Για δεύτερη συνεχή χρονιά, το Εθνικό Θέατρο ενώνει τις δυνάμεις του με το Μουσείο Μπενάκη σε μια συνεργασία που φέρει τον τίτλο «Από τη σιωπή της προθήκης στον θεατρικό λόγο».
Κείμενα που αποτελούν μουσειακά εκθέματα δραματοποιούνται από ηθοποιούς και φωτίζουν πτυχές της πλούσιας πολιτισμικής τους αξίας. Μέσα από τις παραστάσεις, οι ηθοποιοί αναλαμβάνουν το ρόλο να δώσουν μία «δεύτερη ευκαιρία» στα κείμενα να αφηγηθούν την ιστορία τους, αλλά και να επανα-νοηματοδοτήσουν στο περιεχόμενό τους. Μία από τις φετινές παραγωγές είναι η παράσταση Περί Αλεξάνδρου που πραγματοποιείται στο Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης και στην οποία συμμετέχει η ηθοποιός, Εύα Σιμάτου.
Η κινησιολογία, οι διάλογοι και η μουσική συναντούν τα μουσειακά εκθέματα. Πώς εκλαμβάνετε τη συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το Μουσείο Μπενάκη;
Ως μία μοναδική ευκαιρία να αποκτήσουν άλλη διάσταση τα μουσειακά εκθέματα «βγαίνοντας» από το δυσδιάστατο της προθήκης και να πάρουν πνοή στο χώρο. Ως μία καίρια συγκυρία όπου η τέχνη του λόγου και η δραματοποίηση, μπορούν να φωτίσουν αυτά τα εκθέματα αλλιώς.
Από τη Σιωπή της Προθήκης στον Θεατρικό Λόγο. Πρόκειται για το ξαναζωντάνεμα αντικειμένων, τα οποία αφηγούνται τη δική τους ιστορία.
Με αφορμή ένα επιλεγμένο έκθεμα χτίζεται μια παράσταση, η οποία πάντα βασίζεται σε σημαντικά κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Για την παράστασή μας «Περί Αλεξάνδρου» το αντικείμενο που επιλέχθηκε είναι ένα εικονογραφημένο φύλλο χειρογράφου από το έπος Ισκανταρναμέ, που μας μεταφέρει στους θρύλους γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο. Αποδίδεται σε εργαστήριο της πόλης Σιράζ του 16ου αιώνα και εικονίζει τον Αλέξανδρο να συζητά με σοφούς της αρχαιότητας.
Στην παράσταση Περί Αλεξάνδρου ο Μέγας Αλέξανδρος λαμβάνει μία διαφορετική ιδιότητα: αυτή του φιλοσόφου.
Ο εξαίρετος Πέρσης ποιητής Νιζαμί τον 12ο αιώνα χωρίζει το έπος σε δύο μέρη:
α) ο Αλέξανδρος ως πολεμιστής και βασιλιάς και β) ο Αλέξανδρος ως φιλόσοφος. Αφού λοιπόν έχει κατακτήσει ολόκληρο τον κόσμο, ο Μέγας Αλέξανδρος του Νιζαμί στρέφει τις αναζητήσεις του σε ένα ανώτερο επίπεδο ύπαρξης που ξεπερνά τα εγκόσμια. Στην παράστασή μας, φωτίζεται το πέρασμα αυτό. Πώς δηλαδή ο Μεγαλέξανδρος από νικηφόρος στρατηλάτης και βασιλιάς του κόσμου, τελικά φτάνει στο σημείο της φιλοσοφικής αναζήτησης της ανώτερης αλήθειας.
Ποιος είναι ο δικός σας ρόλος, της Ανδρομάχης Δαυλού και του Στρατή Πανούριου;
Ο Στρατής Πανούριος, σκηνοθέτης της παράστασης, έχει τον ρόλο του Δαρείου. Η Ανδρομάχη Δαυλού είναι ο αφηγητής της παράστασης. Κι εγώ υποδύομαι τη Ρωξάνη, την κόρη του Δαρείου και γυναίκα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Δαρείος είναι ο κυρίαρχος της Ανατολής, μετρά αναρίθμητα βασίλεια υπό την κατοχή του. Στην παράστασή μας τον βλέπουμε να νικιέται στη μάχη από τον Αλέξανδρο και να πεθαίνει. Ως τελευταία του επιθυμία ζητά από τον Αλέξανδρο, να παντρευτεί την κόρη του, Ρωξάνη. Έτσι η Ρωξάνη καλείται αμέσως μετά το θάνατο του πατέρα της να παντρευτεί τον ισάξια ρωμαλέο εχθρό του, που τον νίκησε στη μάχη, τον νέο βασιλιά του κόσμου.
