Όταν η σεξουαλικότητα εκτίθεται σαν αισθητική απόλαυση και η gay κουλτούρα αυτοπαρουσιάζεται μέσα από μια παλέτα ukiyo-e ξυλογραφίών διανθισμένων υπό την αίσθηση της pop art και των δεκαετιών του '80 και '90, το Άνωθεν υποδέχεται τον Dante Amoretto και οι τοίχοι του καλωσορίζουν μια έκθεση που αποστασιοποιείται από συντηρητισμούς και κοινωνικά πληκτικά σύνδρομα και εξερευνεί την σεξουαλικότητα όχι μόνο ως σαρκική απόλαυση αλλά χρησιμοποιώντας πολλά στοιχεία τα οποία μεταβάλλονται, αποκτώντας διεγερτικές ιδιότητες. Η gay αισθητική, οι ομοφυλοφιλικές προτιμήσεις, οι αντιδράσεις που προκαλούν αλλά και ο αντίκτυπός τους στην τέχνη, είναι μόνο μερικά από τα θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο Dante. Αν θες να μάθεις ποιος είναι, ψάξτον. Αν θες να δεις κάτι που αποκλίνει από τις στερεοτυπικές ομοφυλοφιλικές αντιλήψεις και τις βαρετές στιλιζαρισμένες κόπιες της gay art, παρακολούθησέ τον. Αν θες να μυηθείς σε έναν κόσμο που ξεχνά την γενετική του ύπαρξη και τις ιδιαίτερες προτιμήσεις του και επικεντρώνεται στην τέχνη με πιο πρωτότυπη και μοντέρνα οπτική, σκαρφάλωσε Άνωθεν.
Πώς προέκυψε η ιδέα για ένα project ταγμένο και αφιερωμένο στην gay art; Για χρόνια δημιουργούσα αρκετά παραδοσιακά έργα αλλά ένιωθα πως ήταν κάπως κενά καθώς δεν είχαν κάποιο σκοπό ή κατεύθυνση. Δεν με εξέφρασαν. Πάντα μου άρεσε η ερωτική τέχνη αλλά ντρεπόμουν να ασχοληθώ με αυτή γιατί είναι πολύ αρνητικά συνδεδεμένη στο μυαλό του κοινού, θεωρείται ταμπού. Παρατήρησα όμως μετά από έρευνα πως δεν υπάρχουν σύγχρονοι καλλιτέχνες, ειδικά στην Ελλάδα, που να την αντιμετωπίζουν σοβαρά. Έτσι σκέφτηκα να συνδυάσω παραδοσιακές τεχνικές με μια σύγχρονη αισθητική προσφέροντας μια νέα ματιά στη gay art.
Τι πραγματεύεται η έκθεση και τι εκφράζουν τα εκτιθέμενα έργα σου; Η έκθεση ως σύνολο έργων εξερευνά τη σεξουαλικότητα. Τα έργα συγκεκριμένα ασχολούνται όχι μόνο με το σώμα και τις σαρκικές απολαύσεις, τις οποίες στερεοτυπικά κατηγοριοποιούμε ως ελκυστικές, αλλά με πολλά στοιχεία τα οποία μεταβάλλονται αποκτώντας διεγερτικές ιδιότητες. Ειδικά στη gay κουλτούρα αυτό είναι εμφανές. Η τριχοφυΐα, τα μούσια, τα videogames, ο αθλητισμός, η αρχαία ελληνική τέχνη, έχουν με κάποιο τρόπο υιοθετηθεί από αυτήν και έχουν αποκτήσει ερωτική υπόσταση.
