Elena
Κοινωνικό δράμα, 2011, Ρωσία, 109 λεπτά
Σκηνοθεσία: Αντρεϊ Ζβιανγκίτσεφ
Παίζουν: Ναντέζντα Μάρκινα, Αντρεϊ Σμιρνόφ, Αλεξεϊ Ροζίν
Η Ελένα και ο Βλαντιμίρ είναι ένα ηλικιωμένο ζευγάρι, που προέρχεται από διαφορετικές τάξεις. Γνωρίστηκαν αργά στις ζωές τους κι έχουν και οι δύο παιδιά από προηγούμενους γάμους. Μια καρδιακή προσβολή θα αναγκάσει το Βλαντιμίρ να πάρει μια πολύ σημαντική απόφαση: η κόρη του θα είναι η μόνη κληρονόμος της περιουσίας του. Η Ελένα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα ηθικό δίλημμα.
Βγαλμένη μέσα από το μυαλό ενός επιδέξιου σκηνοθέτη, που μέσα σε μια δεκαετία μας έκανε να ενθουσιαστούμε πολλές φορές με την τέχνη και το ταλέντο του η Έλενα είναι μια ταινία που θέλει να μιλήσει για την Ρωσία και την αλλοτριωμένη κοινωνία της στα χρόνια του εύκολου καπιταλισμού. Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας είναι ένα πλάσμα που κουβαλάει τις ρυτίδες του χρόνου και άρα έχει μέσα της μνημες του πρώτερου σοσιαλιστικού παρελθόντος. Αυτή η ζύμωση μάλλον κάνει την Έλενα έναν μοιραίο άνθρωπο με επιλογές που προσδιορίζουν την ζωή και τη συνέχεια γύρω της.
Αν και ο Ζβιανγκίτσεφ δεν ασχολείται κατά προτεραιότητα με τους κωδικούς αυτής της πολιτικοκοινωνικής ανάλυσης, η τομή που ωστοσο κάνει προκειμένου να μελετήσει τη νεοπλουτίστικη ανηθικότητα και το παράδοξο υλιστικό σύστημα αξιών της μετανεωτερικής ρώσικης κοινωνίας, όπου το χρήμα μοιάζει να έχει κομβική σημασία, είναι εκπληκτικής ακρίβειας. Περισσότερο από τις προηγούμενες ταινίες του αυτή εδώ μοιάζει με ένα φιλοσοφικό σύμπαν κινηματογραφικής διαλεκτικής ανάλυσης της ρώσικης ανθρωπογεωγραφίας. Οι βασανιστικά αργοί ρυθμοί, ο υπόγειος σαρκασμός, οι σιωπές και η διάθεση της δημιουργίας μιας ατμόσφαιρας αγωνίας (σχεδόν θρίλερ) επιβεβαιώνουν πως ο σκηνοθέτης δεν ενδιαφέρεται τόσο για την ιστορία του αυτή καθεαυτή όσο για το συμβολιστικό πλαίσιο και την ανάλυση του στο φακό. Ανάλυση που κλείνει με ένα σπουδαίο πλάνο πάνω στο νεαρότερο τέκνο της οικογένειας, ένα βρέφος, εικόνα που για τον σκηνοθέτη κρύβει μια ενδόμυχη ελπίδα για το μέλλον.
