Η νέα ταινία του φωτογράφου και σκηνοθέτη Corbijn, μας φέρνει σε επαφή με τον άνθρωπο James Dean, αυτόν που κρύβεται πίσω από το είδωλο, πίσω
από τις φωτογραφικές εικόνες της εποχής. Όμως κυρίαρχος φορέας ιδεών της
ταινίας δεν είναι ο Dean,
αλλά ο δημιουργός των φωτογραφιών του (και άρα ο ίδιος ο σκηνοθέτης, όντως
φωτογράφος καλλιτεχνών και ο ίδιος). Εικόνες του φωτογράφου Dennis Stock του περιοδικού Life. Όπως λέει ο σκηνοθέτης, «η ταινία δεν είναι
τόσο για τον Dean,
όσο για τον φωτογράφο, μια ταινία για τον δημιουργό και το θέμα του,» το
δημιουργό και το δημιούργημα, θα προσθέσω εγώ. Αυτή λοιπόν, την σχεδόν
αδιάσπαστη σχέση αναβιώνει ο Corbijn ,στην ταινία με γλυκιά, γρήγορη ρεαλιστική οπτική, jazz ρυθμό και εσάνς του 50’, και όλα βαίνουν όπως ακριβώς μας αρέσει στον κινηματογράφο. Με
επιστροφή σε εποχές που αγαπάμε δίχως να έχουμε ζήσει.
Free wheeling counter culture εποχές, νέοι που βγαίνουν από τα όρια των
πουριτανικών αξιών της μεσοαστικής οικογένειας των ΗΠΑ, ζωή μυθοποιημένη. Σκιά
και φως. Είδωλα και ουσία. Αποτύπωση μιας στάσης ζωής, που ασχέτως αν
λειτουργεί ή αν ποτέ λειτούργησε , δεν παύει να δίνει μια γλυκάδα, έστω μυθοπλαστική,
στον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα. Και σε αυτά τα πλαίσια, η ταινία με σοβαρότητα
και παράλληλα ωραίο χιούμορ, σωστή εξέλιξη των χαρακτήρων, ερμηνείες που
πιάνουν την αίσθηση και επαναθεμελιώνουν τα ιστορικά πρόσωπα όπως τα
«γνωρίσαμε» (συγχαρητήρια στον Pattinson και στον DeHaanπου σηκώνουν την ταινία
στους ώμους τους), με ουσιώδη αφηγηματική εικαστικότητα, και επικέντρωση σε πλάνα
που είναι βγαλμένα από την τέχνη της φωτογραφίας δρόμου – πως θα μπορούσε άλλωστε
να μην πέσει βάρος σε αυτό, όταν ο σκηνοθέτης είναι και φωτογράφος και όταν οι
ταινία πλαισιώνεται από τούτη την ιδιότητα της στάσιμης εικόνας και της
αποφασιστικής στιγμής;- Ο τρόπος
διαχείρισης της ιστορίας και των νοημάτων φυσικά είναι άκρως υποκειμενικός –
πως βλέπει ο ίδιος το φαινόμενο Dean -, αφού προσπαθεί να δώσει κίνηση κινηματογραφική, κινηματογραφική
αφήγηση στη σταθερή αίσθηση της φωτογραφίας, όταν δηλαδή ο φωτοφράχτης ακινητοποιεί
μια στιγμή και την ταξιδεύει στην ιστορία. Όπως ακριβώς συμβαίνει με τις
γνωστές φωτογραφίες του JamesDean. Πλαισιώνει με
λεπτομέρειες, την αίσθηση της εποχής και του φωτογραφικού frame, ανάλογα με την προσωπική ερμηνεία, την
προσωπική εκτίμηση, αισθητική και ουσιαστική που έχει ο Corbijnγια το θέμα του. Ας σκεφτούμε δυο πόζες.
Τι συνέβη στη ζωή του Dean ανάμεσα σε αυτές; Πάνω σε αυτό το «ανάμεσα»
δομείται η ιστορία του έργου και γίνεται ένα νέο βίωμα. Ίνδαλμα και αυτό,
μυθοπλαστικό, όπως και η λειτουργική δύναμη κάθε τέχνης. Με όλα αυτά τα μέσα που ο Corbijn έχει στην διάθεση του και τα χρησιμοποιεί με
τρόπο σταθερό, σίγουρο και ώριμο, η ταινία σαν ολικό αποτέλεσμα ρέει. Απλά, νοσταλγικά,
ρομαντικά όπως θα θέλαμε να είναι η ζωή. Είναι όμως έτσι; Πίσω από την ξέγνοιαστη
διάθεση, κρύβεται μια άλλη ζωή στεγανή, όχι τόσο μποέμικα στημένη και τούτο
είναι το ουσιώδες περιεχόμενο της ταινίας. Για μερικούς το βάρος του starμsystem, των ευθυνών που γεννιούνται μπρος σε
ολόκληρη την ανθρωπότητα που σε παρακολουθεί, είναι τεράστιο. Δεν μπορούν να τα
βγάλουν πέρα εύκολα στον λάκκο των λεόντων, το Hollywood. Ο Dean είναι τσακισμένος και εξεγερμένος παράλληλα. Ο Dennis, εγκλωβισμένος στο να υπερβεί το επάγγελμα,
να μετατραπεί σε τέχνη. Η ελευθερία τους, τρόπος αντίδρασης στα βάρη που
κουβαλούν από την οικογένεια, την κοινωνία, την καθημερινότητα. Βάρη που κρατάνε
μέσα τους και τους τρώνε λίγο λίγο μέχρι να τους ξεσκίσουν. Θέλει στομάχι, θάρρος
και θράσος να βγει κάποιος αλώβητος από ένα σύστημα που μετρά την τέχνη σε πάκα
χρημάτων. Εξού και η φυγή. Ο Dean νιώθει άνθρωπος στο
πατρικό του στην Ιντιάνα και όχι στο φανταχτερό Λος Άντζελες – καλύτερα με τα
γελάδια στο χωριό, παρά με τα βόδια των στούντιο στην πόλη, λοιπόν. O Dennis βλέπει την ελευθερία σε επαφή με την μποέμικη ζωή του θέματος του. Και
τούτη η ζωή – σκιά και φως – όπως αρχικά είπα, μοιάζει τόσο αληθινή και
αποτυπωμένη γλυκά στην ταινία, όσο η σκιά και το φως που επιτρέπεται να
εισέρθει στο φιλμ, με στόχο την «μαγική» εμφάνιση της αλήθειας, από την στιγμή
που το φωτογραφικό κλικ, κάνει το τόσο δημιουργικό του άκουσμα.