Πώς συνυπάρχουν οι ξυλογραφίες ukiyo-e, η gay κουλτούρα και η pop art αισθητική μέσα από μια ομοιογενή έκθεση; Τι ήταν αυτό που ήθελες να αποπνέει μέσα από αυτήν την συναλληλία; Μου αρέσουν οι ξυλογραφίες ukiyo-e λόγω του μινιμαλισμού και του μοναδικού συνδυασμού γραμμής και χρώματος που τις χαρακτηρίζει. Από αυτές εμπνεύστηκε η Δύση για να προχωρήσει στη μοντέρνα τέχνη. Οι ίδιες οι ξυλογραφίες βέβαια ήταν προ πολλού επηρεασμένες από τη ανακάλυψη της δυτικής προοπτικής. Με ελκύει αυτός ο διαπολιτισμικός διάλογος Δύσης, Ανατολής, αυτή η συνεργασία γραμμής και χρώματος. Η pop art και ο Andy Warhol μου έμαθαν πολλά. Συγκεκριμένα το πως πρέπει να εμπνέεσαι από τη μόδα, όχι για να πουλήσεις, αλλά για να μπορέσεις να μοιραστείς μια κοινή οπτική γλώσσα με το κοινό σου. Αλλιώς αυτά που δημιουργείς δεν ενδιαφέρουν κανέναν. Η gay κουλτούρα είναι στην ουσία η αφορμή, το κερασάκι στην τούρτα της όλης υπόθεσης. Είναι ταυτοχρόνως μια εσωτερική ανάγκη, μια κατεύθυνση. Έχει αστείρευτο απόθεμα θεματικών καθώς έχει μια μεγάλη αν και κρυφή ιστορία. Πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστεί σοβαρά από το εικαστικό κοινό.
Κρύβεται από πίσω κάτι άλλο πέρα από την σεξουαλικότητα και την ομοφυλοφιλική προτίμηση; Η σεξουαλικότητα είναι η κινητήριος δύναμη της ανθρωπότητας καθώς εμπεριέχει την ανάγκη για επιβίωση. Η ομοφυλοφιλία, όπως οτιδήποτε το οποίο αποκλίνει από αυτό που θεωρούμε κανονικό, έχει μια μυστηριώδη έλξη. Αντιτίθεται στο ένστικτο της επιβίωσης, βάζοντας σε προτεραιότητα το συναίσθημα, τον έρωτα. Αυτή η απόκλιση σου δίνει τη ικανότητα να βλέπεις τον κόσμο διαφορετικά. Δεν είναι τυχαίο πως οι μεγαλύτερες προσωπικότητες της ανθρωπότητας ήταν είτε ομοφυλόφιλοι, είτε ασεξουαλικοί ή θα λέγαμε κάπως queer. Στα έργα μου, με τη σεξουαλικότητα συνυπάρχει, ένας σουρεαλισμός, μια εσωτερική αναζήτηση, μια χιουμοριστική προσέγγιση του έρωτα και μια έντονη φιλοσοφική αντίληψη. Κανένα έργο όμως δεν παίρνει υπερβολικά σοβαρά τον εαυτό του, είναι λίγο σαν μυθιστορήματα του Τομ Ρόμπινς.
Απευθύνεται αποκλειστικά στις ομοσεξουαλικές ομάδες ή πρόκειται για ένα κάλεσμα απέναντι στο ευρύ κοινό; Η σεξουαλικότητα ανεξαρτήτως προσανατολισμού αφορά όλους μας, ειδικά το καλλιτεχνικό κοινό.
Έχει απήχηση σε όλες τις κοινωνικές ομάδες ανεξαρτήτως σεξουαλικής προτίμησης; Ή μιλάμε ακόμα για μια συντηρητική προσέγγιση του κόσμου που δεν φαίνεται έτοιμος και εύκολα προσαρμόσιμος και συμμέτοχος σε μια έκθεση με θέμα την σεξουαλικότητα; Έχει απήχηση κυρίως στο LGBTQ κοινό καθώς το αφορά άμεσα αλλά παρατηρώ γενικά μια απήχηση στους συνομήλικους μου, ανεξαρτήτως σεξουαλικότητας, λόγω νοσταλγίας και έντονης χρωματικής παλέτας. Στην Ελλάδα βέβαια το κοινό είναι πολύ δύσκολο. Στο εξωτερικό έχω περισσότερη επιτυχία, καθώς υπάρχει συχνή τριβή με τη τέχνη και με τέτοιου είδους θέματα.
Τα πρόσωπα που κοσμούν την έκθεση σου είναι ρεαλιστικά ή αφορούν μια μυθοπλαστική εικόνα που απεικονίζουν την gay σεξουαλική πραγματικότητα; Προς το παρόν δεν με ενδιαφέρει μια ρεαλιστική απεικόνιση των μοντέλων. Συνδυάζω στοιχεία και χαρακτηριστικά για να προσδώσω μια ιδεατή εμφάνιση στα έργα μου. Τα μοντέλα λειτουργούν ως βάση για το τελικό αποτέλεσμα. Στα έργα, όπου απεικονίζονται υπαρκτά άτομα, προηγήθηκαν κάποιες φωτογραφήσεις.
