…του
κομματικού ντε. Για λίγο. Και λίγο. Αλλά
αμαρτία εξομολογημένη ουκ εστιν αμαρτία
λένε φίλοι μου, γι'αυτο κι εγώ σήμερα θα
ξεγυμνώσω τα ρεζιλίκια μου μπροστά σας
κι ας με σταυρώσετε πετώντας μου πέτρες
και φραπεδες, σαν να είμαι ο Βαραββάς ή
ο Βενιζέλος.
Ήμουν
που λέτε κι εγώ στο πανεπιστήμιο ένα
από αυτά τα παιδιά των παρατάξεων. Δεν
κράτησε πολύ, δεν πήγα στη Μύκονο, ούτε
στην Αράχοβα κι έτσι έχασα αυτή τη
μοναδική εμπειρία να χορέψω Τσαλικη
πάνω στην μπάρα φωνάζοντας “περνάμε
σουουουουπερ”, ήμουν τόσο ξενέρωτη που
ούτε στο κάμπινγκ στη Χαλκιδική δεν έχω
πάει (δούλευα κιόλας) αλλά ήμουν από
εκείνα τα μικρά συνδικαλιστόνια των
μικρών πανεπιστημιακών τμημάτων που
μοίραζαν σημειώσεις και έβγαζαν
φωτοτυπίες με το κιλό, άκουγαν τον πόνο
της συμφοιτήτριας που δεν ήξερε ποιο
μάθημα να διαλέξει, έχω κάνει εφορευτική
σε 2-3 εκλογές στο τμήμα μου, έχω γιορτάσει
εκλογική νίκη στα μπουζούκια, έχω χωρίσει
συμφοιτητές που έπαιζαν ξύλο για τα
παραταξιακά, έχω τσακωθεί κι εγώ η ίδια
για το τραπεζάκι μας και τις αφίσες κι
έχω κολλήσει και μερικές κι εγώ η ίδια,
ρυπαίνοντας τον χώρο του πανεπιστημίου
και τα δόντια μου με κομματάκια σελοτειπ.
Ναι, είμαι μια από αυτά τα μιαρά ανθρωπάρια
κι αναλαμβάνω όση ευθύνη μου αναλογεί
για όλα αυτά που σας ενοχλούν στις
κομματικές παρατάξεις στα πανεπιστήμια.
Η
συνδικαλιστική μου πορεία, παρότι
προδιαγραφόταν λαμπρή, δεν κράτησε
πολύ, γιατί ήμουν κι εγώ παιδί χαοτικό
και νευρικό και ας πούμε ότι κάπου στην
πορεία δεν τα βρήκαμε. Μετά, με όσους
συνέχισαν στα πολιτικά οι δρόμοι χώρισαν
ούτως ή άλλως μιας κι εγώ διάλεξα δουλειά
που γενικώς δεν συνδυάζεται με κομματική
ένταξη – ή δεν θα έπρεπε να συνδυάζεται
αλλά αυτό είναι μια άλλη ενδιαφέρουσα
ιστορία.
Τα
κακά των φοιτητικών παρατάξεων τα
ξέρετε. Από την ρύπανση που ανέφερα
παραπάνω, ως τις στρεβλώσεις που
προκαλούσε η συμμετοχή τους στα διοικητικά
του πανεπιστημίου. Τα πολιτικά μαθήματα
που παίρνεις από αυτές όμως δεν σας τα
λέει κανείς από όσους περάσαν. Γιατί
πέρασαν πολλοί. Πολλοί από αυτούς
ασχολούνται και σήμερα με την πολιτική,
με διάφορους τρόπους κι από διάφορες
θέσεις, μέσα ή γύρω από την πολιτική.
