Φέτος τον Μαΐο, αφού
πλέον είχα τελειώσει με την πτυχιακή
φοιτητική μου ζωή, ανακάλυψα κάτι που με εντυπωσίασε. Τις θεατρικές ομάδες των
πανεπιστημίων. Τόσα χρόνια στο πανεπιστήμιο, εντός και εκτός Ελλάδας, ποτέ δεν
είχα δει φοιτητική παράσταση. Θέατρο πήγαινα βέβαια, πάντοτε με εισιτήριο, και
ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που δεν είχα δει μια φοιτητική θεατρική παράσταση.
Ίσως θεωρούσα ότι, λόγω της δωρεάν εισόδου, το επίπεδο τους δεν θα μπορούσε να
συγκριθεί με αυτή των άλλων, «κανονικών», παραστάσεων και οι δύο ώρες που θα
κατανάλωνα απλά θα ήταν χάσιμο χρόνου. Λάθος. Μεγάλο. Παρακολούθησα δύο
θεατρικές παραστάσεις, μία της Θεατρικής
Ομάδας της Νομικής (Κουΐντα) και μία της Θεατρικής Ομάδας του Πολυτεχνείου
(ΘΟΠ). Το έργο που ανέβασε η Κουΐντα ήταν το «Θάψτε τους νεκρούς» του Irvin
Shaw, σε σκηνοθεσία των Μάγια Μπουκάλη, Νεφέλη Αγγέλογλου και Λίνου Μάνεση. Ενώ
η ΘΟΠ ανέβασε το «Απόπειρες»
του Martin Crimp σε
σκηνοθεσία Ιωάννας Ζέρβα και Μάριου Παραδείση. Η ομάδα της Κουΐντα αποτελείται
από 27 άτομα, ενώ της ΘΟΠ από 24, και τα παιδιά, ομολογώ πως με εντυπωσίασαν με
τις υποκριτικές τους ικανότητες και δεξιότητες. Περισσότερο όμως εντυπωσιάστηκα
από τον τρόπο που οργανώνονται, δουλεύουν και σκέφτονται.
Συνομιλώντας με τους
σκηνοθέτες και κάποιους από τους ηθοποιούς, τα παιδιά μου εξήγησαν ότι είναι
τελείως αυτόνομοι και η χρηματοδότηση
προέρχεται από ιδίους πόρους, όταν δεν υπάρχει υποστήριξη από το πανεπιστήμιο,
όπως στην περίπτωση της Κουΐντα. Το έργο δουλεύεται από όλη την ομάδα
συλλογικά, ενώ η μετάφραση και η διασκευή γίνεται από τους ίδιους. Και οι δύο
ομάδες προσανατολίζονται αρχικά στο να δουλέψουν τους εαυτούς και τις
δυνατότητες τους και έπειτα από 3-4 μήνες να αποφασίσουν τι έργο θα ανεβάσουν.
Για τα παιδιά σημαντικότερη περίοδος είναι η περίοδος της εισαγωγής στο θέατρο
και την θεατρική παιδεία, και έπειτα η παράσταση, καθώς μέσα από την συνεργασία
και την διάδραση επηρεάζονται χαρακτήρες σκέψεις και αντιλήψεις. Σημαντικό
στοιχείο των έργων ήταν ότι τα παιδιά προσπάθησαν αποφύγουν την προπαγάνδα και
την χειραγώγηση σκέψης, και αυτό αναδεικνύει την πνευματική τους ωριμότητα.
Και οι δύο ομάδες τόνισαν ότι
έχουν πολύπλευρους και πολυδιάστατους σκοπούς από την δράση τους. Αρχικά να
προωθηθεί η νεανική συνεργασία και δραστηριοποίηση των φοιτητών εντός του
πανεπιστημίου και να ξεκολλήσουν από το παραδοσιακό δίδυμο «πάω στο αμφιθέατρο και
μετά στο πάρτυ». Έπειτα
να αυξηθεί ο αριθμός των πολιτιστικών δράσεων εντος του πανεπιστημίου καθώς ο
αριθμός των δράσεων δεν ανταποκρίνεται στο μέγεθος του. Παράλληλα, τα παιδιά
θέλουν να φέρουν τον κόσμο στο πανεπιστήμιο, ετερόκλητο η μη, ιδίως κόσμο που
υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα πήγαινε σε θεατρικές παραστάσεις. Μέσω των
παραστάσεων να καλλιεργήσουν την θεατρική παιδεία, να δουν νέους να εκφράζονται
και να δημιουργούν, και για αυτόν τον λόγο όλες οι παραστάσεις τους είναι
δωρεάν. Τέλος, η ανάγκη να μιλήσουν στο κοινό, μέσω του θεάτρου, καθίσταται
σκοπός από μόνος του, ιδιαίτερα σε μία κοινωνία που μαστίζεται από πολυεπίπεδες
κρίσεις.