Ποια είναι τα στοιχεία που θεωρείς ότι εκφράζουν την καθολική σεξουαλικότητα, τα οποία εμπεριέχονται ίσως και στα έργα σου; Τείνουν να διαφοροποιούνται ανάλογα με τον ετεροφυλοφιλισμό και τον ομοφυλοφιλισμό; Δεν νομίζω πως διαφοροποιούνται τόσο. Πολλά πράγμα που υπάρχουν στον ετεροφυλοφιλισμό παρουσιάζονται στον ομοφυλοφιλισμό. Εγώ συνδυάζω στοιχεία που θεωρούνται στερεοτυπικά ερωτικά, όπως τα γυμνασμένα, γυμνά σώματα και μούσια. Έπειτα τα συνδυάζω με το τι είναι εικαστικά ελκυστικό, όπως η 80s-90s κουλτούρα και η retrowave που βιώνει μια αναγέννηση αυτήν την περίοδο. Βρίσκω επίσης πολύ ερωτικό το φαγητό οπότε το έχω ενσωματώσει και αυτό. Η αίσθηση της πείνας συγγενεύει αρκετά με τον ερωτικό ερεθισμό, όπως ο κορεσμός συνδέεται με τον οργασμό. Με αυτήν την πείνα ταυτίζεσαι ανεξαρτήτως σεξουαλικότητας.
Τι είναι αυτό που αποτυπώνεται στην gay art και δημιουργεί αντιδράσεις ή αντίστοιχα εκφράζει το κοινό της; Δεδομένου ότι μια έκθεση ζωγραφικής για παράδειγμα δεν θα επικεντρωνόταν καθ' αυτό στο πώς θα μεταφραστεί ή τι αντιδράσεις θα επιφέρει στο κοινό, θεωρείς ότι ο ομοφυλοφιλισμός αντιμετωπίζεται ακόμα και στην τέχνη σαν κάτι διαφορετικό και κραυγαλέο; Μου κάνει εντύπωση το ταμπού με το γυμνό. Το ανδρικό γυμνό είχε πάντα μια ομοφυλοφιλική ματιά. Μην ξεχνάμε πως όλα αυτά τα φουσκωτά αρχαιοελληνικά οπίσθια τα σμίλευαν άντρες καλλιτέχνες. Οι γυναίκες εισήλθαν αργότερα στον καλλιτεχνικό χώρο. Η φοβία με το γυμνό είναι πρόβλημα των μοντέρνων κοινωνιών, προέρχεται από τη θρησκευτική επιρροή που ακόμα βιώνουμε στην τέχνη. Από την άλλη είναι μόνο αυτό που προβάλλουν πολλοί καλλιτέχνες που ασχολούνται με αυτό το είδος τέχνης και το βρίσκω υπερβολικά πληκτικό.
Βρίσκεις κάποιου είδους αδικία ανάμεσα σε αυτήν την διάκριση που ενδεχομένως παραμένει εμπόδιο πολλές φορές, για την ανάδειξη αφενός της δικής σου τέχνης, αλλά και γενικότερα της τέχνης; Είναι αστείο αυτό που συμβαίνει. Ο κόσμος όταν πηγαίνει στα καταξιωμένα μουσεία, πνίγεται οπτικά από πέη και στήθη. Αλλά για κάποιο λόγο οι μοντέρνοι καλλιτέχνες που ασχολούνται με το γυμνό βιώνουν ένα μικρό κοινωνικό αποκλεισμό έξω από τους εικαστικούς κύκλους.
