Η ταινία – έκπληξη του φετινού 3ου Balkan Fest είναι μια γνήσια βαλκανική εμπειρία και ένα κινηματογραφικό ταξίδι στην Σερβία του σήμερα
Η Εξαφάνιση (Withering/Odumiranje)
Δράμα, 2013, Σερβία/Ελβετία, 109 λεπτά
Σκηνοθεσία : Milos Pusic
Παίζουν: Branislav Trifunovic,
Boris Isakovic, Dara Dzokic, Jasna Djuricic, Milica Janevski, Emir
Hadzihafizbegovic
Μετά απο χρόνια διαμονής
στο Βελιγράδι ο Γιάνκο επιστρέφει στο
εγκαταλελειμένο χωριό του όπου μένει
η μητέρα του, Μιλίτσα. Και ενώ εκείνη
ελπιζει πως ο γιός της γύρισε πίσω για
να εγκατασταθεί και να ξαναφτιάξει τη
ζωή του δίπλα της εκείνος πολύ γρήγορα
της εξομολογείται μια σειρά από τελείως
διαφορετικές επιλογές ζωής. Αποφάσεις
που προετοιμάζουν την εξαφάνιση του
απο ένα στατικό παρόν…
Στην δεύτερη μόλις
ταινία του ο νέος Σέρβος σκηνοθέτης
Μίλος Πούσιτς περιγράφει με έξοχο τρόπο
την ζωή και την καθημερινότητα στην
σέρβικη επαρχία. Σε ένα ξεχασμένο σημείο
του χάρτη στο οποίο οι ντόπιοι βρίσκονται
χωρισμένοι. Aπο τη μια είναι οι νέοι που εγκαταλείπουν
τον τόπο τους όντας σε αναζήτηση μιας
καλύτερης τύχης όπουδήποτε άλλου. Από
την άλλη βρίσκονται όσοι επιμένουν να
μένουν σε αυτή την επαρχία (κυρίως γέροι
και ηλικιωμένοι άνθρωποι) ζώντας σε μια
διαρκώς φθίνουσα πορεία μαζί με τον
τόπο τους. Ο Πουσιτς περιγράφει – με ένα υποδόρειο χιούμορ αλλά κυρίως δραματικά – μια
κλασική περίπτωση σύγκρουσης, ένα
πραγματικό χάσμα γενεών καταγράφοντας
τις εκατέροθεν αντιδράσεις τους, τα
κίνητρα, τις μυχιες σκέψεις τους, τις
επιλογές τους και τελικά τις αποφάσεις
και τις συνέπειες που έχουν αυτές για
τους ίδιους. Όσο σφιχτοί κι αν είναι οι
δεσμοί των παλαιότερων με τον τόπο τους,
τόσο οι νεότεροι αμφισβητούν τις επιλογές
τους και επιζητούν μια καλύτερη ζωή,
ένα πιο φωτεινό μέλλον.
Ο Πούσιτς δεν περιγράφει
τίποτα περισσότερο απο μια γνώριμη
κατάσταση και για την Ελλάδα. Στα Βαλκάνια
άλλωστε τίποτα δεν μοιάζει ίδιο απο
χώρα σε χώρα αλλά ταυτόχρονα τα πάντα
δείχνουν να είναι κοινά χαρακτηριστικά.
Για όσους δεν περιορίζονται στην γραφική
αντιμετώπιση που προσφέρει η τηλεοπτική
πραγματικότητα με γραφικότητες τύπου
Κάτω Παρτάλι και αναζητά μια πιο
ρεαλιστική ματιά σίγουρα στην Εξάφάνιση
του Πούσιτς θα βρει την ίδια τρυφερή –
έστω κι αν είναι κάπως πριμιτιφ – ματιά
που κατέχει και ένας δικός μας, ο Δημήτρης
Κουτσιαμπασάκος για τους ανθρώπους της
ελληνικής επαρχίας. Καθόλου τυχαία όπως
συμβαίνει στην περίπτωση του Κουτσιαμπασάκου
έτσι και ο Μίλος Πούσιτς πριν ξεκινήσει
τα γυρίσματα έζησε και προετοίμασε την
ταινία του στα σημεία που επέλεξε να
κάνει τα γυρίσματα ζητώντας επίσης απο
τους ηθοποιούς του να κάνουν και εκείνοι
την δική τους προετοιμασία και τις
πρόβες τους με παρόμοιο τρόπο, ζώντας
στο Πόβλεν, το μικρό χωριό, όπου γυρίστηκε
η ταινία. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά
απο δυνατές ερμηνείες.
Βασισμένο στο διασκευασμένο σενάριο του Ντούσαν Σπασόγεβιτς, πάνω στο ομώνυμο θεατρικό έργου του ίδιου, η Εξάφανιση είναι ένα γνήσιο βαλκανικό δράμα, πλημμυρισμένο απο τους γνήσιους μουσικούς ρυθμούς της περιοχής, χωρίς να είναι φολκλόρ, και μια υπέροχη φωτογραφία, αρκετά εικαστική και εκφραστική για την περιοχή και τους ανθρώπους της.
Η Εξαφάνιση
παίζει με τα στερεότυπα αλλά και τα
ταμπού της σέρβικης κοινωνικής
πραγματικότητας. Πέρα όμως απο την
σημασία του τόπου, της πατρίδας ουσιαστικά
που βρίσκει ο καθένας μας σε κάποιο
χωριό ή πόλη ανάλογα με τους ανθρώπους
τους, το στενό ή ευρύτερο περιβάλλον
και τις ευκαιρίες που προσφέρει αυτό ο
Πούσιτς μιλάει με όμορφο και αληθινό
τρόπο για την μοναξιά, την μελαγχολία
της απομόνωσης και εγκατάλειψης της
επαρχίας απο το κέντρο των δημιουργικών
εξελίξεων. Και σε αυτό σημαντικό ρόλο
παίζουν οι δυνατές ερμηνείες που χαρίζουν
οι ηθοποιοί της ταινίας. Όπως επίσης
και το υπέροχη μελαγχολική μουσική της
ταινίας. Ο ήχος του ακορντεόν συνοδεύεται
απο το παράπονο των ανθρώπων που αναζητούν
ένα αισιόδοξο μέλλον που είναι άγνωστο
αν θα έρθει ποτέ.