Μάθημα
πολιτικού κυνισμού, κεφάλαιο πρώτο:
στοίχημα ότι θα θυμούνται πόσο εκπαιδευτικό
ήταν για κάποιον που θέλει να πολιτευτεί,
να δει τι πάει να πει στην πράξη “κομματικός
μηχανισμός”. Σας βλέπω ήδη που σουφρώνετε
τις μύτες σας με απαξίωση, αλλά δεν
είδατε ποτέ νεολαίους των κομμάτων να
σταυρώνουν ψηφοδέλτια υποψηφίων; Να
μοιράζουν φυλλάδια; Να τρέχουν από πίσω
τους στις λαϊκές; Δεν είδατε ποτέ
νεολαίους να κάνουν κινητοποίηση και
να γεμίζουν αίθουσες σε ψηφοφορίες ή
ομιλίες στελεχών, βουλευτών, ακόμη και
προέδρων και πρωθυπουργών; Ή μήπως με
τη λέξη “μηχανισμός” φαντάζονται
κάποιοι μόνο μια σκοτεινή ομάδα σε
κάποιο κρυφό υπόγειο;
Μάθημα
πολιτικού κυνισμού, κεφάλαιο δεύτερο:
τα “κουκιά”. Τα κουκιά, δηλαδή οι ψήφοι,
ο υπολογισμός των οποίων στα οργανωτικά
κάθε εκλογικής μάχης είναι το Α και το
Ω. Από τις φοιτητικές εκλογές, που ο κάθε
υποψήφιος λέει πόσους θα φέρει να τον
ψηφίσουν, ως τις εσωκομματικές εκλογές
για συνέδρους και ούτω καθεξής. Αυτό
που συνηθίζω να λέω “ψηφοθηρία λιανική”
είναι πολιτικό μάθημα κύριοι. Κάποτε
έτσι ξεκινούσε κάποιος από κοινοτάρχης
για να γίνει στη συνέχεια δήμαρχος. Τους
μηχανισμούς και το “λαουτζίκο” πολλοί
εμισησαν, το κουκί κανείς. Ρωτήστε και
τους βουλευτές που εκλέγονται στην
επαρχία και σφίγγουν χέρια σε λιτανείες
και χοροεσπερίδες και τοπικά ΤΕΙ για
να σας πουν.
Μάθημα
πολιτικού κυνισμού, κεφάλαιο τρίτο: η
πειθαρχία στην ιεραρχία. Γιατί, όπως
και τα κόμματα, έτσι κι οι παρατάξεις
στο πανεπιστήμιο, δεν είναι ούτε φόρουμ
ιδεών, ούτε λέσχες προβληματισμού. Έχουν
ιεραρχία, έχουν στάδια εξέλιξης, έχουν
αυτούς που κάνουν τον πολιτικό σχεδιασμό
και τους εργάτες που κολλάνε αφίσες.
Πρώτα θα κολλήσεις αφίσα και μετά θα
γίνεις γραμματέας. Και φρόντισε να σε
συμπαθήσουν, φρόντισε να φτιάξεις δίκτυα
ανθρώπων, να δώσεις και να πάρεις και
να τάξεις, γιατί μόνο με την αφίσα ψηλά
ψηλά δεν φτάνεις. Όπως και στο κόμμα,
έτσι και στην παράταξη στο τάδε τμήμα,
θέλει τη δουλειά του και τις πλάτες του
το αρχηγιλίκι. Άπαξ και το πετύχεις
πρέπει να μάθεις και να το συντηρείς.
Να τριξεις δόντια, να δώσεις εντολές,
να κόψεις τον αέρα στους απείθαρχους,
να τους ξεφορτωθείς όταν σου κάνουν
ζημιά. Ζόρικο πράγμα η πολιτική, ακόμα
και των 19χρονων. Για να στο πω και με
δημοφιλές παράδειγμα, άσε το “West
Wing” και πιάσε το “House of
Cards”. Βοηθάει. Μονο να θυμάσαι ότι
καμιά φορά μπορεί να βρεθείς να ζεις
σκηνή από το “Yes Minister”. Γιατί,
όπως ίσως θα πρόσεξες, στα προσόντα του
αρχηγού δεν έβαλα ούτε την εξυπνάδα
ούτε την τυπική ικανότητα.