Το gay pride είναι πιστεύεις όντως μια προσπάθεια ένταξης και αποδοχής από την κοινωνία, προβάλλοντας την σεξουαλικότητα ως κάτι το οποίο δεν θα έπρεπε να αποτελεί κριτήριο κοινωνικής συμμετοχής, ή πρόκειται όπως πολλοί πιστεύουν για έναν λάθος τρόπο και προσέγγιση για την προάσπιση της LGTBQ κοινότητας; Το Gay Pride είναι ένα πανηγύρι, ένα δρώμενο κατασκευασμένο για το LGBTQ κοινό, μια δήλωση ύπαρξης. Δεν με εκφράζει αλλά κατανοώ την αναγκαία ύπαρξη του σε μια κοινωνία όπου δεν υπάρχει πολιτική ισότητα για τα LGBTQ άτομα. Σου προσφέρει ένα συναίσθημα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο, που είναι μια βασική ανάγκη για οποιονδήποτε θέλει να γίνει αποδεκτός από το περίγυρό του. Η προάσπιση όμως των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χρειάζεται κάτι παραπάνω από φαντασμαγορικές παρελάσεις, κατακτάται με έναν έξυπνα προσανατολισμένο και προσεγμένο τρόπο.
Θα ήταν ίσως πιο διαχειρίσιμο και ευκόλως επεξεργάσιμο με άλλους τρόπους, όπως για παράδειγμα με μια έκθεση όμοια με την δικιά σου; Θεωρεί ότι θα πρέπει να σοκάρει κάτι για να αποτελέσει ερέθισμα για το κοινό και επομένως να αρχίσει να παίρνει την θέση που του αρμόζει στις αντιλήψεις, στην τέχνη, στην κοινωνία; Πιο εύκολα επεξεργάσιμο θα ήταν με την έμπρακτη υποστήριξη από το κράτος και τη συμμόρφωση του στις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Δυστυχώς όμως η Ελλάδα δεν είναι απόλυτα κοσμικό κράτος. Η εκκλησία αν και κανονικά δεν πρέπει να έχει κανένα δικαίωμα επέμβασης σε κοσμικά και πολιτικά θέματα, παρεμβαίνει χρησιμοποιώντας απειλές και μεσαιωνικές μεθόδους ρητορείας. Οι εκθέσεις, τα πολιτιστικά δρώμενα, τα debate, οι ημερίδες, είναι πολύ αποτελεσματικές για οποιοδήποτε κοινωνικό θέμα. Το σοκ δεν με ενδιαφέρει σαν αυτοσκοπός. Πολλές φορές συνοδεύει τα έργα μου αλλά αυτό είναι εντελώς συμπτωματικό. Το γυμνό για παράδειγμα είτε είναι ανδρικό είτε γυναικείο δεν με σοκάρει. Σοκάρει πολλούς αλλά αυτό δεν σημαίνει πως θα σταματήσω να το κάνω ή πως το κάνω για αυτό το λόγο. Παράγω τέχνη, όχι απελπισμένες προσπάθειες για προσοχή.
Κάθε project σου είναι μια νέα σύσταση στο κοινό σου ή είσαι αφιερωμένος σε μια κουλτούρα (όπως στην προκειμένη είναι η gay κουλτούρα) και συστήνεσαι μέσα από αυτήν με διαφορετικές όμως κάθε φορά οπτικές; Στην ίδια την έκθεση υπάρχουν διαφορετικά project, οπότε υπάρχει ένας πειραματισμός. Κάποια θέματα που με απασχολούν θα παραμείνουν στη δουλειά μου, ενώ κάποια αν θεωρήσω πως τα έχω επεξεργαστεί επιτυχώς δεν θα τα ξαναεπισκεφτώ. Όλα τα παντρεύει μια gay αισθητική.
Το επόμενο project…Τα πορτρέτα που έχω με τα φρούτα, το μπέικον, τα τηγανητά αυγά, είναι στα πλαίσια ενός project που λέγεται, foodporn. Σε αυτό εξερευνώ τη φετιχοποίηση του φαγητού και γενικά τον ερωτικό, παγανιστικό χαρακτήρα που έχει η μαγειρική. Έχω επίσης ένα έργο με τη προτομή του Apollo Belvedere. Είναι ένα σχόλιο για την αρχαιολαγνεία που διακατέχει τη μοντέρνα ελληνική κοινωνία, τη Δύση γενικότερα. Κάνω ήδη μια σειρά έργων όπου εξερευνώ αυτά τα δυο θέματα, πάντα όμως μέσα από τη σκοπιά της gay κουλτούρας.
