ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο. Φιλοξενούμε με μεγάλη χαρά μια παράσταση από την περιφέρεια, με το Μικρό Θέατρο Αγρινίου και την Κατερίνα Καραδήμα στη σκηνοθεσία.
17.00 1ο Λύκειο Ηλιούπολης «Συναντήσεις στις άκρες του ορίζοντα»
Επανάληψη
18.00 6ο ΕΠΑΛ Αθηνών «Η Φοινικιά» του Χρήστου Χωμενίδη
Μία γλυκόπικρη ιστορία και ένα ταξίδι στις ρίζες τους για δύο εφήβους της Αθήνας του σήμερα με καταγωγή από την Αλβανία, που όμως δεν νιώθουν ούτε Αλβανοί ούτε Έλληνες. Ίσως γιατί κανείς δεν τους αφήνει αρκετό χώρο ώστε να νιώσουν ότι ανήκουν κάπου. Μήπως λοιπόν πρέπει αυτόν τον χώρο να τον δημιουργήσουν μόνοι τους; Ο Χρήστος Χωμενίδης γράφει ένα νέο ελληνικό θεατρικό έργο για έφηβους,μετά από ένα αξέχαστο και συγκινητικό συναπάντημα με τους μαθητές του 1ου ΕΠΑΛ Αθήνας, αποκλειστικά μετανάστες 1ης και 2ης γενιάς.
19.00 1ο Λύκειο Ηρακλείου «Άρτζι μπούρτζι και λουλάς»
Στο κέντρο, η Ακρόπολη. Λίγο νοτιότερα, το Ναύπλιο και το Μπούρτζι. Στην περιφέρεια, ο Φώτος Τζαβέλλας, η Μασσαλία, ο Πόντος, ένα πικ-απ της δεκαετίας του '80. Τι θα συνέβαινε, αν όλα αυτά τα ίχνη του παρελθόντος μια μέρα εξαφανιζόντουσαν; Αναζητώντας τους ιδιοκτήτες των αναμνήσεων και τους κληρονόμους των κειμηλίων ανάμεσα στους μαθητές του 1ου ΓΕΛ Ν.Ηρακλείου. Μια devised παράσταση από τον Γιάννη Λεοντάρη και την Άρτεμις Μάνου για δεύτερη χρονιά μαζί μας.
20.00 Ομάδα Grasshopper «Το τέρας στον διάδρομο» του David Greig
Επανάληψη
21.30 6ο Λύκειο Νέας Ιωνίας «Αντωνυμία» του Evan Placey
Επανάληψη
ΚΥΡΙΑΚΗ 26 Απριλίου (επαναλήψεις)
14.00 Ειδικό Γυμνάσιο Ιλίου «Ιστορίες με καλό τέλος»
15.00 Μικρό Θέατρο Αγρινίου «Λύκοι στη χώρα των τραυμάτων»
16.00 1ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου «Λίγο πάνω λίγο κάτω λίγο πριν λίγο μετά»
17.00 2ο Ομήρειο Γυμνάσιο Νέας Σμύρνης – Βουλή των Εφήβων «Εμείς και ο κόσμος: Ένα απροειδοποίητο τεστ»
18.00 Πρότυπο Πειραματικό Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών «Κάτι όχι και τόσο άγριο» του Ανδρέα Φλουράκη
19.00 1ο Λύκειο Ηρακλείου «Άρτζι μπούρτζι και λουλάς»
20.00 6ο ΕΠΑΛ Αθηνών «Η Φοινικιά» του Χρήστου Χωμενίδη
21.00 Ομάδα Grasshopper «Το τέρας στον διάδρομο»