ο τελικός απολογισμός
Με απόλυτους θριαμβευτές τους αειθαλείς αδερφούς Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι οι οποίοι έφυγαν από το Βερολίνο με τη Χρυσή Άρκτο για το Caesar Must Die, μια ακόμη Berlinale πέρασε στο παρελθόν και πολύ φοβόμαστε ότι πρόκειται για μια χρονιά που δεν θα μνημονεύεται στο μέλλον για την πρωτοτυπία της, όπως γράφαμε και στις ανταποκρίσεις μας.
Αν για μεγάλη μερίδα της ελληνικής κριτικής η βράβευση έμοιαζε μέχρι και αναμενόμενη, αντίθετα μεγάλο μέρος της διεθνούς κριτικής αντιμετώπισε με έντονα κριτική και συχνά ειρωνική διάθεση τη συγκεκριμένη επιλογή. Όπως είχαμε γράψει η ταινία των Ταβιάνι συγκαταλέγεται στις σπουδαίες στιγμές της φετινής χρονιάς και είναι συγκινητική η προσπάθειά τους να κάνουν ακόμη πολιτικό σινεμά και να μιλούν για την ουτοπία της εξέγερσης και του λυτρωτικού χαρακτήρα της τέχνης, ένα σχόλιο που έκαναν με πιο δουλεμένο τρόπο στο Καλημέρα Βαβυλωνία. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν μπορούμε να μιλάμε για αριστούργημα, όπως γράφτηκε κατά κόρον, επιπέδου των παλιότερων ταινιών τους όπως το Αλοζανφάν ή το Χάος.
Ακριβοδίκαιη η βράβευση της άψογης Barbara του Κρίστιαν Πέτζολντ για μια σκηνοθεσία ψιλοβελονιά, υπερβολικό ίσως το δεύτερο μεγάλο βραβείο στο Just the Wind του Μπένεντεκτ Φλιγκάουφ από την Ουγγαρία μια υπερβολικά φορμαλιστική ταινία για το θέμα που πραγματεύεται, τις διώξεις των Ρομά, κινδυνεύοντας συχνά να αποξενώσει το θεατή της. Σχετικά αδικημένο το υπέροχο Tabu του Μιγκέλ Γκόμεζ έφυγε με το βραβείο Alfred Bauer και αυτό της διεθνούς ένωσης κριτικών (FIPRESCI) και υπήρξε ίσως η μόνη αληθινά φρέσκια στιγμή του φεστιβάλ με ένα φοβερό, βωβό σχεδόν, δεύτερο μέρος που αποτείνει φόρο τιμής στον εξπρεσιονισμό του Φρίντριχ Μουρνάου, αλλά στιγμές-στιγμές θυμίζει έναν ευρωπαίο Γουές Άντερσον κυρίως για τη χρήση της μουσικής (ανάμεσα στα τραγούδια που ακούγονται υπάρχει και μια φοβερή εκτέλεση του Be My Baby στα πορτογαλικά) και την απολαυστική εμμονή του σε μια ρετρό νοσταλγία. Δεν πειράζει το μέλλον ανήκει στον Μιγκέλ Γκόμεζ και σύντομα θα ασχοληθούμε ξανά μαζί του.
Ο Μάικ Λι πάντως και τα υπόλοιπα μέλη της κριτικής επιτροπής έκαναν μια σχετικά δίκαιη μοιρασιά καταφέρνοντας να μην αφήσουν εκτός βραβείων τουλάχιστον τις πιο σημαντικές στιγμές του Φεστιβάλ δίνοντας για παράδειγμα το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στη νεαρή πρωταγωνίστρια του συγκινητικού, αλλά αρκετά επίπεδου, War Witch μια ταινία για τα παιδιά-πολεμιστές στην Αφρική ή αυτό του σεναρίου στο καλοφτιαγμένο A Royal Affair.
Σε πείσμα πάντως της δεινής οικονομικής κατάστασης της χώρας το σύνολο σχεδόν του φετινού διαγωνιστικού έχει αγοραστεί από τους έλληνες διανομείς, παρά το γεγονός μάλιστα ότι το εμπορικό αντίκτυπο αρκετών από αυτές μοιάζει αρκετά επισφαλές. Σύντομα λοιπόν θα είστε σε θέση να κρίνετε με τα μάτια σας.
