Φαντασίας, 2012, Γερμανία/ΗΠΑ/Χονγκ Κονγκ/Σιγκαπούρη, 172 λεπτά
Σκηνοθεσία: Άντυ Γουατσόφσκι, Λάνα Γουατσόφσκι, Τομ Τίκβερ
Παίζουν: Τομ Χανκς, Χάλι Μπέρι, Χιούγκο Γουίβινγκ, Χιου Γκραντ, Τζιμ Στέρτζες
Η ιστορία ξεκινάει το 19ο αιώνα από τα νησιά του Ειρηνικού, διασχίζει παρελθόν, παρόν και μέλλον και κάνει το γύρο του κόσμου για να καταλήξει στη Χαβάη, σε μια φουτουριστική κοινωνία που έχει επιβιώσει μετά την Αποκάλυψη.
Βασισμένο στο λαβυρινθώδες μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Μίτσελ, το Cloud Atlas συζητήθηκε πολύ πριν την πρώτη προβολή του (λίγους μήνες πριν, στο Τορόντο) για το πώς ακριβώς θα μπορούσε να κινηματογραφηθεί. Με ένα βιβλίο που επενδύει στη χαοτική δομή του και δεν ενδείκνυται για κινηματογραφική αφήγηση το team των 3 σκηνοθετών σήκωσε ένα φιλόδοξο project που ξεκινούσε από την προσαρμογή του κειμένου ως την εξεύρεση πόρων από όλο τον κόσμο για την υλοποίηση της ταινίας. Η παράλληλη αφήγηση επιλέχθηκε τελικά, και το αφηγηματικό τέχνασμα για την ένωση των ιστοριών ήταν ο συνειρμός μεταξύ σκέψεων και αντικειμένων καθώς αυτός συντηρεί την όλη γενικότερη ιδέα περί μιας ιδιαίτερης ένωσης των ηρώων κάθε ιστορίας. Με την παράλληλη αφήγηση όμως έξι ταινιών μικρού μήκους, που σημαίνει πως σπάνια κάθε επεισόδιο μιας ιστορίας ξεπερνά το δίλεπτο, χάνεται κάθε έννοια κλιμάκωσης έστω και αν οι ιστορίες ξεχωριστά είναι ενδιαφέρουσες.
Το πρόβλημα όμως του Cloud Atlas δεν είναι αυτό (άλλωστε ήταν σχεδόν αδύνατο να βρεθεί καλύτερη λύση για την αφήγηση), αλλά κυρίως ο ιδεολογικός πυρήνας του. Παγιδευμένοι στο αντισυμβατικό στυλ της ταινίας, οι δημιουργοί φοβούμενοι μια πιθανή εισπρακτική αποτυχία αρχίζουν σταδιακά να απλοποιούν τα πάντα χωρίς να έχουν θέσει από νωρίς τις βάσεις για το τί είναι αυτό ακριβώς που πραγματεύονται. Ανάγουν όποια ερωτήματα έχουν σε ένα γενικότερο, περί νοήματος της ζωής και εξέλιξης των πραγμάτων, και αρχίζουν να προσφέρουν απλόχερα απαντήσεις ώστε να είναι όλοι ικανοποιημένοι στο τέλος, χωρίς επί της ουσίας να έχουν πει τίποτα.
Ειδικότερα στην κορύφωση του φιλμ, παιδικοί διάλογοι προσπαθούν να εξηγήσουν τα πάντα, μετατρέποντας ένα ενδιαφέρον παραμύθι (που άλλωστε και στην αφήγηση ως παραμύθι ξεκινά) σε μια new age κενότητα που μιλά για μια “ειδική” ομάδα ανθρώπων που μεταφέρει την ελπίδα μέσα στο πέρασμα των χρόνων. Ελπίδα που καταρρέει αρχικά από την ίδια την υπόθεση καθώς οι δυο μελλοντολογικές ιστορίες βλέπουν τον κόσμο ως μια δυστοπία, αλλά και από την όλη προσέγγιση πάνω στην ιστορία. Για χάρη του θεατή εξυψώνονται οι βασικοί ήρωες και εκμηδενίζονται οι κόσμοι στους οποίους ζουν, δίνοντας την εντύπωση μιας συγκαλυμμένης αποθέωσης του ατόμου εις βάρος του συνόλου.
