Γράφει η Φανή Εμμανουήλ
Το Mickey 17 του Bong Joon Ho είναι η πλέον πολυαναμενόμενη ταινία της τελευταίας διετίας. Η ταινία ανακοινώθηκε το 2023 με προγραμματισμένη κυκλοφορία για το 2024, κάτι που είχε δημιουργήσει ήδη μεγάλη ανυπομονησία στο σινεφίλ κοινό καθώς θα ήταν η πρώτη του δουλειά μετά το πολυβραβευμένο Parasite του 2019. Ωστόσο, η ημερομηνία κυκλοφορίας του άλλαξε αρκετές φορές: πρώτα μετατέθηκε για τις 31 Ιανουαρίου 2025, στη συνέχεια για τις 18 Απριλίου, και τελικά ορίστηκε για τις 7 Μαρτίου 2025. Εγώ την είδα πριν από περίπου έναν μήνα στη Berlinale. Όπως ήταν προφανές, οι προσδοκίες ήταν πολύ υψηλές, και η ταινία με αποζημίωσε και με το παραπάνω.
Το premise είναι πολύ πιο απλό από αυτό που μας έδειξε το τρέιλερ και βασίζεται στο μυθιστόρημα του Edward Ashton, με τίτλο Mickey7. Ο Mickey (Robert Pattinson) και ο παιδικός του φίλος ο Timo, χρωστάνε λεφτά σε έναν crime lord μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να ανοίξουν την δική τους επιχείρηση με donuts. Για να τον αποφύγουν αποφασίζουν να αφήσουν την γη και να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα στο governmental spaceship που ταξιδεύει προς τον παγωμένο πλανήτη Niflheim για να εξερευνήσει την πιθανότητα της εγκαθίδρυσης ενός human colony.
Αρχηγός αυτού του προγράμματος είναι ο Marshall, ένας αποτυχημένος πολιτικός, πιστή απεικόνιση του Donald Trump, που τον ενσαρκώνει ένας Mark Ruffalo στον χωρίς υπερβολή, καλύτερο ρόλο της καριέρας του. Στο πλευρό του είναι η γυναίκα του, Toni Colette για την οποία είμαι πλέον πεπεισμένη πως μπορεί να ανταπεξέλθει στο μέγιστο με όποια genre και να καταπιαστεί, αλλά και μια ομάδα ethically ambiguous επιστημόνων που τείνουν απλά να συμφωνούν με ότι τους «προτείνει» ο κυβερνήτης τους.
Ο Mickey χωρίς να έχει ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, εγγράφεται (χωρίς καν να το καταλάβει) στο πρόγραμμα ως expandable – ένα ανθρώπινο πειραματόζωο, του οποίου οι αναμνήσεις και τα βιοδεδομένα αποθηκεύονται σε σκληρό δίσκο, επιτρέποντας την επανεκτύπωση του σώματός του σε ατελείωτα αντίγραφα του σώματός του, κάθε φορά που πεθαίνει. Αυτά αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμα, καθώς η δουλειά του περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εισπνοή αερομεταφερόμενων ιών που διαλύουν τους πνεύμονες και την έκθεσή του σε θανατηφόρα επίπεδα ακτινοβολίας. Όπως είπε και ο σκηνοθέτης στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε, «είναι μια ιστορία για την εργατική τάξη» και αυτό που τον τράβηξε περισσότερο και τον έκανε να θέλει να την φέρει στην μεγάλη οθόνη, είναι πως η δουλειά του Mickey είναι κυριολεκτικά το να πεθαίνει για την δουλειά του.
Η ταινία είναι κατά βάση κωμωδία. Μια κοινωνική σάτιρα και μια αλληγορία για τον καπιταλισμό και την εποχή Trump (πόσο ειρωνικό πως γράφτηκε όταν όλοι νομίζαμε πως η περίοδος αυτή είχε τελειώσει μια και καλή). Παράλληλα θίγει και θέτει ερωτήματα για τα όρια της βιοηθικής και της κλωνοποίησης. H βάση του όμως είναι το σχόλιο που κάνει κατά του καπιταλισμού. Όπως και στις προηγούμενες ταινίες του σκηνοθέτη, έτσι και εδώ, ο μεγαλύτερος εχθρός είναι ο καπιταλισμός. Το Mickey 17 φαίνεται να αντλεί τα βασικά συστατικά που δούλεψαν καλύτερα στις προηγούμενες αγγλόφωνες δουλειές του, Snowpiercer και Okja, και να τα επανεντάσσει με κάποια νέα δεδομένα που όχι μόνο δεν φαίνεται repetitive, αντ’ αυτού ενισχύει αυτό που θέλει να πει ανανεώνοντας αυτά που έχει ήδη πει.
Μία από τις παράξενες αντιφάσεις του καπιταλισμού είναι ότι οι άνθρωποι με σαφώς καθορισμένους ρόλους συχνά εκτιμώνται πολύ λιγότερο από εκείνους του οποίου το κύριο καθήκον είναι να προβάλλουν μια αίσθηση αυτοσημαντικότητας. Στο πλαίσιο αυτής της καπιταλιστικής κοινωνίας, είτε είναι η δική μας, είτε μια potential space colony που αιωρείται στο παγωμένο διάστημα, ο εκάστοτε ρόλος των κατώτερων μελών της είναι αρκετός για να δικαιολογηθεί κάθε είδους σκληρότητας. Η δουλειά του Mickey, είναι να πεθαίνει, και επειδή είναι η δουλειά του, κανείς δεν αμφισβητεί τις συνέπειες που υποφέρει όσο το επαναλαμβάνει μέρα με τη μέρα. Ο Bong Joon Ho αποτυπώνει με χιούμορ την απάνθρωπη παράνοια αυτού του χειριστικού συστήματος με σκηνές που έκαναν ολόκληρη την αίθουσα να γελάει δυνατά, όσο ο πρωταγωνιστής έπρεπε να βγει στο διάστημα για έναν επικίνδυνο περίπατο για να επισκευάσει ένα σπασμένο κομμάτι από το διαστημόπλοιο (και να βγάλει την στολή του όταν του ζητήθηκε), να ελέγξει αν ο αέρας του πλανήτη μεταφέρει έναν ιό παρόμοιο με τον Έμπολα και να νοσήσει ώστε το σώμα του να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή του εμβολίου. Κάθε φορά που o Mickey πέθαινε, ένας νέος παραγόταν από τον εκτυπωτή DNA. Την πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό, κάποια μέλη του πληρώματος συγκεντρώνονται για να κρατήσουν και να παρηγορήσουν το ευάλωτο, γυμνό του σώμα. Όμως, όταν φτάνουμε στο 10ο και 11ο αντίγραφο, κανείς δεν ασχολείται ιδιαίτερα. Τον αφήνουν να πέσει στο πάτωμα, με τον μοναδικό τεχνικό στο δωμάτιο να παίζει παιχνίδια στο tablet του.
Ακούγεται πάντως περισσότερο δραματικό απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα. Και σε αυτό ευθύνεται 100% η ερμηνεία του Pattinson ο οποίος πλέον δεν έχει να αποδείξει τίποτα, μπορεί να κάνει τα πάντα. Όταν δε κάτι πάει στραβά με τους κλώνους και δύο Mickeys με εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες συναντιούνται και συγκρούονται, είναι η ευκαιρία να ξεδιπλωθεί το ταλέντο του Robert σε όλο του το μεγαλείο, καθώς πετυχαίνει κάτι που δεν το έχω ξαναδεί ποτέ, το να έχει απόλυτη χημεία με τον εαυτό του.
