Άλλοι τα σώματα ιππικού κι άλλοι των πεζικάριων
κι άλλοι λένε πως είναι τα καράβια
το πιο όμορφο σ' αυτόν τον μαύρο κόσμο.
Μα εγώ για τον καθένα λέω πως είναι ο έρωτάς του
Μ' αυτούς τους στίχους της Σαπφώς αλλά και με τον
Ύμνο στην Ομορφιά του Charle Baudelaire ξεκινάει το εξαιρετικά ενδιαφέρον και ναι, πολλά υποσχόμενο ακόμη από τον τίτλο, βιβλίο του Αλέξανδρου Νεχαμάς, Μόνο μια υπόσχεση ευτυχίας – η θέση του ωραίου στην Τέχνη και στη Ζωή.
Ανεπτυγμένο σε τέσσερα κεφάλαια, το δοκίμιο μας φέρνει κοντά με τις θεωρίες του Πλάτωνα αλλά και του Schopenhauer περί ομορφιάς αλλά και έρωτος, γιατί τελικά αυτά τα δύο μάλλον πάνε μαζί. Αν και όπως υποστηρίζει το βιβλίο, η ομορφιά δεν είναι μόνο μία για όλους, όπως άλλωστε και ο έρωτας. Ποιος κρίνει τι είναι όμορφο και τι όχι; Υπάρχουν κριτήρια αξιολογικά; Και πόση αξία δίνεται σε κάθε εποχή στην ομορφιά;
Παίρνοντας παραδείγματα από την τέχνη, κυρίως της ζωγραφικής, αλλά και από κινηματογραφικές ταινίες, κομμάτια κλασικής μουσικής και βιβλία το έργο τείνει να μας κοινωνήσει την παρακάτω αλήθεια: πως όμορφο είναι πάντα αυτό που αρέσει στους άλλους, και κατόπιν αυτό που αρέσει σε μας. Αν κάτι ενστικτωδώς μας αρέσει εμάς τους ίδιους, χωρίς την μεσολάβηση ενός τρίτου προσώπου – ενός αντίζηλου, ενός άλλου διεκδικητή του ωραίου- τότε, αυτό φαίνεται να συμβαίνει επειδή αυτό το κάτι που μας ελκύει έχει κάτι κρυφό, κάτι άγνωστο και απρόσιτο. Τι παράξενα όντα είμαστε οι άνθρωποι! Ή μήπως όχι;
Ένα βιβλίο που αξίζει κάποιος να διαβάσει κυρίως για τον τρόπο με τον οποίο η φιλοσοφία και τα ρεύματά της, καθώς και τα ρεύματα της τέχνης, έρχονται κοντά μας, γίνονται κατανοητά και επιβεβαιώνουν αυτό που ήδη υποψιαζόμασταν: πως η φιλοσοφία είναι η τέχνη της ζωής.
υγ. Θα 'θελα να κλείσω με μια αγαπημένη φράση του Henri Michaux επί του θέματος. Λέει λοιπόν ο Γάλλος συγγραφέας πως
οι ανόητοι βλέπουν το ωραίο μόνο στα ωραία πράγματα. Ίσως μετά από αυτό το βιβλίο να μπορέσουμε να συμφωνήσουμε (ή και όχι).
Book info
Τίτλος: Μόνο μια υπόσχεση ευτυχίας – η θέση του ωραίου στην τέχνη και στη ζωή
Συγγραφέας: Αλέξανδρος Νεχαμάς
Μετάφραση: Ελένη Φιλιππάκη
Εκδόσεις: Νεφέλη, 2010
Σειρά: Φιλοσοφία
Σελίδες: 151