Let the light in (όχι στον φακό της κάμερας)
Κάθε Σεπτέμβριο εδώ και πολλά χρόνια, στην γειτονική μας
πόλη Bitola της πρώην Γιουγκοσλαβικής δημοκρατίας της Μακεδονίας, διοργανώνεται ένα πολύ ενδιαφέρον διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου το οποίο
είναι αφιερωμένο στους Γιαννάκη και Μίλτο Μανάκη, ή όπως είναι ευρύτερα γνωστοί
στους κύκλους της 7ης τέχνης, αδερφοί Μανάκη.
Ποιοί ήταν
Γιαννάκης (1878-1954) και Μίλτος (1880-1964) ήταν οι πρώτοι
κινηματογραφιστές στην περιοχή των Βαλκανίων. (Έκαναν την πρώτη τους ταινία μόλις 10 χρόνια μετά τους αδερφούς Lumiere.) Γεννήθηκαν στην Αβδέλλα των Γρεβενών και με τον
φακό τους κατέγραψαν πολύ σημαντικές στιγμές από την ιστορία των Βαλκανίων. Το
1904 άνοιξαν στην Bitola ένα φωτογραφικό ατελιέ και ένα χρόνο αργότερα ο μεγαλύτερος
αδερφός Γιαννάκης επιστρέφει από το
ταξίδι του στο Λονδίνο έχοντας στις αποσκευές του την πρώτη τους
κινηματογραφική κάμερα. Ήταν μια Urban Bioscope με σειριακό αριθμό 300.
( Ο λόγος που αναφέρω τον σειριακό αριθμό, θα αποσαφηνιστεί
παρακάτω.)
Η πρώτη ταινία
Το 1905 γύρισαν την πρώτη κινηματογραφική ταινία τεκμηρίωσης
στα Βαλκάνια, με πρωταγωνίστρια την γιαγιά τους κυρά Λουκία Μανάκη ετών 114 (Μόνο ο Christopher lee
μπορεί να την περάσει), η οποία εμφανίζεται στην ταινία να γνέθει μαλλί και
να υφαίνει στον αργαλειό. Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος το 1995 γύρισε το Βλέμμα του
Οδυσσέα, όπου ο κεντρικός χαρακτήρας ταξιδεύει στα Βαλκάνια για να βρει την
χαμένη κινηματογραφική μπομπίνα των αδελφών Μανάκη.
Σημαντικές στιγμές
της πορείας τους
1905 – Υφάντρες,
η πρώτη ταινία
1906 – Μετά από
πρόσκληση του Βασιλιά Καρόλου του I’, λαμβάνουν μέρος σε διεθνή φωτογραφική έκθεση στην Ρουμανία
και κερδίζουν το χρυσό μετάλλιο.
1908 –
Κινηματογραφούν γεγονότα από την επανάσταση των Νεότουρκων
1911 – Γίνονται
φωτογράφοι του Οθωμανού Σουλτάνου
1921 – Ανοίγουν
στην Bitola κινηματογράφο που λειτουργεί έως το 1939 όπου καταστρέφεται
από πυρκαγιά.
Λίγο πριν από τον θάνατο του ο Μίλτος χάρισε όλες τις
φωτογραφίες του στο κρατικό αρχείο της δημοκρατίας της Μακεδονίας. Το αρχείο
στην Bitola έλαβε μάλιστα 17.854 φωτογραφίες και 2.000 μέτρα φιλμ
ανεμφάνιστο. Ένα μικρό αρχείο διαθέτει επίσης και το Ελληνικό υπουργείο
εξωτερικών .(Αν δεν το έχουν καταστρέψει
με αυτά και με εκείνα.)
International Cinematographers Film Festival
“Manaki Brothers”
Το φεστιβάλ διεξάγεται στην Bitola κάθε
φθινόπωρο και περιλαμβάνει ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους καθώς και ντοκιμαντέρ.
Κατά την διεξαγωγή του πραγματοποιούνται σεμινάρια, στρογγυλές τράπεζες και
διάφορα workshops. Το
διαγωνιστικό κομμάτι αφορά τις ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους. Στις μεγάλου
δίνονται τα βραβεία Χρυσή, Αργυρή και Χάλκινη Κάμερα 300 (Προφανώς το όνομα του βραβείου προέρχεται από την κάμερα των αδελφών
Μανάκη με τον σειριακό αριθμό 300) και στις μικρού μήκους η μικρή Χρυσή
Κάμερα 300.
Περισσότερες πληροφορίες για το φεστιβάλ θα βρείτε στο www.manaki.com.mk