Στην περίπτωση της Κουΐντα, το
έργο επιλέχθηκε με βάση τον χαρακτήρα του, ο οποιος είναι παντα επίκαιρος και
έχει αντιπολεμικό μήνυμα. Καυτηριάζει την απάθεια του κόσμου για τα κακώς
κείμενα και τις αδικίες της κοινωνίας και της κοινωνικής οργάνωσης. Η ΘΟΠ, με
το ομολογουμένως πιο πολύπλοκο έργο της, δεν αποσκοπεί να δώσει στον θεατή έναν
συγκεκριμένο προβληματισμό και τον αφήνει μέσω γενικής ερμηνείας να βγάλει την
δική του ερμηνεία και τους δικούς του προβληματισμούς, διαμέσου της αναζήτησης
ενός πολυδιάστατου προσώπου.
Ενδεικτικό της ιδεολογίας τους
είναι ότι οι θεατρικές ομάδες είναι ανοιχτές σε όλους και προσπαθούν να καταστήσουν
το πανεπιστήμιο εξωστρεφές. Τα παιδιά δεν σταμάτησαν να μου τονίζουν ότι το
πανεπιστήμιο δεν είναι μόνο τα μαθήματα και τα πάρτυ και ότι τέτοιες ομάδες πρέπει
να τις αγκαλιάσει το πανεπιστήμιο καθώς είναι αξιόλογoς φορέας εξωστρέφειας. Δεν θα
μπορούσα να συμφωνήσω πιο πολύ. Οι συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες δεν είναι οι
μόνες στην πόλη και την Ελλάδα καθώς υπάρχουν και άλλες, με έναν ηθικό, υγιές
και όμορφο τρόπο προσπαθούν να στρέψουν το βλέμμα του πανεπιστημίου προς την
κοινωνία και το αντίστροφο, χωρίς το παραμικρό κόστος παρά μόνο τον ελεύθερο
χρόνο τους. Θα ήταν ίσως καλό τα πανεπιστήμια, επιτέλους, να καταλάβουν ότι
περισσότερα κερδίζουν στηρίζοντας υγιείς δράσεις και πρωτοβουλίες σε θέματα
εξωστρέφειας παρά… μη πούμε άλλα καθώς είναι γνωστή η Ελληνική πανεπιστημιακή
πραγματικότητα.
Τα τελευταία χρόνια προωθείται μια
συνεργασία όλων των θεατρικών ομάδων της πόλης και της Ελλάδας γενικότερα, μέσω
παραστάσεων σε κοινούς χώρους με κοινές δράσεις. Σε επίπεδο χώρας αυτό γίνεται
μέσω της Ένωση Ερασιτεχνικών Φοιτητικών Ομάδων και του Φεστιβάλ της Ένωσης το
οποίο κάθε χρόνο διεξάγεται σε διαφορετική πόλη και έτσι δίνεται η δυνατότητα
στις ομάδες να παίζουν και έξω από το
πανεπιστήμιο.
Λίγος πολιτισμός ποτέ δεν έβλαψε
κανέναν. Ιδιαίτερα όταν δεν αποσκοπεί στο χρηματικό κέρδος αλλά στην ποιότητα.
Για αυτό ίσως μερικές σχολές μερικών πανεπιστημίων αντίκεινται στις δράσεις των
θεατρικών οργανώσεων. Ίσως η ποιότητα δεν είναι η πρώτη τους προτεραιότητα,
αλλά λίγος πολιτισμός ποτέ δεν έβλαψε κανέναν.
