Η Έλενα και οι άλλοι
Φτάνοντας λίγο πριν το μισό αυτής της διοργάνωσης διαπιστώνω πόσο ανάγκη είχαμε αυτό το Φεστιβάλ. Και πως για πρώτη φορά το κλισέ οι εικόνες σε ταξιδεύουν γίνεται μια πραμγατικότητα που σε κάνει όντως να ξεφεύγεις. Κλείνεις εισητήριο για το Σουπερκλάσικο και βρίσκεσαι με τη μια Αργεντινή. Κλείνεις για την Έλενα και πας Ρωσία. This is what i call entertainment!
Είπα Έλενα και βρέθηκα χτες στην επίσημη ελληνική πρώτη της νέας ταινίας του Αντρεϊ Ζβιάντσιτσεφ. Τροπαιοφόρος, με το ειδικό βραβείο της Μόστρα, ο Ρώσος σκηνοθέτης ήρθε χτες στη Θεσσαλονίκη περιχαρής που θα παρουσιάσει το νέο του έργο στο ελληνικό κοινό και μετά θα συζητήσει μαζί του. Δυστυχώς το Q&A εξελίχθηκε σε φαρσοκωμωδία αφού οι ηλίθιες ερωτήσεις θέλουν αντίστοιχα ηλίθιες απαντήσεις. Πόσο μάλλον αν κοινό και δημιουργός βρίσκονται χαμένοι στη μετάφραση, μιας και η μεταφράστρια έχανε το νόημα της κουβέντας. Οι απαντήσεις του Ζβιάντσιτσεφ εξελίχθηκαν έτσι σε μια περφορμανς αλά Man on the Moon.
Η ταινία πάντως σοκαριστικά απλή στην ιστορία της παίζει με τη λογική και την ηθική των πρωταγωνιστών της. Ηλικιωμένη και γεροδεμένη μπάμπουσκα βρίσκεται ανάμεσα στην οικογένεια του ακαμάτη και τεμπελχανά γιού της και στον άτεγκτο ορθολογιστή συζύγο της. Σε μια κρίσιμη καμπή και για τις δύο σχέσεις η γυναίκα αυτή πρέπει να πάρει μια σκληρή απόφαση. Η ηθική μπαίνει εδώ σε πρώτο πλάνο. Μακριά βέβαια από την θρησκευτικότητα και το φυσικό τοπίο των προηγούμενων ταινιών του ο Ρώσος δημιουργός φτιάχνει ένα κοινωνικό δράμα σε κλειστούς χώρους, που φτάνει στα όρια μιας μοντέρνας ηθογραφίας. Οι κορυφώσεις της ταινίας χρωματίζονται έντεχνα με τη Συμφωνία Νο3 του Φίλιπ Γκλας ενώ εικαστικά ο σκηνοθέτης δίνει έξοχα κάδρα και κάνοντας close up στα πρόσωπα ή εστιάζοντας στην γλώσσα του σώματος τους εντός του περιορισμένου σπιτικού χώρου.
Φθινοπωρινή Σονάτα και αστικοί μύθοι
Την ίδια ώρα που ο νέος πρωθυπουργός της χώρας βγαίνει μέσα από ένα πολιτικοοικονομικό ριάλιτι, την ίδια στιγμή τους στέλνεις στον αγύριστο και κρύβεσαι στη ζεστασιά του Ολύμπιον. Το φθινόπωρο στα καλύτερα του. Η υγρασία πλάκωσε ήδη, στο καθιερωμένο ραντεβού της με τα φεστιβαλικά πεπραγμένα. Η μουντή ατμόσφαιρα και τα κιτρινισμένα και πεσμένα φύλλα στο λιμάνι δίνουν μια αγγελοπουλική εσάνς σε όσους κατηφορίζουν το καλντερίμι του Προβλήτα 1.
Μια ιστορία κατέκτησε χτες τα φεστιβαλικά πηγαδάκια. Ο Κ. Γιάνναρης πλακώθηκε στο ξύλο με τον σεναριογράφο Α. Κακαβά. Η πληροφορία του συμβάντος αυτού, που λέγεται ότι συνέβη σε απογευματινή προβολή του επίσημου διαγωνιστικού ακολουθεί τους δημοσιογράφους σαν αστικός μύθος από προχτές. Οι πιο τυχεροί ήδη περιέγραψαν στο ρεπορταζ τους την είδηση. Οι υπόλοιποι απλά ψάχνονται.
Ζεστός και ανθρώπινος ο Ερντέν Κιράλ, που συγκινήθηκε στην τιμητική εκδήλωση με το βραβείο που του απένειμε η Θεσσαλονίκη. Ελπίζω να μην σηματοδοτεί το σταμάτημα μιας δημιουργικής πορείας αυτή η τιμή, είπε σε αστείο τόνο προς το κοινό. Η αλήθεια πάντως είναι πως χάρη στη φετινή διοργάνωση ανακαλύψαμε έναν άγνωστο σκηνοθέτη, που δεν διστάζει να αποτυπώσει τις ιστορίες του με ρεαλισμό. Μαθητής του Γκιουνεϊ, όπως δηλώνει και ο ίδιος, με την ντοκιμαντεριστικη λογική του δίνει μια άλλη Τουρκία, που απέχει από τις τηλεοπτικές τουρκικές σαπουνόπερες, που έγιναν πλέον μόδα, έτη φωτός.
Όλε!
Πολλούς φαν κερδίζει και ο Όλε Κρίστιαν Μάντσεν. Αν το Σουπερκλάσικο χάρισε γέλιο, η Πράγα με τη δραματική της ένταση έδωσε σε αρκετούς χτες μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για ένα σπουδαίο τέκνο του Δόγματος. Η μικρή Δανία τα τελευταία 15-20 χρόνια μας έχει προσφέρει εξαιρετικές συγκινήσεις. Τριερς, Βίντεμπεργκ, Μπίερ, Μάντσεν. Μη θεωρείται πως πρόκειται για θαύμα, μου απάντησε ο ίδιος ο Μάντσεν σε μια κουβέντα που είχαμε πριν από δύο μέρες. Η Δανία μέχρι πρότεινος φρόντιζε να επενδύει στον κινηματογράφο. Το 25% κάθε παραγωγής στηριζόταν από δημόσιες δαπάνες. Τώρα που τα πράγματα στένεψαν, ειλικρινά δεν γνωρίζω πως θα εξελιχθεί αυτή η κινηματογραφική ιστορία. Το κράτος δεν θέλει να δώσει περισσότερα και κόβει και αυτά που δίνει ενώ αρκετές εταιρίες παραγωγής έχουν φαληρίσει μην μπορώντας να ικανοποιήσουν προηγούμενες οφειλές και υποχρεώσεις τους. Και πως μπορείς να περιγράψεις μια τέτοια σοβαρή κρίση κε Μάντσεν? Αυτό που χρειάζόμαστε στην Ευρώπη αλλά και εδώ στην Ελλάδα είναι μια δυνατή κωμωδία που θα περνάει γενέες 14 την οικονομική κρίση. Έχεις δει το S.O.S. Πεντάγωνο, καλεί Μόσχα του Κιούμπρικ? Ε, λοιπόν, μια τέτοια ταινία χρειάζεται!
Μετά από μια τέτοια κουβέντα δεν έχω παρά να αναφωνήσω Όλε!