Η ζωή δεν
είναι ούτε μαύρη ούτε άσπρη είναι γκρίζα. Είναι γκρίζα, γεμάτη κλισέ, στιγμές
που θα θέλαμε πολύ να είχαν soundtrack. Bach, Mozart, Coltrane…Στυλιζαρισμένα πλάνα, μυρωδιά
μουχλιασμένων σεντονιών, αλκοόλ, καπνός, λασπωμένα παπούτσια, κρύα μικρά
αυτοκίνητα και χιλιόμετρα. IDA. Paweł Pawlikowski.
Δεν θέλω να
ξεκινήσω να αραδιάζω το storyline. Η Ida δεν είναι ταινία, είναι όλα αυτά που
δεν είσαι άξιος στο σήμερα να αντέξεις. Είναι γκρίζα, μελαγχολική έχει γεύση
από ουίσκι και φτηνά τσιγάρα, «όστια»
και «θεία κοινωνία». Η Ida μου έδειξε εκείνο το βράδυ μέσα στα σκοτάδια της
κινηματογραφικής αίθουσας πως ακόμα υπάρχει ελπίδα. Πως υπάρχουν ακόμα κάποιοι
που κινούνται σε ανοδική πορεία.Η ζωή έχει μότο «ζήσε τα πάντα πριν τα
εγκαταλείψεις αλλιώς η θυσία σου δεν θα έχει και τόσο μεγάλη αξία» .
Πόλεμος,
σπασμένες υπάρξεις μια εποχή που γλείφει ακόμα τα νωπά της τραύματα. Πολωνία
του ΄60. Δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα άλλο παρά γκρίζα. Δεν παύει να είναι
όμως γοητευτική γεμάτη μικρούς λασπωμένους επαρχιακούς δρόμους, ειδυλλιακά δάση που κρύβουν ακόμη το θάνατο και τη σήψη
της γενοκτονίας. Οποιασδήποτε γενοκτονίας. Η Ιdaείναι άχρονη, είναι σύμβολο σε τέτοιο
βαθμό που σε κάνει σχεδόν να πονάς που δεν μπορείς να δεις τα κόκκινα μαλλιά
της. Είναι η κόκκινη σημαία τον προσωπικών ιδανικών μας που δεν τολμούμε να
χρωματίσουμε. Κι εκείνη από επιλογή έχοντας κάνει το ταξίδι της πια τα κρύβει
κάτω απ’ το Παπικό Ράσο όχι από φανατισμό αλλά από επιλογή.
Είναι η ίδια
επιλογή που οδηγεί το άλλο της μισό το τόσο αντίθετό της, μα κομμάτι της κ αυτό,
να κάνει το saltomortale ένα απλό, καθημερινό βήμα στο κενό. Wanda. Θα μπορούσες να είσαι κι έτσι. Ο
πόνος ζητά αναλγητικό. Το είδος της σιωπής που επιλέγεις. Θάνατος ή πορεία προς
την πνευματική ανόρθωση και θέαση του
απόλυτου.
-θέλεις να
έρθεις μαζί μου;
-και μετά;
-μετά θα
πάρουμε ένα σκύλο και θα παντρευτούμε.
-και μετά;
Μπορεί να
της απαντήσει κανείς με σιγουριά πως το μετά θα είναι καλύτερο απ’ το τώρα;
Μπορεί να της απαντήσει κανείς ικανοποιητικά γιατί νιώθουμε μια ακούσια πίκρα όταν την παρακολουθούμε να επιλέγει το πιο δύσκολο; Οι ψυχές μας
πεινάνε για μια στάλα αλήθειας, διψάνε για μια στάλα γκρίζας, υγρής ,
παλιάς, στυλιζαρισμένης, γνήσιας,
ερωτικής, αποτρόπαιας πραγματικότητας με το βάθος και τη ποιότητα που μας
αξίζει, υπογεγραμμένη από ένα σκηνοθέτη που στην ωριμότητά του επιστρέφει πίσω
στη γλώσσα και τις παιδικές του θύμισες.
Όλοι επιστρέφουμε. Κι όταν επιστρέφουμε πονάμε. Κι όταν πονάμε καλλιτεχνούμε.
Ο PawełPawlikowski μαζί με την εκπληκτική φωτογραφία του
LukaszZal έφτιαξαν μια ταινία με τα γνήσια χαρακτηριστικά του παλιού
νοσταλγικού κινηματογράφου κάνοντας με όμως να λέω με σιγουριά πως δεν έχω δεί
ξανά άλλη ταινία που να της μοιάζει.
Αν αναρωτιέστε κι εσείς τι γίνεται «μετά», είναι
αναγκαίο να βιώσετε την εμπειρία που
έχει όνομα IDA
Η ταινία
παίχτηκε στο 55ο Διεθνές Κινηματογράφου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια
παρουσίασης των τριών ταινιών φιναλίστ για το βραβείο LUX του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου, ενώ
παίζεται ήδη στις κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας.
