Μια ταινία την ημέρα | Η τελευταία οικογένεια του Πολωνού Γιαν Ματουσίνσκ

Πλάνα από το ΦΚΘ

Ξεκίνημα φεστιβάλ χτες, μια γλυκειά ομολογουμένως (αλλά βροχερή) νύχτα, με μια πικρή (βροχερή) ταινία: Η
τελευταία οικογένεια του Πολωνού Γιαν Ματουσίνσκι. Αντιγράφω από το δελτίο τύπου. Μια αντισυμβατική, καθηλωτική βιογραφία του Πολωνού σουρεαλιστή ζωγράφου Σντζίζουαφ Μπεκσίνσκι, που συνήθιζε να καταγράφει κάθε σκηνή της οικογενειακής του ζωής με την αγαπημένη του βιντεοκάμερα. Ο Μπεκσίνσκι είναι ένας τρυφερός άνθρωπος με αραχνοφοβία, παρά τις άγριες σεξουαλικές του φαντασιώσεις και τις δυστοπίες που αρέσκεται να ζωγραφίζει. Η γυναίκα του προσπαθεί να κρατήσει την οικογένεια ενωμένη, αλλά ο γιος τους τούς δημιουργεί προβλήματα, με τα βίαια ξεσπάσματά του και τις απειλές του πως θ' αυτοκτονήσει.

Έχοντας ζήσει για ένα μικρό διάστημα σε αυτή την παγωμένη ανατολική γωνιά του κόσμου, τα τοπία και τα συμπλέγματα που αντίκρυσα στον προτζέκτορα μου φάνηκαν αρκούντως οικεία αλλά ταυτόχρονα κι απόμακρα. Το χιόνι, η παγωνιά, ο λιγοστός ήλιος περνάει στα σώματα και τα πνεύματα. Τα οποία καταφεύγουν σε αυτοαναφλεγόμενες ακρότητες για να ξεσπάσουν. Ο νεαρός Πολωνός σκηνοθέτης εδώ παίζει ένα κωμικό δράμα με σουρντίνα. Τη σουρντίνα που επιβάλλει το ίδιο το ψυχρό περιβάλλον του χώρου. Μια δυσλειτουργική οικογένεια (αλήθεια υπάρχει και καμιά λειτουργική;) όπου ο καθένας προσπαθεί να την βρει για να ξεφύγει από την ανατολικοευρωπαϊκή κενότητα: Ο μπαμπάς ζωγραφίζει πίνοντας κόκα κόλα, η μαμά κλείνει τα μάτια στην πραγματικότητα για να μην τρελλαθεί, η γιαγιά τρελλαίνεται και ησυχάζει κι ο γιος είναι ο τύπος που όπως λέμε δεν την παλεύει. Όλες οι οικογένειες είναι μικρές αταξινόμητες ψηφίδες του παρανοϊκού αυτού κόσμου. Ο πατέρας εδώ προσπαθεί να βρει το αντίδοτο στο θάνατο. Και το βρίσκει στην βιντεοκάμερα. Και βιντεογραφεί συνεχώς. Προφανώς ξέρει πως ότι γράφει δεν πεθαίνει. Ή έστω μένει για λίγο παραπάνω ζωντανό… Κλείνω με μια ατάκα της γιαγιάς προς τη μητέρα: Ποιος από το σπίτι λες να πεθάνει πρώτος; Το φεστιβάλ κινηματογράφου μόλις άρχισε.

Η ταινία θα προβλήθεί ξανά: