HomeCinemaΕξώστης ΘJacques Rivette: H Νουvelle Vague Κλείνει τις...

Jacques Rivette: H Νουvelle Vague Κλείνει τις Σελίδες της.

Μία ανασκόπηση του έργου του περίφημου σκηνοθέτη που μας άφησε σήμερα στην ηλικία των 87.

Ο Jacques Rivette, υπήρξε από τις πλέον ξεχωριστές περιπτώσεις auteur της γαλλικής Nouvelle Vague. Με την χαρακτηριστική μακρά διάρκεια των ταινιών του και με το παρελθόν του ως κριτικός κινηματογράφου, όπως άλλωστε πολλοί σκηνοθέτες συνοδοιπόροι του, χαρακτηριστικά αναφέρω τον Godard και τον Truffaut, έχτισε μία σταθερή αλλά και αλλόκοτη, προσωπική πορεία στην 7η τέχνη.

Όταν ο Rivette γνώρισε τους καλλιτεχνικούς του συνοδοιπόρους στους κινηματογράφους του Παρισιού, ήταν ήδη ταγμένος στον σκοπό, με ιδιαίτερο πάθος για το σινεμά αλλά και οξυδέρκεια πάνω στο υλικό και τη φύση του. Ο Godard για αυτόν είχε δηλώσει πως ήταν λες και είχε μία προνομιούχα πρόσβαση στην κινηματογραφική αλήθεια. Έγραφε κριτικές στο περίφημο Cahiers du Cinema του Andre Bazin, αναλύοντας με αφιερώματα έργα των Nicholas Ray και Howard Hawks, ενώ το 1963 αντικατέστησε τον Eric Rohmer στην θέση του συντάκτη. Σύντομα όμως το πάθος του για το σινεμά τον κυρίευσε και ξεκίνησε μια μακρά καριέρα ως σκηνοθέτης.

Παρότι παρέμενε εμφανώς επηρεασμένος από το κλασσικό Hollywood, στιλιστικά επέμενε σε μία τάση συνδυασμού καθημερινών περιστάσεων με μία αίσθηση μαγείας και μυστηρίου παραπέμποντας πως η ζωή αποτελεί μία μακρά και περίπλοκη παράσταση. Οι πρωταγωνιστές του στέκονται απέναντι από το περίτεχνο αστικό τοπίο που αναμένεται κάπως να ξεκλειδωθεί. Όπως έχει πει και ο επιφανής κριτικός Jonathan Rosenbaum: κάθε του έργο κυριαρχείται από την αντιφατική σχέση, της ανάγκης να υπάρχει έλεγχος και κυριαρχία, και της ανάγκης απλά να αφεθεί. Ανοίγει τον εαυτό του στο παίγνιο και την εξουσία αλλοπρόσαλλων προσωπικοτήτων, για να παρατηρήσει πως θα εξελιχθεί η κατάσταση.

Σαφώς από τα χαρακτηριστικότερα του έργα είναι το διαρκείας 192 λεπτών Céline et Julie vont en bateau (Celine and Julie go Boating). Πρόκειται για ένα έργο που συνοψίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σκηνοθέτη: Δύο γυναίκες ανακαλύπτουν ένα μυστηριώδες σπίτι στο οποίο μία σειρά παράξενων γεγονότων καθημερινά λαμβάνει χώρα. Η γραμμή μεταξύ της τέχνης, της ζωής αλλά και της έννοιας της γυναικείας φιλίας οριοθετείται με μαεστρία. Ο σκηνοθέτης χτίζει έναν μοναδικό μυστικιστικό κόσμο που πλέει εντός λογοτεχνικών αναφορών και παιχνιδιάρικης προσέγγισης.

Χαρακτηριστικά του έργα αποτελούν επίσης μεταξύ άλλων, το περίφημο και πρώιμο του L'amour fou, όπου για άλλη μία φορά η ζωή συναντά την τέχνη, με φόντο την τραγωδία της Ανδρομάχης. Ξετυλίγονται τα προβλήματα των συντελεστών του έργου – κυρίως της πρωταγωνίστριας και του σκηνοθέτη, για να χτίσουν την δική τους τραγωδία.

…Αλλά και το πιο πρόσφατο La Belle Noiseuse που θεματικά πλησιάζει το Άγνωστο Αριστούργημα το Balzac, με έναν νεαρό και έναν πρώην καταξιωμένο ζωγράφο να εξερευνούν τα όρια της τέχνης, τοποθετώντας την κοπέλα του νεαρού στην μέση, ούτως ώστε ο μεγάλος καλλιτέχνης να ξαναδουλέψει ένα παλιό χαμένο έργο.

O Jacques Rivette αποτελεί σήμερα με το έργο του, από τις περιπτώσεις των καλλιτεχνών που έχουν κερδίσει αναγνωρισιμότητα αλλά λόγο της ιδιαιτερότητας της δουλειάς τους, μαζί με την μακρά της διάρκεια, δεν έχει αγγίξει το εντατικό ενδιαφέρον ενός ευρύ κοινού. Δυστυχώς, όπως συχνά γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, ο θάνατος τους αποτελεί μία υπενθύμιση για τα έργα που δεν έχουμε προσέξει αρκετά.

Related stories