“Έχουν κοπεί οι δεσμοί μας με κάθετι κανονικό”
Με την Κάτια Γέρου είχαμε κλείσει τηλεφωνικό ραντεβού για το μεσημέρι της Κυριακής προκειμένου να συνομιλήσουμε για την παράσταση του Θεάτρου Τέχνης στην οποία πρωταγωνιστεί με τίτλο “Περιμένοντας τον Γκοντό” σε σκηνοθεσία Κ. Καπελώνη, που ξεκίνησε απο χτες στο Δημ. Θέατρο Καλαμαριάς. Την πέτυχα την ώρα που παρακολουθούσε τα δελτία ειδήσεων γύρω από την συνάντηση των πολιτικών αρχηγών στο Προεδρικό Μέγαρο. “Δε νιώθετε πως σήμερα περιμένουμε κάτι που δεν θα έρθει μάλλον ποτέ?” την ρώτησα αστειεύομενος. “Απολύτως” συμφώνησε και γέλασε. Η κουβεντα μας μόλις είχε ξεκινήσει…
Αν κατάλαβα καλά, δίνετε μια πολιτική τοποθέτηση για το έργο μέσα από την δίκη σας παράσταση ?
Και να μην το θέλαμε αυτο θα γινόταν. Τα πράματα έτσι όπως τα ζούμε είναι απίστευτα πιεστικά αλλά από την άλλη και το ίδιο το έργο είναι από την γέννηση του βαθύτατα πολιτικό. Στην τέχνη βέβαια αυτό πολλές φορές παραβιάζεται ανάλογα με την ανάγνωση που κάνεις. Εμείς όμως νιώσαμε την ανάγκη να το δούμε ακριβώς όπως είναι για να διαπιστώσουμε την βαθύτερη αξία του κειμένου. Νομίζω πως έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που έργα όπως αυτό του Μπέκετ μας αφορούν άμεσα. Δεν αρκεί η απόσταση ασφαλείας. Δεν αρκεί να είμαστε απολιτίκ ή να λέμε “εμείς να κάνουμε τη δουλειά μας”.
Πως ένα έργο που στηρίζεται στην ανδρική παρουσία επενδύει σε έναν θίασο γυναικών?
Όταν ρωτήσαμε τον σκηνοθέτη μας, τον Κωστή Καπελώνη, πως ακριβώς στηρίζει αυτή την επιλογή, μας απάντησε πως διαβάζοντας το κείμενο έκανε μια πολύ απλή σκέψη: Οι ρόλοι αυτοί είναι κλοούν. Και ο κλοουν δεν έχει ούτε ηλικία, ούτε φύλο. Είναι ένα όν περιφερόμενο που χλευάζει, δακρύζει, γελάει. Είναι επομένως άφυλοι και άχρονοι. Θα ήταν λάθος επομένως να προσέξουμε το φύλο. Το όποιο φύλο μόνο του άλλωστε δεν εξελίσσεται. Η αναπαραγωγή των ανθρώπων απαιτεί την συντροφικότητα των δύο φύλων.
Ένα πολύ ιδιαίτερο στοιχείο στο έργο, όπως είπατε, είναι η ιδιότητα του χρόνου.
Οι χαρακτήρες αυτοί ζουν υπό τον απόηχο ενός σοκ και δέους, γιατί κάτι φοβερό θα πρέπει να συνέβη για να ζουν κάτω από αυτόν τον τρόμο. Νιώθουν πως χρονικά έχουν έρθει τα πάνω – κάτω. Ο χρόνος διαστέλλεται επομένως με τον τρόπο που ένας αστροναύτης ζει την ιδιότητα της βαρύτητας στο διάστημα. Είναι τρομακτικό πως αυτή η καθημερινότητα και η κανονική ροή των γεγονότων έχει διακοπεί. Και όταν βιώνουν τις σιωπές αντιδρούν με έναν αστείο, παράδοξο τρόπο γιατί είναι πολύ βαριά σαν αίσθηση. Αν σκεφτούμε ότι το έργο γράφτηκε μετά τον Β΄Π.Π. Κατανοούμε έτσι την φιλοσοφία του Μπέκετ. Τρομάζω όμως σκεπτόμενη πως 70 χρόνια μετά αυτή η αίσθηση είναι μετέωρη πάνω από τα κεφάλια μας. Ευτυχώς που υπάρχει η Τέχνη για να μας υπενθυμίζει ότι δεν είναι η πρώτη φορά.
Είστε αισιόδοξη σε σχέση με τα μελλούμενα?
Φοβισμένη είμαι. Κρατάω όμως ως θετικό στοιχείο πως οι κουβέντες των ανθρώπων πλέον είναι περισσότερες και ο καθένας δεν φοβάται πια να τείνει το χέρι του προς τον άλλον. Και επίσης επιδιώκουμε όλοι την ενημέρωση μας για να καταλάβουμε τι γίνεται. Είναι πολύ σημαντικό γιατί πολίτες με γνώση δεν μπορείς να τους κοροϊδέψεις τόσο εύκολα.
Στην απελπισία του όμως κάποιος δεν μπορεί να οδηγηθεί σε λανθασμένες αποφάσεις? Νομίζω πως οι πρόσφατες εκλογές δεν φανέρωσαν με την ανάδειξη ακραίων δυνάμεων κάτι τέτοιο?
Δεν κατηγορώ αυτούς τους ανθρώπους. Υπάρχει ένας κομμένος ομφάλιος λώρος με ότι θεωρούμε κανονικό. Όταν έχουν κοπεί οι δεσμοί μας με την παιδεία, με την εξασφάλιση της οικογένειας, όταν πλασάρεται ως προοπτική η ανεργία, πως μπορεί να μην σαλέψει ο κόσμος! Κατηγορώ επομένως την καμένη γη που φτιάχτηκε απο όσους διαχειρίστηκαν αυτά τα ζητήματα χρόνια τώρα. Ένα ευνομούμενο κράτος τιμάει τους εργάτες του, τσακίζει την διαφθορά. Προσωπικά όταν με ρωτάνε για τους κακούς μαθητές μου, γιατί είμαι και καθηγήτρια σε σχολή υποκριτικής, η απάντηση μου είναι ότι δεν φταίνε αυτοί που είναι κακοί αλλά εγώ που δεν τους έδωσα να το καταλάβουν. Σε ένα κράτος που όλα επιτρέπονται ποιος λέτε ότι έχει την ευθύνη? Μπορεί και να κάνω λάθος σε όσα λέω. Αλλά αν το βουλώσουμε είναι μεγαλύτερο λάθος. Ξέρετε κάτι? Η παράσταση μας αυτή είχε τέραστια επιτυχία στην Αθήνα αλλά θυμάμαι με διπλή ευχαρίστηση και συγκίνηση την υποδοχή που είχαμε όταν την παρουσιάσαμε στις Φυλακές Κορυδαλλού. Αυτή νιώθω πως είναι η ευθύνη μας μέσα από την Τέχνη. Να συνομιλήσουμε και να έρθουμε κοντά με κάθε άνθρωπο.