Γρηγόρης Ἀζαριάδης Παραπλάνηση. Ἐκδόσεις Μεταίχμιο, Ἰούλιος 2020.
Ὁ Ἀζαριάδης εἶναι καταξιωμένος συγγραφέας καί μελετητής τῆς άστυνομικῆς λογοτεχνίας. Ἡ παραπλάνηση εἶναι τό πέμπτο βιβλίο του καί τό πρῶτο του στίς ἐκδόσεις Μεταίχμιο.
Ἡ ἱστορία μας ξεκινᾷ στήν Ἀθήνα τόν Μάρτιο τοῦ 2016 καί τελειώνει σχεδόν δύο χρόνια ἀργότερα στή Βαρκελώνη. Ὁ συγγραφέας ἀστυνομικῶν μυθιστορημάτων Ἰωάννης Πατρίκιος, μετά τή μεγάλη ἐπιτυχία τοῦ τρίτου βιβλίου του, ἀντιμετωπίζει τεράστια δυσκολία νά ξεκινήσει τό τέταρτο. Ἡ παντελής ἔλλειψη ἔμπνευσης ἔχει τόσο σοβαρή ἐπίπτωση στήν καθημερινότητά του πού μιά φίλη του τοῦ προτείνει νά συμβουλευτεῖ μιά ψυχολόγο φίλη της, τήν Ἄρτεμη Βάλενταλ. Καί τότε ἀρχίζει ἡ παραπλάνηση!
Ἡ ψυχολόγος ψάχνει τό παρελθόν τοῦ Ἰωάννη καί βρίσκει στοιχεῖα πού ἐξηγοῦν τήν ἀλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του. Ὅταν ὅμως αὐτός τῆς στέλνει ἀποσπάσματα ἀπό τό βιβλίο πού ξεκίνησε νά γράφει, τότε ἡ Βάλενταλ συγκλονίζεται!
Μυστηριώδεις φόνοι, πού ἀκολουθοῦν συγκεκριμένο καί φρικιαστικό τελετουργικό, ξεσηκώνουν τήν κοινωνία καί ἀνησυχοῦν τήν (γνωστή ἀπό τά προηγούμενα βιβλία τοῦ Ἀζαριάδη) ἀστυνόμο Τρύπη καί τήν ἔμπειρη ὁμάδα της. Ἡ ἀνάμειξη τοῦ Ἰωάννη Πατρίκιου μπερδεύει τόν ἀναγνώστη καί τήν ἀστυνόμο. Τό ἴδιο κάνει καί ὁ ρόλος τῆς ψυχολόγου Βάλενταλ. Τά μεγαλύτερα ἐμπόδια στήν Τρύπη ὅμως τά βάζει ὁ… προϊστάμενός της, ὁ ἐγωκεντρικός ὅσο καί ἄσχετος Μπελκάντης. Μετά ἀπό πάμπολλές περιπλανήσεις καί παραπλανήσεις τό μυστήριο θά λυθεῖ στίς τελευταῖες κυριολεκτικά σελίδες.
Μέχρι νά φτάσει ὁ ἀναγνώστης στό τέλος, ἔχει ἀφεθεῖ στίς διαθέσεις τοῦ Ἀζαριάδη νά παίζει ἀσύστολα μέ τό μυαλό του. Ἡ ἀστυνομική ὑπόθεση περνᾷ σέ δεύτερη μοίρα μπροστά στό ψυχολογικό θρίλερ πού μέ τόση τέχνη ἁπλώνεται στίς σελίδες.
Ἡ γραφή τοῦ Ἀζαριάδη εἶναι ἰδιαίτερη καί ἰδιαίτερα προσεγμένη. Λεπτομέρειες τῶν δρόμων, τῶν στενῶν, τῶν μορφῶν, τοῦ τοπίου πλάθουν εἰκόνες, οἱ ὁποῖες ταιριάζουν ἄψογα μέ τήν ἀτμόσφαιρα τοῦ βιβλίου. Στήν ὑπόθεση αὐτή ἡ αφήγηση γίνεται σέ πολλά ἐπίπεδα. Ἄλλοτε μᾶς μιλᾷ ὁ Ἰωάννης Πατρίκιος, ἄλλοτε ἡ Ἄρτεμις Βάλενταλ, ἄλλοτε ἕνας ἀνώνυμος τρίτος, ἐξωτερικός παρατηρητής, ὁ ὁποῖος περιγράφει -πολύ παραστατικά!- τούς φόνους, ἀλλά καί τίς κινήσεις τῶν ἀστυνομικῶν ἐντός καί ἐκτός ὑπηρεσίας. Ὅποιος καί νά μᾶς μιλᾷ, μᾶς ὠθεῖ νά περάσουμε στήν ἑπόμενη σελίδα, καί μετά στήν ἑπόμενη, καί μετά στήν ἑπόμενη, μέχρι τό τέλος. Θέλω νά σημειώσω ἐδῶ τό πολύ ἐνδιαφέρον τέχνασμα τοῦ συγγραφέα νά βλέπουμε τίς διαφορετικές περιγραφές τοῦ Πατρίκιου καί τῆς Βάλενταλ γιά τίς συναντήσεις τους καί τίς ἐπικοινωνίες τους.
Καί στό βιβλίο αὐτό ὁ Ἀζαριάδης παίζει μέ τά ὀνόματα τῶν ἡρώων του. Ἔτσι συναντᾶμε τόν Βαθυπόρφυρο, τόν Κράνμπερη, τόν Ἱππόκαμπο, τό δίδυμο Δικαίος-Τρομάζης, τόν Σαλταπίδα καί τόν Ἱσπανό Ἐρνέστο Βαλβέρδε. Ὅμως κρατᾷ γιά τούς πρωταγωνιστές τίς ἄμεσες ἀναφορές στούς ἀγαπημένους του συγγραφεῖς. Ἔτσι ὁ Ἰωάννης Πατρίκιος παραπέμπει εὐθέως στόν Ζάν Πατρίκ Μανσέτ, ἴσως τόν κορυφαῖο Γάλλο ἐκπρόσωπο τοῦ νουάρ. Ἡ Ἄρτεμις Βάλενταλ ἀπό τήν ἄλλη συμβολίζει τήν ἀγάπη τοῦ Ἀζαριάδη στό σκανδιναβικό ἀστυνομικό μυθιστόρημα καί δή στούς κορυφαίους Πέρ Βαλέε (τοῦ ζεύγους Σγιέβαλ & Βαλέε) καί Ἄρνε Ντάλ. Ἐκεῖ πού ὁ Ἀζαριάδης μᾶς ξαφνιάζει εἶναι οἱ αὐτοαναφορές. Ὁ Ἰωάννης Πατρίκιος ἐν πολλοῖς ταυτίζεται μέ τόν ἴδιο, τόσο στούς τίτλους τοῦ πρώτου βιβλίου (Ι.Π. Ἀνοιχτοί λογαριασμοί, Γ.Α. Παλιοί λογαριασμοί¨), τοῦ τρίτου (Ι.Π. Δολοφονικό μοτίβο, Γ.Α. Τό μοτίβο τοῦ δολοφόνου) ἀλλά καί στήν ἀλλαγή τοῦ ἐκδότη γιά τό τελευταῖο βιβλίο.
Συνοψίζοντας, ὁ ἐξαιρετικός Ἀζαριάδης στήν καλύτερη ἐκδοχή του. Διαβάστε το!