Γιατί
τα γράφω αυτά; Πριν από 3 εβδομάδες έγραψα
εδώ στον Εξώστη ένα άρθρο για τους
τριαντάρηδες που πρέπει επιτέλους να
βγουν μπροστά και στην πολιτική, όχι
επειδή βάζουν κάποιοι κριτήρια νεότητας,
αλλά επειδή λένε οι ίδιοι ότι το θέλουν.
Από τη μέρα που δημοσιεύτηκε το άρθρο
έχω λάβει πολλά σχόλια και μηνύματα. Τα
περισσότερα εξ'αυτων απαξιώνουν τη
συμμετοχή σε κόμματα και παρατάξεις κι
αποκαλούν όσους έχουν περάσει από αυτά
“παιδιά του κομματικού σωλήνα”. Θα
ήταν σχεδόν κατανοητό αν δεν έρχονταν
τέτοια μηνύματα από ανθρώπους που έχουν
όντως κι αυτοί περάσει από τέτοιους
μηχανισμούς και πολλοί εξ'αυτων
ασχολήθηκαν ή/και ασχολούνται ακόμα,
είτε μέσω πολιτικών κινήσεων στις οποίες
συμμετέχουν, είτε έχοντας εργαστεί στη
δημόσια διοίκηση δίπλα σε κάποιον
υπουργό και το κρύβουν ενοχοποιώντας
συμπολίτες τους που έκαναν τις ίδιες
επιλογές.
Κάπου
εδώ να πούμε λοιπόν ότι η πολιτική δεν
είναι ντροπή κι είναι παλιό παιχνίδι.
Οι κομματικοί μηχανισμοί, από τους
φοιτητικούς ως αυτούς που αναφέρονται
σε υψηλότερα κλιμάκια, δεν είναι ούτε
ντόπιο φαινόμενο, ούτε νέο, ούτε
αντιδημοκρατικό από μόνο του, εξ'ορισμου.
Εκτός αν κάποιοι επιθυμούν μια δημοκρατία
στην οποία θα γίνονται εκλογές χωρίς
οργανωμένα κόμματα, στην οποία δεν θα
υπάρχει κανενός είδους συνδικαλισμός,
φοιτητικός ή κλαδικός, αλλά κάτι άλλο,
το οποίο εγώ προσωπικά δεν το έχω
φανταστεί για να μπορώ να το περιγράψω.
Σε όσους όμως έχουν μετάσχει σε μηχανισμό,
δυσκολεύομαι να συγχωρήσω ότι το κρύβουν.
Η
απαξίωση των κομμάτων και της οργάνωσης
τους είναι μια εύκολη υπόθεση και μια
δημοφιλής εκστρατεία. Την διεξάγει με
μεγάλη προθυμία η Χρυσή Αύγη και κάθε
λογής αντισυστημικοι, γιαλαντζί ή κατα
δήλωση. Οι υπόλοιποι κάποια στιγμή
πρέπει να κάνουμε μια κουβέντα για τα
κόμματα στις σύγχρονες δημοκρατίες.
Που να πει και μερικές γενναίες ή και
κυνικές αλήθειες. Ότι ούτε τα κουκιά,
ούτε η κομματική πειθαρχία, ούτε οι
μηχανισμοί είναι ελληνικές πατέντες.
Η έλλειψη επαγγελματικών στελεχών και
τα φυτώρια στρατιωτών της παράταξης
μέσα στις σχολές μας, ναι, αυτά μπορεί
να είναι κιόλας. Δεν πας όμως να ισχυριστεις
ότι μπορείς να βγεις να λύσεις τα
προβλήματα της χώρας όταν ντρέπεσαι να
πεις ότι κόλλησες αφίσες, ούτε όταν
κρύβεις το κομματικό σου παρελθόν, ούτε
όταν παίζεις το παιχνίδι που παίζουν
όσοι είναι βεριταμπλ αντισυστημικοι.
Αν δεν σου αρέσει το παιχνίδι, πες μας
πως να το αλλάξουμε. Κι όπως λέει η
αμερικάνικη παροιμία, αν δεν αντέχεις
τη ζέστη, μην μπαίνεις στην κουζίνα.