‘’Προκαλεί
τη σκιά φυσώντας πάνω στο φως’’
Μαλλαρμέ
Σε
μια συνέντευξή του στη γαλλική τηλεόραση το 1989, ο φιλόσοφος Ζακ Ντερριντά
δήλωνε:
‹‹ Πέρα από τις όποιες αντιρρήσεις, όταν κανείς μιλάει δημόσια , όταν
δημοσιεύει κάτι, ζητάει να τον ακούσουν. Υπάρχει εκεί ταυτόχρονα ένα στοιχείο
βίας και ευφυΐας, ακόμη κι αν είναι κρυμμένο. Το πιο δύσκολο πάντα είναι να
αντιστοιχίσεις ό,τι γράφεις ή λες με τη
μοναδικότητα αυτού προς τον οποίο υποτίθεται ότι απευθύνεσαι, ο οποίος ενίοτε
υπάρχει από πριν μπροστά σου ενώ άλλοτε πρέπει να εφευρεθεί ››. Ως εκ τούτου,
σε μια εποχή γενικευμένου πολιτικού αποπροσανατολισμού, κάθε δημόσιο πρόσωπο
που είναι δημόσια αναγνωρισμένο, θέτει τον εαυτό του είτε προς μια αναγκαία
κριτική αποτίμηση, είτε προς μια παθητική στάση αποδοχής ή απόρριψης εκ μέρους
του κοινού (ανάλογα με την εκάστοτε φωτογένεια του εν λόγω προσώπου). Την πρώτη
εκδοχή αυτο-έκθεσης δείχνει να επιλέγει η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας, κα.Ρένα
Καραλαριώτου, καταθέτοντας την πολιτική της βολιδοσκόπηση μέσω άρθρου υπό τον
τίτλο ‘’Αυτοδιοίκηση: Μοχλός ανάπτυξης ή πεδίο κομματικών αντιπαραθέσεων ; ‘’ (
εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 7/12/2013 ), από το
οποίο και παραθέτουμε τα εξής – ομολογουμένως (αν και δεν την γνωρίζουμε
προσωπικά) – άκρως ενδιαφέροντα σημεία: ‹‹
Να κάνουμε μια ολοκληρωμένη προσπάθεια χωρίς το δεκανίκι της κεντρικής
εξουσίας… να βρούμε τον ελάχιστο κοινό παρανομαστή… να χαράξουμε μια σύγχρονη
στρατηγική προσαρμοσμένη στις σημερινές ανάγκες, χωρίς την ανάγκη κηδεμονίας…
έξω από τις λογικές του χθές… διαμορφώνον τας μια ελκυστική πολιτιστική
ταυτότητα… η αυτοδιοίκηση να αποτελέσει το όχημα της ανάπτυξης συνολικά για τη
χώρα… οι τοπικές κοινωνίες επιβάλλεται να βρίσκονται στο κέντρο της πολιτικής…
το δίλημμα, λοιπόν, είναι τι είδους συζήτηση θα κάνουμε ››. Από αυτό το
τελευταίο, την ποιότητα δηλαδή της συζήτησης,
διαφαίνεται πως το ακατόρθωτο (ζητούμενο) δεν είναι η γειτνίαση των διαφορετικών
πλευρών , αλλά το ίδιο το έδαφος πάνω στο οποίο θα μπορούσαν να γειτνιάσουν.
Πάραυτα, μας είχε παραδώσει ήδη μια πρώιμη διάγνωση ο
Βάλτερ Μπένγιαμιν, όταν έγραφε ότι ‹‹ παίζει το ρόλο της και η πολυθρόνα,
γέρνεις πίσω βαθιά όπως στον οδοντογιατρό ,και τελικά εκλαμβάνεις την οδυνηρή
διαδικασία ως ομαλή πορεία των πραγμάτων. Ένας οικονομικός διακανονισμός
ακολουθεί αργά ή γρήγορα και αυτή τη θεραπεία ›› ( Μονόδρομος, μτφρ: Ν.Ανδρικοπούλου, εκδ.Άγρα, 2004) ̇ γι ̓ αυτό, το ζήτημα είναι να κοπεί το
φιτίλι που καίει, πριν η φλόγα φτάσει
στο δυναμίτη. Να γίνει αντιληπτό, με άλλα λόγια, ότι το να πεθαίνει ένας άνθρωπος
συνιστά τραγωδία, το να χάνεις όμως πράγματα (άψυχα) είναι απλά ξεβόλεμα.
Στοιχειοθετώντας μία πολιτική των μικρών βημάτων, ο face to face αντικομφορμισμός
της Καραλαριώτου αποτελεί μια δήλωση ρήξης με την καθεστωτική νοοτροπία, η
οποία φιλοδοξεί να μην περιοριστεί μόνο σε μια διαμαρτυρία , αλλά και να
εργασθεί για την προετοιμασία ενός διαφορετικού μέλλοντος. Φαίνεται να γνωρίζει
ότι το να βάλεις ένα φουλάρι γύρω από το λαιμό, δεν σε κάνει και μάχιμο
πολιτικό ̇ έτσι, σπεύδει να καταστήσει απαραίτητο το σύνορο πάνω από το οποίο
θα υπάρχει διαφορά και κάτω από το οποίο θα υπάρχει ομοιότητα. Δεν χάνω τον
μπούσουλα σημαίνει έχω πυξίδα, οπότε,
δίχως αλαζονεία ούτε
θεωρητικολογία, η κα.Καραλαριώτου παρουσιάζει ενώπιον μας μία πυξίδα
προσανατολισμού , μια ορισμένη πολιτική συνείδηση.
