Photo Credits: Kosmas Efremidis
Ας πάρουμε τα πράγματα από το τέλος. Οι πόρτες της κατάμεστης αίθουσας Αιμίλιος Ριάδης στο κτίριο Μ2 του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης ανοίγουν και οι θεατές ξεκινούν να αποχωρούν με ένα χαμόγελο ικανοποίησης που ίδιο συνάντησα μόνο σε συναυλίες και κονσέρτα ασύλληπτα και ανεπανάληπτα. Όσοι τυχεροί βρέθηκαν το βράδυ της Κυριακής 16 Σεπτεμβρίου σε αυτή την αίθουσα, έζησαν μιάμιση ώρα μουσικής πανδαισίας. Από τον μποτιλιαρισμένο από κόσμο διάδρομο που οδηγεί στο φουαγέ μέχρι και τον προαύλιο χώρο έξω από το τεράστιο κτίριο, άκουγες παντού μόνο μια συζήτηση. Όλοι προσπαθούσαν να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς είχε συμβεί μπροστά τους, στα αυτιά τους, στις καρδίες τους και να εξηγήσουν στους εαυτούς τους πόσο σημαντικό ήταν αυτό που έζησαν μόλις πριν μερικά λεπτά. Μόνο χαμογελαστά, ενθουσιασμένα πρόσωπα λες και είχε ικανοποιηθεί μια μεγάλη τους επιθυμία.
Το πιο τρομερό και όμορφο της βραδιάς ήταν πως όσο η συναυλία των Grandbrothers εξελισσόταν, οι ίδιοι οι συντελεστές μας αποκάλυπταν βήμα βήμα από που προερχόταν αυτό το υπέροχο και πανέξυπνα δημιουργημένο ηχητικό αποτέλεσμα. Ανάμεσα στις παύσεις των κομματιών, ο Erol Sarp και ο Lukas Vogel παίρνοντας διαδοχικά τον λόγο, εξηγούσαν τους ρόλους του καθένα αλλά και την πεμπτουσία του μουσικού project της συναυλίας. Παράξενο, πρωτοποριακό και για εμάς τους θεατές μια εξαιρετική ευκαιρία το ότι βρισκόμασταν μπροστά στην εκτέλεση ενός πειράματος. Θα πετύχαινε τελικά ;
Η ιδέα ήταν η χρήση ενός αυτοσχέδιου συστήματος ηλεκτρομαγνητικών επικρουστήρων, τοποθετημένων πάνω σε ένα κλασικό πιάνο που άλλοτε χρησιμοποιείται ως ένα είδος κρουστού με χτυπήματα στα ξύλινα μέρη του και άλλοτε ως χορδή που πάλλεται για να δώσει αυτόν τον μοναδικό ήχο. Μέχρις εδώ όλα ήταν στα χέρια του Sarp, που έπαιζε τις μελωδίες στα πλήκτρα ή χτυπούσε με αυτοσχέδια άκαμπτα καλώδια σημεία στο πιάνο. Από εκεί και πέρα η ηλεκτρονική μουσική ιδιοφυΐα του Lukas, παραλάμβανε τη σκυτάλη. Με λογισμικό που ο ίδιος σχεδίασε, οι φυσικά παραγόμενοι ήχοι από τις χορδές και τις κρούσεις στο πιάνο, μεταφέρονται στον υπολογιστή, ψηφιοποιούνται, σε αυτούς προστίθενται εφέ και την ίδια στιγμή ανακατευθύνονται επιδέξια στην έξοδο για τα ηχεία. Το αποτέλεσμα είναι απλά καθηλωτικό. Χωρίς καμία συνθετική πηγή ήχου, με ότι ακούγαμε να προέρχεται από το μεγάλο πιάνο και με μια άρτια συντονισμένη με τους γερμανούς συμφωνική ορχήστρα 18 συνολικά οργάνων, νομίζαμε πως ήμασταν μάρτυρες της σύνθεσης ενός φουτουριστικού επικού soundtrack ακριβώς τη στιγμή της γέννησης του.
Νομίζω πως αυτό ακριβώς ήταν το μυστικό της υπεροχότητας και του υπερβατικού της βραδιάς. Η επί τόπου, ολοζώντανη και εξολοκλήρου αντισυμβατική παραγωγή ήχων αυτοσχεδιασμού, τοποθετημένων ανάμεσα σε κλασικούς ήχους από βιολί, κοντραμπάσο, κλαρινέτο και κρουστά της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Το έχει ίσως η γερμανική κουλτούρα, να προσπαθεί να επιστρέψει στους φυσικά παραγόμενους ήχους. Κλασικό παράδειγμα είναι αυτό του επίσης γερμανού πιανίστα Hauschka, ο οποίος χρησιμοποιεί την ίδια λογική παιξίματος, χρησιμοποιώντας όμως αντικείμενα αραδιασμένα ανάμεσα στις χορδές του πιάνου, που παράγουν τυχαίους ήχους και μια χαοτική πιανιστική ατμόσφαιρα. Οι Grandbrothers δεν ένωσαν απλά την κλασική σύνθεση με τη μοντέρνα πειραματική μουσική. Aπέδειξαν σε κάποιους απελπισμένους ή και κουρασμένους από την επανάληψη και την απουσία εμπνεύσεων στη μουσική ακροατές, πως ευτυχώς η μουσική δεν πρόκειται να βαλτώσει ποτέ. Όσο καλλιτέχνες όπως αυτοί θα καταφέρνουν να κουνήσουν την καρδιά μας από τη θέση της, θα υπάρχει ακόμα ελπίδα. Ελπίδα για δημιουργία μουσικής που δεν έχουμε ξανακούσει και κυρίως που δεν έχουμε ξανανιώσει. Απόδειξη για όλα αυτά, η solo (χωρίς τη συνοδεία της ορχήστρας) εκτέλεση του συγκλονιστικού, απόλυτα συναισθηματικού και ολοδικού τους White Nights κάπου στη μέση της συναυλίας.
Στη μουσική δεν θα πρέπει να ψάχνουμε για το κερασάκι στην τούρτα, θα πρέπει να αναζητάμε το σωστό παντεσπάνι, τη σωστή βάση. Η σαντιγί και οι στρώσεις είναι εύκολο να προστεθούν μετά. Η σωστή βάση εδώ ήταν η ιδέα της σύνδεσης μιας ορχήστρας με τον σύγχρονο ηλεκτρονικό ήχο δυο πρωτοπόρων μουσικών, των Grandbrothers. Μπράβο στους ανθρώπους του Reworks Festival και στους συντελεστές που ευχαρίστησε ο ίδιος ο μουσικός διευθυντής του φεστιβάλ, Αναστάσης Διόλατζης. Ναι, αυτό είναι πολιτισμός !
Reworks Agora
Photo Credits: Alexandros Oikonomidis / Giannis Oumoudoumidis