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ένας ηθοποιός σε παραστάσεις αυτού του είδους;
Το «χτίσιμο» του ρόλου και του υλικού σε σχέση με τα ζητούμενα της παράστασης. Εφόσον μιλάμε για ένα δρώμενο που παρουσιάζεται σε μια αίθουσα μουσείου ανάμεσα σε άλλα εκθέματα και όχι μέσα στο χώρο ενός θεάτρου, η υποκριτική αντιμετώπιση είναι πολύ διαφορετική. Η σωματική και φωνητική σχέση του ηθοποιού με τον χώρο, με τους συμπαίκτες και με το κοινό αλλάζει. Συχνά ενδέχεται να μην είναι ιδανική η ακουστική, ενώ ο σκηνικός χώρος μπορεί να είναι περιορισμένος και η απόσταση από το κοινό να ελαχιστοποιείται. Τέλος, τα υπάρχοντα φώτα του χώρου «απογυμνώνουν» τον ηθοποιό. Όλα αυτά είναι ουσιαστικές προκλήσεις.
Ποια ήταν η πρότερη εμπειρία σας με την ισλαμική τέχνη;
Θαύμαζα πάντα την αρχιτεκτονική, τα χειρόγραφα, τα κεραμικά, τα κεντήματα και τα κοσμήματα της ισλαμικής τέχνης. Είναι άξια θαυμασμού τα μεγέθη της. Άλλοτε με διαστάσεις εξαιρετικά μικρές, όπως στις μινιατούρες και γενικότερα στη μικροτεχνία και άλλοτε υπερμεγέθεις, όπως στα μνημειώδη αρχιτεκτονήματα. Η επιμονή τέλος στη λεπτομέρεια με γοήτευε πάντοτε.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας του Μουσείου Μπενάκη με το Εθνικό Θέατρο θα σας βρούμε και στην παράσταση Κριεζώτου 3.
Εκεί για όσους φίλους θέλουν να παρακολουθήσουν αυτά τα πολύ ιδιαίτερα θεάματα, θα μας απασχολήσει η γενιά του '30, με αφορμή μια σελίδα υπογραφών των εκπροσώπων της και η φωτογραφία τους, που έβγαλαν την ίδια βραδιά των υπογραφών και θεωρήθηκε ως «η ταυτότητά τους». Η φωτογραφία τραβήχτηκε στο σαλόνι της οικίας του Θεοτοκά, εκεί όπου υπέγραψαν τη σελίδα. Εμείς θα παίξουμε την παράστασή μας σε μια αίθουσα της οικίας του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου Χατζηκυριάκου-Γκίκα στην οδό Κριεζώτου 3.
Οι παραστάσεις πραγματοποιούνται κάθε Κυριακή και Τρίτη και θα συνεχιστούν έως τις 19 Νοεμβρίου 2017. Οι υπόλοιπες παραγωγές για τη σεζόν 2017-2018 είναι οι Κριεζώτου 3, Ερωφίλης Κέντημα, Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε, Το είπε ο Γέρος και Νεοπτολέμου μύησις.
Μετάφραση-Απόδοση: Μαριάννα Ιατροπούλου – Θεοχαρίδου
Σκηνοθετική Επιμέλεια: Στρατής Πανούριος
Ενδυματολογική Επιμέλεια: Διονύσης Ξαξίρης
Μουσική: Αλέξης Κωτσόπουλος
Κινησιολογική Επιμέλεια: Θάλεια Μαρί Παπαδοπούλου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ζωή Κατσαμάνη
Παίζουν: Ανδρομάχη Δαυλού, Στρατής Πανούριος, Εύα Σιμάτου
Το αντικείμενο του Μουσείου παρουσιάζει η Μίνα Μωραΐτου, Επιμελήτρια της Ισλαμικής Συλλογής.
