Ελλάδα. Γαλλία 2017, σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής, με τους: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Μαρίνα Καλογήρου, Θοδωρής Αθερίδης, Στάθης Ψάλτης, Ζέτα Δούκα, Αλέξανδρος Κολλάτος, Αργύρης Ξάφης, Μαρία Σκουλά
Η ταινία αφηγείται τη ζωή του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, τους έρωτες, τα ταξίδια και τα έργα του, από τα παιδικά του χρόνια μέχρι και το θάνατο του.
Οι βιογραφίες, ιδίως αυτές που καταπιάνονται με ευρέως γνωστά πρόσωπα, είναι από τα κινηματογραφικά είδη που προσεγγίζονται δύσκολα κυρίως σεναριακά.
Καλείται ο δημιουργός να αποφασίσει καταρχάς που θέλει να τοποθετήσει τον κεντρικό άξονα της αφήγησης του: στον άνθρωπο, στο έργο του, στη παιδική του ηλικία, στους έρωτες του κλπ. Καταφέρνει η συγκεκριμένη ταινία να υπερπηδήσει με ευκολία τον προβληματισμό αγνοώντας τον εντελώς, καθώς κεντρικός θεματικός άξονας δεν υπάρχει και δεν εστιάζει τελικά πουθενά. Αποτέλεσμα, ένα έργο μπερδεμένο, χωρίς συνοχή ή νόημα, γεμάτο φιλοσοφικές υπεραπλουστεύσεις, αυθαίρετες μεγαλοστομίες και ρηχούς μελοδραματισμούς.
Κάπου ανάμεσα στα αμήχανα τοπία των κακοφτιαγμένων green screen, στην ενοχλητική τοποθέτηση προϊόντων και την ξεκάθαρα τουριστική απεικόνιση των έργων και των ταξιδιών του Καζαντζάκη, η ταινία αποδεικνύεται μια εντελώς επιφανειακή προσέγγιση της κοσμοθεωρίας του σημαντικότερου Έλληνα συγγραφέα τον οποίο παρουσιάζει σαν μια αφελέστατη καρικατούρα.
Η ιστορία ξεκινά από τα παιδικά χρόνια του ήρωα στην Κρήτη και κυλά με παρουσίαση των ταξιδιών και των έργων του. Ωστόσο η αφήγηση, γεμάτη στοιχεία από τα βιβλία του που μεταφέρονται άτεχνα στη ζωή του, είναι χαοτικά ανακριβής με αποτέλεσμα οι θεατές που δε γνωρίζουν τίποτα για τη ζωή του Καζαντζάκη να αποχωρούν από την αίθουσα παντελώς πλανημένοι και όσοι γνωρίζουν κάποια πράγματα, γεμάτοι σύγχυση και αμφιβολία. Εκτός αυτού ο Σμαραγδής, που είχε ο ίδιος την επιμέλεια του σεναρίου έπεσε στην παγίδα να γεμίσει το φιλμικό χρόνο με αποφθέγματα, την πλέον αντικινηματογραφική σεναριακή ευκολία.
Οι ηθοποιοί δίνουν ευτυχώς ερμηνείες μάλλον αξιοπρεπείς, αν σκεφτεί κανείς ότι παλεύουν με ένα σενάριο γεμάτο μελοδραματισμούς και υπερβολές. Ο Καζαντζάκης ωστόσο δεν είναι ο μοναδικός χαρακτήρας που κακοποιείται. Η γυναίκα του Ελένη Σαμίου ( η πρώτη του γυναίκα η Γαλάτεια Αλεξίου τη γλίτωσε, καθώς απουσιάζει από την ταινία ) φαίνεται να υπάρχει μόνο για να του φέρνει γράμματα και να του δακτυλογραφεί τα βιβλία, σε σκηνές μοτίβο που επαναλαμβάνονται πανομοιότυπα η μία μετά την άλλη, μονταζιακό λάθος που κάθε πρωτοετής φοιτητής σκηνοθεσίας μαθαίνει να αποφεύγει. Το χειρότερο έρχεται ωστόσο, με την ακατανόητη προσέγγιση του Σικελιανού, που σε μια προσπάθεια ίσως να εμπλουτιστεί με χιούμορ η ταινία, παρουσιάζεται σαν κάτι ανάμεσα στον Ηλία Ψινάκη και τον Σαλβατόρ Νταλί.
Συνοψίζοντας, αν οι ταινίες του Σμαραγδή ήταν πάντα κάπως άνευρες ή προβληματικές, αυτή είναι αφόρητα κακή. Πρόκειται τελικά για έναν σκηνοθέτη, που αγαπά να καταπιάνεται με μεγάλες προσωπικότητες, αλλά πάντα θαμπώνεται από τα θέματα του.