Άμεσα
και ανεπαίσθητα, πάντως προϋποτίθεται κάτι : το σύνολο εκείνων που επιθυμούν να
ασχοληθούν με τα κοινά δρώντας πολιτικά υπό ευρύ έννοια, να εξαλείψουν κάθε
πολιτική μασκαράτα καθώς και την όποια καπατσοσύνη διαθέτουν ως ψευτομερεμέτι
επιβίωσης ή προς επίτευξη προσωπικών φιλοδοξιών, ουτώς ώστε να επιλέξουν , αντί
ενός στείρου πολιτικαντισμού, εκείνο τον δρόμο της αξεδιάλυτης συμπαρουσίας
τόσο της ελευθερίας όσο και της δικαιοσύνης. Ειδάλλως, οι μεταμορφώσεις του
κακού – κοινωνικά πάντα ιδωμένες – θα
ακολουθούν ανελλιπώς σαν σκιά τις μεμονωμένες καλές προθέσεις , συμβάλλοντας
έτσι εξακολουθητικά στην τήξη της συνείδησης του καθενός πολίτη. Ο τελευταίος,
αν και έχει βιώσει ελπίδες που έχουν διαψευστεί, μπορεί να κοιτά με εγκαρτέρηση
την δική του αδυναμία , ωστόσο, για να αποκτήσει νέες ελπίδες (μη διαψεύσιμες),
απαιτείται κάποιος χρόνος ̇ χρόνος στον
οποίο θα προφτάσει να συλλογιστεί εκείνα που είχε γράψει κάποτε στην ιταλική
εφημερίδα LaStampaένας
μοναδικής πολιτικής εμβέλειας στοχαστής, ο Νορμπέρτο Μπόμπιο, τον Μάιο του 1977
: ‹‹ Ευχαρίστως αφήνω στους φανατικούς,
σε όσους δηλαδή θέλουν την καταστροφή και στους επιπόλαιους, σε αυτούς δηλαδή
που πιστεύουν ότι στο τέλος βολεύονται, την ηδονή να είναι αισιόδοξοι. Σήμερα η
απαισιοδοξία, ας μου επιτραπεί η αντιπολιτική αυτή έκφραση , είναι ένα καθήκον
μας ως πολιτών διότι μόνο ένας ριζικός πεσιμισμός του λόγου μπορεί να ξυπνήσει
κάποιο ρίγος σ ̓ αυτούς που , από τη μια
μεριά ή την άλλη, δείχνουν να μην
αντιλαμβάνονται ότι ο ύπνος του λόγου γεννά τέρατα ››. Άρα, σε μας τι απομένει
να κάνουμε ; Να συνεχίσουμε να βλέπουμε μόνο εκείνο που τελειώνει και όχι κι
εκείνο που γεννιέται (βλέπε την περίπτωση Ρένα Καραλαριώτου) ; Δεν αξίζει να το κοιτάξουμε με κάποια
εμπιστοσύνη και, ίσως , και με κάποιο σεβασμό ; Θέλω να πω ότι έχουμε ηττηθεί
από τη στιγμή που θέλουμε όρθια μία κουλτούρα-νοοτροπία που έχει τελειώσει και
εφόσον εξακολουθούμε να θρηνούμε ένα απολαυστικά παραδεισένιο παρελθόν που έχει
αμετάκλητα χαθεί. Άλλωστε, τη λέξη happyσε λίγο δεν θα μπορούμε
να την προφέρουμε ούτε με την άκρη των χειλιών. Ένα κλίμα απόλυτης σιγής
πιθανόν να αποτελεί την απαραίτητη εκείνη συνθήκη που χρειάζεται για
περισυλλογή , ώστε να προχωρήσουμε με σύνεση και με στέρεο σχεδιασμό για ό,τι
ακόμη έχουμε να κάνουμε. Όταν η άμμος αρχίσει να ξύνει τον πάτο της βάρκας που
καλείται ‘’Ελλάδα’’, μάλλον τότε θα πηδήξουμε στη θάλασσα για να τραβήξουμε τη
βάρκα στην ακτή της σταθεροποίησης ̇ κι
εκεί, κατόπιν, οφείλουμε να καλλιεργήσουμε το χώμα σκάβοντας με μικρό φτυάρι. Το να επιλέξουμε να ζούμε με
πραότητα αποτελεί το μόνο αντίδοτο στη βίαιη κοινωνία όπου είμαστε υποχρεωμένοι
να ζούμε.
Το θέμα είναι να θελήσουμε να πιστέψουμε σε μια άνθιση ανοιξιάτικη
μέσα στο καταχείμωνο.
